Salamanka – Złote Miasto w Hiszpanii

Mówi się, że to Złote Miasto. Wszystko za sprawą połyskującego w słońcu piaskowca, z którego wykonano większość tutejszych zabytkowych budynków.

Założony w 1218 r. przez Króla Alfonsa IX był pierwszą tego typu uczelnią wyższą na Starym Kontynencie. Studiowali tam wybitni hiszpańscy myśliciele, artyści i pisarze tacy jak: Miguel de Unamuno, Luis de Góngora czy Manuel José Quintana.

Rana de Salamanca

Na Uniwersytecie można nie tylko studiować, ale także go zwiedzać. Jedną z głównych jego atrakcji jest słynna Żaby Salamanki (hiszp. Rana de Salamanca). Jest to jeden z tysięcy ornamentów, które zdobią fasadę budynku uczelni, dlatego do znalezienia jej przyda się dobra lornetka i mnóstwo cierpliwości.

Choć żaba ma zaledwie kilka centymetrów, to związanych jest z nią kilka ciekawych legend. Jedna z nich mówi, że ten kto ją odnajdzie, może mieć pewność, że ukończy uczelnię i szczęśliwie wejdzie w związek małżeński (a jeśli jest już po ślubie, spełni się jego/jej jedno życzenie). Według innych podań, ten komu Rana de Salamanca pierwsza wpadnie w oko, będzie też pierwszym, który zda wszystkie egzaminy.

A dlaczego akurat żaba? Teorie na ten temat są różne. Niektórzy mówią, że to po prostu „podpis artysty” pod swoim dziełem. Częściej spotykane wyjaśnienie odwołuje się jednak do wartości moralizujących. W starożytnym Egipcie żaba była symbolem śmierci. Z czasem, szczególnie w średniowieczu, zaczęto ją utożsamiać z grzechem pożądania. Połączenie jej z trupią czaszką miało więc dawać studentom jasny sygnał – kto będzie prowadził zbyt rozwiązłe życie, tego czekają choroby i szybka śmierć.

Dziś Rana de Salamanca oprócz tego, że jest symbolem Uniwersytetu, jest też nieoficjalnym symbolem całego miasta. Niech nie zdziwi Cię więc, gdy odwiedzając sklepy z pamiątkami, zobaczysz jej wizerunek na różnych gadżetach i figurkach.

Salamanka zaprasza turystów na Uniwersytet!

Na terenie Uniwersytetu znajdziemy wiele sal, które zostały udostępnione zwiedzającym. Część z nich nadal bywa wykorzystywana przez władze uczelni podczas istotnych ceremonii. Znajdziemy tutaj także trzy muzea:

• Museo de la Universidad de Salamanca
• Centro Museo Pedagógico
• Casa Museo Unamuno

Częścią Uniwersytetu w Salamance jest także pokaźna biblioteka z ponad 150 000 zbiorami. W ich skład oprócz książek wchodzą także manuskrypty, pierwsze drukowane pisma, dokumenty oraz wiele innych pozycji.

Salamanca i jej muzea

Miasto może pochwalić się sporą ilością muzeów, z których każde wydaje się całkiem inne od pozostałych. To co łączy je wszystkie to wspaniała kolekcja eksponatów, których nie znajdziemy nigdzie indziej. A które muzea w Salamance szczególnie warto odwiedzić? Oto nasze propozycje:

Muzeum Handlu i Przemysłu (Museo del Comercio y la Industria)

Jeśli jesteś umysłem ścisłym, to to miejsce powinno Cię szczególnie zainteresować. Museo del Comercio y la Industria jest upamiętnieniem różnych ważnych dla miasta momentów z obszarów ekonomii, przemysłu i handlu.

Oprócz wystaw czasowych, w muzeum znajdują się też dwie stałe ekspozycje. Pierwsza z nich to „Historia handlu i przemysłu w Salamance” („Historia del comercio y la industria de Salamanca”). W ramach tej kolekcji możemy zobaczyć dawne przyrządy wykorzystywane w handlu i przemyśle (np. dawne wagi, kasy, kalendarze). Przekonamy się też, jak wyglądały pierwsze kioski, okienka bankowe, a nawet studio fotograficzne.

Druga wystawa stała nosi nazwę „Głosy przeszłości” (tłum. „Los sonidos del ayer”) i poświęcona jest ewolucji radia w XX wieku. Oprócz oglądania kilkuset eksponatów, odwiedzający mają też okazję posłuchania starych, zabytkowych nagrań.

Muzeum Historii Motoryzacji (Museo de Historia de la Automoción)

Wielbiciele dwóch, trzech i czterech kółek – oto coś dla Was! Otwarte we wrześniu 2002 r. muzeum było pierwszym publicznym muzeum w Hiszpanii, które w całości zostało poświęcone motoryzacji. W kolekcji znajdziemy ponad 200 zabytkowych pojazdów. Niektóre z nich to prawdziwe unikaty, jak chociażby pierwszy tricykl zaprojektowany i opatentowany przez inżyniera Karla Benza. Mówi się, że to właśnie ten pojazd był zapowiedzią nadejścia ery motoryzacyjnej.

Stała ekspozycja Museo de Historia de la Automoción de Salamanca to także możliwość zobaczenia na własne oczy takich perełek motoryzacji jak Rolls-Royce Silver Ghost z 1922 r. czy należący niegdyś do generała Francisco Franco Cadillac Fleetwood 75. To oczywiście tylko niektóre przykłady eksponatów, jakie znajdziemy w tym miejscu. Przekrój przez kolekcję muzeum jest jednak znacznie większy, bo obejmuje także motocykle oraz tysiące zabytkowych części i akcesoriów motoryzacyjnych.

Wszystko to ma na celu przedstawienie ewolucji w projektowaniu pojazdów – od pierwszych prób mechanizacji w I wieku p.n.e. do czasów teraźniejszych, a nawet przyszłych. W muzeum znajdziemy też bowiem wiele prototypów, pokazujących, jak mają wyglądać pojazdy przyszłości.

Muzeum Sztuki Secesyjnej i Art Déco (Museo de Art Nouveau y Art Déco)

Skoro mowa o muzeach, nie można też zapomnieć o sztuce. W Casa Lis (inna nazwa tego muzeum) jej nie brakuje. Ten modernistyczny budynek wykonany w głównej mierze ze szkła, a właściwie pięknych, ornamentalnych witraży, to idealny wybór dla osób lubiących sztukę dekoracyjną.

Meble, kryształy, wachlarze, tkaniny, figurki to tylko niektóre z eksponatów, jakie znajdziemy w muzeum. Wszystko posegregowane na dwie kolekcje: pierwsza dotyczy sztuki dekoracyjnej od końca XIX wieku do I wojny światowej, natomiast druga to sztuka Art Déco z okresu międzywojennego.

Wewnątrz muzeum mamy okazję zobaczyć też jedną z największych kolekcji porcelanowych lalek na świecie. Po udanej wizycie czeka na nas z kolei muzealna kawiarnia Café de Lis oraz sklep z pamiątkami (La Tienda de Lis), którego oczywiście nie można pominąć.

Plaza Mayor i starówka Salamanki

W zabytkowej części miasta znajdziemy miejsce, które szczególnie jest warte uwagi. Mowa oczywiście o głównym placu miasta, czyli Plaza Mayor. Do połowy XIX wieku, czyli 100 lat po wybudowaniu Plaza Mayor w 1755 r., odbywały się tam walki byków.

Dziś charakter tego miejsca jest zgoła inny. To jeden z największych rynków w Hiszpanii (6400 m²), a przez wielu uważany za najpiękniejszy w całej Europie. Otacza go 88 arkad, umieszczonych na trzypiętrowych budynkach. Zwieńczeniem całości jest ozdobna balustrada, która stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych elementów hiszpańskiego baroku. Najwyższym budynkiem na placu jest ratusz miejski. Rozpoznamy go bez trudu poprzez charakterystyczną attykę (dobudowana w 1852 r.) i bogatą ornamentykę z elementami typowymi dla francuskiego rokoka. Ze względu na swoja wartość architektoniczną, w 1988 roku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (podobnie jak całe stare miasto Salamanki).

Plaza Mayor jest zbudowany na planie kwadratu, który z każdej strony otaczają budynki. W nich zaś znajdują się restauracje, lodziarnie, sklepy z pamiątkami i wiele innych miejsc, które przyciągają zarówno turystów, jak i mieszkańców. Mówi się, że Plaza Mayor to prawdziwe serce Salamanki i jej najbardziej rozpoznawalny punkt. To tutaj zwykle umawiają się na spotkanie znajomi i gromadzą się wycieczki turystów.

Nie tylko Plaza Mayor, ale i cała starówka w Salamance jest godna uwagi. W labiryncie wąskich przejść i ulic otaczających plac można się nie tylko zgubić, ale i podziwiać średniowieczną architekturę, przekąsić pyszne tapas, napić się kieliszka dobrego wina lub kupić wakacyjne pamiątki. Starówka Salamanki kryje też coś jeszcze. Huerto de Calixto y Melibea to niewielki ogród, który jest ulubionym miejscem zakochanych. Jego romantyczny klimat sprawia, że to idealne miejsce na randkę w plenerze.

Zabytkowe budynki sakralne

Jak w wielu hiszpańskich miastach, także w Salamance wiele atrakcji turystycznych to przybytki sakralne. Znajdziemy tutaj sporą ilość kościołów. Jednym z nich jest La Clerencia – wykonany w barokowym stylu przyciąga nie tylko architekturą, ale także urzekającą panoramą, która roztacza się z jego wież. Wśród wielu budynków jakie zobaczymy na horyzoncie, w oczy rzucą nam się na pewno uniwersytet oraz katedra.

Katedra w Salamance – zwiedzanie nowej i starej katedry

To co w niej nietypowe to to, że w rzeczywistości są to dwie katedry połączone w jedną. Pierwsza z nich to Stara Katedra (Catedral Vieja) z XII wieku. Zobaczymy w niej imponujący ołtarz i sarkofagi oraz charakterystyczną kopułę Torre de Gallo (tłum. Wieża Koguta). Druga część kompleksu to późnogotycka Nowa Katedra (Catedral Nueva). Jej budowa rozpoczęła się w XVI wieku i już wtedy porównywano ją do Katedry w Sevilli.

W późniejszym okresie Katedra Nowa wzbogaciła się o elementy barokowe i nie tylko… Na jednym z portali (Puerta de Ramos) obok bogatej ornamentyki roślinno-zwierzęcej znajdziemy też jasne nawiązania do czasów współczesnych. Najlepszym tego przykładem jest rzeźba kosmonauty. Jak to się stało, że się tam znalazła? W 1992 roku podczas restaurowania nowej katedry, dodano do niej elementy bardziej współczesne, aby w ten sposób zostawić ślad po naszych czasach.

Konwent zakonny św. Szczepana (Convento de San Esteban)

To klasztor i kościół w jednym. Miejsce idealne dla estetów. Na masywnym portalu budynku znajdziemy piękne płaskorzeźby ze scenami męczeństwa św. Szczepana. Zachwycić nas mogą także XVII-wieczny ołtarz oraz piętrowe krużganki na dziedzińcu.

Ciekawa jest nie tylko architektura, ale także historia związana z tym Konwentem. Największy napływ Dominikanów do Salamanki miał miejsce w latach 1255-1256. W miejscu dawnego kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Szczepana zbudowano pierwszy budynek klasztoru. Wkrótce został on jednak zburzony, a na jego miejscu w 1524 r. powstał budynek Konwentu, w takiej formie, w jakiej możemy go oglądać dzisiaj. I choć wiele osób uważa to architektoniczne arcydzieło, za podręcznikowy przykład stylu plateresco, to można w nim dostrzec też wpływy późnego gotyku i baroku.

Ciekawostką dla miłośników historii, może być to, że w budynku Konwentu (a właściwie pierwszej jego wersji, która została zburzona) zatrzymał się kiedyś Krzysztof Kolumb. Podczas swojej wizyty w Salamance, miał się on spotkać z geografami z tamtejszego uniwersytetu, którzy spierali się z nim o możliwość dotarcia do Indii, przy obraniu kierunku na zachód.

Pozostałe zabytki i ciekawe miejsca

Mercado Central

Hiszpania obfituje w targi, które można znaleźć w praktycznie każdym większym mieście. Nie inaczej jest w przypadku Salamanki. Mercado Central, czyli Główny Targ, to najlepsze miejsce dla wielbicieli świeżych warzyw, owoców, a także różnego rodzaju mięsa. Zaopatrują się tutaj zarówno mieszkańcy i turyści, jak i właściciele sklepów i restauratorzy. Warto dodać, że interesujące jest nie tylko wnętrze targu, ale także ponad stuletni budynek, w którym się on znajduje.

Puente Romano (Most Rzymski)

Ta najstarsza budowla w mieście wznosi się nad rzeką Tormes. Choć w ciągu dnia most nie jest szczególnie porywający, to wieczorami nabiera zgoła innego charakteru. Specjalnie zaprojektowane oświetlenie sprawia, że Puente Romano po zmroku staje się jedną z najbardziej romantycznych miejscówek w Salamance. Jest to też doskonały punkt obserwacyjny na niektóre z budynków starówki.

Palacio de Monterrey (Pałac Monterrey)

To największy pałac w Salamance, którego budowy podjęto się w 1539 r. Jest on znakomitym przykładem hiszpańskiego renesansu oraz stylu plateresco. Okazały wygląd, ogromne wieże i bogata symbolika tego budynku nawiązują do Złotego Wieku w Hiszpanii (Siglo de Oro). Od 1929 Palacio de Monterrey jest wpisany na listę Narodowych Pomników Historycznych.

Casa de las Conchas (Dom Muszli)

Wybudowany w latach 1493-1517 budynek jest charakterystyczny ze względu na… muszle. Na fasadzie budynku znajduje się ich ponad 300! Jedna z legend mówi, że pod jedną z nich ukryto skarb. Inna, że pod każdą z muszli znajduje się złota moneta. Również geneza powstania tej niezwykłej fasady owiana jest kilkoma opowieściami. Jedne z nich sugerują, że właściciel budynku, umieszczając na budynku taką ilość muszli, chciał w ten sposób uczcić swoją pielgrzymkę szlakiem Camino de Santiago (muszla przegrzebka to symbol pielgrzymów zmierzających do Santiago de Compostela).

Inna wersja mówi natomiast o tym, że miał to być wyraz miłości właściciela do jego żony, ponieważ w jej rodzinnym herbie znajdowała się muszla. Dziś w budynku Casa de las Conchas znajduje się Biblioteka Miejska.

Casa de las Muertes (Dom Śmierci)

Zbudowany w 1500 r. budynek zyskał swoją nazwę za sprawą kilku tragicznych wydarzeń, które miały miejsce w jego murach. Na początku XIX wieku doszło tutaj do morderstwa wszystkich czterech członków rodziny zamieszkującej ten dom. Ta zbrodnia poruszyła mieszkańców Salamanki do tego stopnia, że wkrótce budynek zaczęto nazywać Domem Śmierci (Casa de las Muertes). W 1835 r. również doszło tutaj do morderstwa jednej mieszkanki. Po tym wydarzeniu budynek pozostawał przez długi czas niezamieszkany. Kolejni lokatorzy zawitali w jego mury dopiero pod koniec XIX wieku.

Pozostałe ciekawe miejsca w Salamance i okolicy

• Torre del Clavero
• kościół Iglesia de San Martín de Tours
• pasmo górskie Sierra de Béjar
• park naturalny Arribes del Duero

Odkryj region Kastylia i León

Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Wspólnota autonomiczna Kastylia i León składa się z dziewięciu prowincji. Wśród nich jest wiele miejscowości, które mają do zaoferowania rozmaite atrakcje turystyczne. Oto niektóre z nich:

Zobacz także: Salto del Colacho, El Marrano de San Antón, Szlak Ruta del Ceres.