Jak wiadomo flaga Hiszpanii składa się z dwóch czerwonych pasów, jednego żółtego pasa i godła. To właśnie to ostatnie jest szczególnie ciekawe, bo zawiera w sobie aż kilkanaście symboli!
Zanim przejdziemy do opisu każdego z nich, warto dodać, że godło Hiszpanii niesie z sobą ogromną wartość patriotyczną. Jest to nie tylko symbol narodowy, ale także odzwierciedlenie wielowiekowej historii tego kraju. Co więcej, jeśli wiesz, jak przez setki lat zmieniała się flaga Hiszpanii, to pewnie pamiętasz też, że od 1785 r. to właśnie godło było elementem najczęściej na niej zmienianym oraz symbolizującym różne przełomy w historii tego kraju.
I choć o każdym z nich można by napisać osobny artykuł, dziś skupimy się tylko na tym najbardziej aktualnym, który widnieje na obecnie funkcjonującej fladze Hiszpanii.
Królestwo Kastylii
Godło Hiszpanii podzielone jest na cztery części. W pierwszej ćwiartce przedstawiony jest herb Królestwa Kastylii (hiszp. „Reino de Castilla”). Jego symbolem jest zamek składający się z trzech wież. Jak mówi sama nazwa tego królestwa, ziemia ta od zawsze kojarzona była ze znajdującymi się tam zamkami (hiszp. „castillo” oznacza „zamek”), stąd takie a nie inne przedstawienie. Choć nie jest znana dokładna data, od której zamek stał się symbolem Kastylii, to pierwsze wzmianki na ten temat można znaleźć w archiwach z 1176 r. które obecnie znajdują się w Katedrze w Toledo.
Królestwo Leonu
W drugiej ćwiartce hiszpańskiego godła znajduje się symbol Królestwa Leonu (hiszp. „Reino de León”). Podobnie jak w przypadku Kastylii, również tutaj ukoronowany lew jest odzwierciedleniem nazwy tego królestwa (hiszp. „león” oznacza „lwa”). Warto dodać, że ten herb królewski jest jednym z najstarszych w Europie, a jego powstanie datuje się na rok 1148.
Królestwo Aragonii
Hiszpańskie godło w trzeciej części zawiera symbol Królestwa Aragonii (hiszp. „Reino de Aragón”). Składa się on z pięciu żółtych i czterech czerwonych pionowych pasów. Ten herb budzi prawdopodobnie najwięcej kontrowersji, ponieważ część osób uważa, że odnosi się on do flagi Katalonii.
W rzeczywistości jednak analogiczne pasy znajdziemy także we flagach obecnych wspólnot autonomicznych Katalonii, Aragonii i Walencji. Skąd ta zbieżność? Odpowiedź jest dosyć prosta, gdy przyjrzymy się nieco historii Hiszpanii. Wszystkie te terytoria razem tworzyły bowiem dawne Królestwo Aragonii. Nic więcej dziwnego, że każda z tych trzech istniejących obecnie wspólnot autonomicznych zaczerpnęła nieco z wyglądu herbu tego królestwa.
Królestwo Nawarry
Ostatnia ćwiartka godła Hiszpanii przedstawia symbol Królestwa Nawarry (hiszp. „Reino de Navarra”). Są nim połączone z sobą łańcuchy ze znajdującym się w środku szmaragdem. Pochodzenia tego herbu należy upatrywać się w jednym z najważniejszych wydarzeń w historii Hiszpanii i całego Półwyspy Iberyjskiego. Mowa oczywiście o bitwie pod Las Navas de Tolosa (hiszp. „Batalla de las Navas de Tolosa”), która miała miejsce w 1212 r. W starciu tym przeciwko wojskom muzułmańskim brały udział sprzymierzone wojska Aragonii, Kastylii i Nawarry.
Obóz kalifa znajdujący się na zboczach porośniętych krzewami otoczony był łańcuchem, który miał stanowić dodatkowe wzmocnienie. Mówi się, że król Nawarry (Sancho VII) przeciął ten łańcuch, strącając tym samym z turbanu kalifa znajdujący się na nim szmaragd.
Królestwo Granady
U dołu hiszpańskiego tarcz herbowych znajdziemy także symbol Królestwa Granady (hiszp. „Reino de Granada”), jakim jest owoc granatu. Znak ten został dodany do godła Hiszpanii w 1492 r., zaraz po tym jak Królowie Katoliccy zdobyli ten obszar, ostatecznie kończąc tym samym panowanie muzułmanów na Półwyspie Iberyjskim. Warto wspomnieć, że rok 1492 był dla Hiszpanów szczególnie wyjątkowy także dlatego, że to właśnie wtedy Kolumb wyruszył w pierwszą wyprawę na zachód i wtedy także powstały zasady gramatyki języka kastylijskiego.
Symbol Burbonów
W samym środku hiszpańskiego godła znajdziemy także symbol Burbonów. Są nim trzy kwiaty irysa przedstawione na niebieskim tle. Burbonowie objęli władzę w Hiszpanii w XVIII wieku, po tym jak król Carlos II, umierając nie pozostawił po sobie żadnego potomka, który mógł przejąć tron.
El Timbre
Tym określeniem nazywa się królewską koronę znajdującą się u góry hiszpańskiego godła. Złoto, pełne detali wykończenia i kamienie szlachetne oraz znajdujący się na szczycie krzyż symbolizują monarchię i chrześcijaństwo.
Kolumny Herkulesa
Po bokach hiszpańskiego godła znajdziemy także Kolumny Herkulesa (hiszp. „Las Columnas de Hércules”). Zostały one dodane do godła Hiszpanii przez Carlosa I i odnoszą się do legendy o tym, jak Herkules w porywie gniewu oddzielił swoją ogromną siłą Andaluzję od Afryki. Odzwierciedleniem tych dwóch kolumn mają być znajdująca się na Gibraltarze tzw. Skała Gibraltarska (hiszp. „Peñón de Gibraltar”) oraz znajdująca się w Ceucie (hiszpańskie miasto w Afryce) góra Hacho (hiszp. „Monte Hacho”).
Korona imperialna
Na lewej Kolumnie Herkulesa znajdziemy także koronę, która ma być symbolem Hiszpanii jako imperium (tzw. korona imperialna). Jest to odwołanie nie tylko do panowania Hiszpanii w Europie, ale także do licznych podbojów na kontynencie amerykańskim.
Korona królewska
Na prawej Kolumnie Herkulesa znajdziemy z kolei koronę królewską. W tym przypadku symbolika jest jasna – chodzi oczywiście o Królestwo Hiszpanii, a więc monarchię które funkcjonuje do dnia dzisiejszego.
Hasło „Plus Ultra” („Wciąż dalej”)
Godło Hiszpanii zawiera także łacińskie hasło „Plus Ultra” oplatające Kolumny Herkulesa. Po hiszpańsku oznacza ono „Más allá”. Na język polski możemy je z kolei przetłumaczyć jako „wciąż dalej”. Hasło to wprowadzone do godła Hiszpanii przez Carlosa V miało pokazać dynamiczną ekspansję Hiszpanii na różnych polach.
Jak teraz spojrzysz na godło Hiszpanii?
Jedenaście symboli, które przecież co chwilę zdarza nam się widzieć przy okazji zerkania na flagę Hiszpanii. Teraz już wiesz, co oznaczają i dlaczego mają tak wielkie znaczenie dla mieszkańców tego kraju. Mam nadzieję, że od teraz flaga Hiszpanii i jej godło będą zawsze przypominać Ci o niezwykłej historii tego kraju, ukrytej w tak prostych, a jednak znaczących symbolach.
Pozostałe symbole narodowe Hiszpanii
Herb Hiszpanii to jeden z trzech symboli narodowych tego kraju. Kolejnym jest oczywiście flaga Hiszpanii (inaczej „La Rojigualda”) oraz hymn Hiszpanii „Marcha Real” (tłum. „Marsz Królewski”). Co ciekawe, ten ostatni składa się tylko z melodii, co można łatwo zauważyć oglądając mecz hiszpańskiej drużyny, która podczas słuchania „Marcha Real” stoi w milczeniu. Powód jest prosty – hymn Hiszpanii jako jeden z niewielu na świecie nie posiada słów. W takiej wersji przyjął go w 1770 roku król Karol III Burbon i w takiej wersji „Marsz Królewski” funkcjonuje on też do dziś. Więcej na ten temat przeczytasz w osobnym artykule.
Super opisy. Dziękuję.
Jakie to świetne, że bez doszukiwania się różnych rzeczy można znaleźć coś tak interesującego. Świetny wpis!