Wieczne miasto obfituje w wiele zabytków, lecz bazylika Świętego Piotra jest jedną z najchętniej odwiedzanych. Wnętrze bazyliki emanuje patosem i zachwyca dziełami, które stworzył Michał Anioł i Rafael Santi. Natomiast wejście na taras widokowy na kopule bazyliki św. Piotra roztacza widok na Plac św. Piotra, ogrody watykańskie oraz panoramę Rzymu.
Bazylika św. Piotra to jeden z najważniejszych ośrodków kultu religijnego, siedziba najwyższych władz kościoła katolickiego, a w dodatku miejsce o ogromnym znaczeniu historycznym odwiedzane przez miliony osób rocznie. Plac świętego Piotra, na którym się znajduje, jest centralnym punktem najmniejszego państwa na świecie – Watykanu. Dla wierzących Polaków bazylika jest wyjątkowa – to tu mogą odwiedzić grob św. Jana Pawła II.
Historia bazyliki św. Piotra
Początków bazyliki św. Piotra należy dopatrywać się w historii samego Świętego Piotra – pierwszego papieża katolików. Został on ukrzyżowany, a doczesne szczątki Piotra pochowano poza murami Rzymu, na obecnym wzgórzu watykańskim.
Właśnie w miejscu grobu świętego w 1506 roku rozpoczęto budowę pierwszej bazyliki, której fundatorem był papież Juliusz II. Nowa bazylika miała być symbolem zwycięstwa wiary chrześcijańskiej.
Kamień węgielny pod bazylikę postawił grecki architekt Donato Bramante – to on zadecydował o budowie kaplicy na planie równoramiennego krzyża greckiego. W późniejszym czasie jego dzieło przejęli Rafael Santi i Giuliano da Sangallo, lecz nie na długo. Budowa trwająca do roku 1626 przechodziła z rąk i do rąk, a każdy z twórców pozostawił bazylice św. Piotra po sobie jakąś namiastkę.
Architektura bazyliki św. Piotra
Wewnątrz bazyliki, w jej centralnej nawie, zobaczymy monumentalny ołtarz papieski, pod którym znajduje się miejsce pochówku św. Piotra. Dzieło Berniniego znamy również jako konfesję Świętego Piotra. Jest to forma architektoniczna składająca się z baldachimu o wysokości 28,5 m z czterema spiralnymi kolumnami wypełnionymi barokową ornamentyką. Całość zwieńczona jest pokryciem przypominającym grzbiet delfina, co miało nadać lekkości dziełu. Było to pierwsze zamówienie, które papież Urban VIII zlecił po wybraniu na to stanowisko.
Świetności bazylice św. Piotra dodał Michał Anioł, który objął jej budowę w 1547 roku. Najsłynniejszym dziełem, które mu zawdzięczamy, jest żebrowa kopuła bazyliki. Jednak jest to jedne z wielu dzieł mistrza, które tu zobaczymy. Wchodząc do bazyliki, po prawej stronie ujrzymy „Pietę Watykańską” jego autorstwa. Zaraz obok niej znajduje się ołtarz świętego Sebastiana, pod którym usytuowany jest grób Jana Pawła II i Święte Drzwi. Jest to najsłynniejszy przykład dzieła sztuki, jakim jest pieta, czyli przedstawienia Matki Bożej trzymającej na kolanach ciało Jezusa Chrystusa.
Kopuła bazyliki św. Piotra i taras widokowy
Robiąca wrażenie kopuła świątyni, inspirowana starożytnym Panteonem, to arcydzieło Michała Anioła Buonarottiego. Jej wymiary (42 metry zewnętrznej średnicy oraz 134 metry wysokości) czynią kopułę bazyliki św. Piotra największą na świecie. Niestety, obecna jej forma odbiega od początkowego zamysłu wdrażanego przez Michała Anioła. Niedokończona budowla (Michał Anioł zmarł w 1590 roku) została zmodyfikowana przez jego następców, którzy chcieli uczynić ją bardziej kształtną i optyczynie większą.
Aby dostać się na taras widokowy i rozkoszować widokiem na panoramę miasta-państwa należy wspiąć się po 541 schodach. Na miejscu będziemy mieć dwie opcje pokonania tej trasy – z pomocą widny lub bez. Warto wiedzieć, że winda nie dojeżdża do samego tarasu, a połowę schodów i tak będziemy musieli przejść pieszo.
Wizyta w podziemiach bazyliki św. Piotra – Groty Watykańskie
Dzieło Berniniego jakim jest ołtarz, to również wejście do podziemnych Grot Watykańskich będących nekropolią papieży. Groby papieży wyznacza posąg św. Andrzeja, przy którym znajdziemy zejście. Oprócz grobu św. Piotra spoczywają tu: Paweł I, Pius III, Grzegorz V, Innocenty XIII. W sumie w Grotach Watykańskich pochowanych jest 90 papieży oraz osób świeckich zasłużonych dla Kościoła Katolickiego (m.in. członkowie rodzin królewskich).
Pewnie zastanawia Was, dlaczego w Grotach Watykańskich nie znajduje się grób papieża Jana Pawła II. Otóż zaraz po śmierci właśnie tam został pochowany. W 2011 roku św. Jan Paweł II został beatyfikowany, co było głównym motywem, aby przenieść jego grób do kaplicy św. Sebastiana. Jako, że znajduje się ona na terenie bazyliki, jest to duże wyróżnienie.
Co kryje słynna spiżowa brama?
Spiżowa Brama to jedno z trzech głównych przejść, które pozwala na wejście do Watykanu. Wyróżnia ją charakterystyczna kolumnada po prawej stronie placu św. Piotra, która prowadzi bezpośrednio do bazyliki. Warto wiedzieć, że zwrotu „za spiżową bramą” bardzo często używa się w kontekście wydarzeń, które mają miejsce w Stolicy Apostolskiej, takich jak np. konklawe.
Za drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej
Nazwa Kaplicy Sykstyńskiej pochodzi od imienia papieża Sykstusa, który w 1475 roku zadecydował o wyburzeniu starej kaplicy i postawieniu w jej miejscu obecnej. Początkowo była ona prywatną siedzibą głowy kościoła, gdzie w gronie najważniejszych duchownych miał odprawiać msze święte.
Dziś miejsce to znajduje się obok bazyliki św. Piotra w kompleksie Muzeów Watykańskich. Kaplicę Sykstyńską kojarzymy głównie z odbywającym się tam konklawe, czyli wyboru nowego papieża. Pierwsze konklawe miało miejsce już w 1492 roku, kiedy głową Kościoła został papież Aleksander VI. Na czas zgromadzenia do kaplicy wstawiany jest specjalny piec, dzięki któremu zgromadzeni na Placu św. Piotra dowiadują się o podjęciu decyzji.
Wszystkie ściany oraz sklepienie pokrywają freski przedstawiające sceny biblijne. Dzieła sztuki zgrupowane są wokół „Starej Syksty” – malowidła pochodzące z XV wieku, oraz „Nowej Syksty”, do której należą te namalowane przez Michała Anioła. W skład tej drugiej wchodzi m.in. „Sąd Ostateczny” zdobiący ścianę ołtarzową.
Bez wątpienia największy zachwyt wywołuje sklepienie zdobione przez Michała Anioła. Początkowo papież zlecił mu wykonanie potężnego grobowca, czego artysta nie chciał się podjąć. Aby zażegnać konflikt Michał Anioł przystał na propozycję ozodobienia sklepienia malunkiem, który opowiadałby historię stworzenia świata i ludzkości.
Zwiedzanie bazyliki św. Piotra
Zwiedzanie bazyliki św. Piotra, kaplicy sykstyńskiej, grot watykańskich czy wejście na kopułę może być czasochłonne ze względu na wielkie zainteresowanie, dlatego warto wybrać się tu z samego rana. Dobrym pomysłem jest rozpoczęcie zwiedzania od samej bazyliki, wejścia na kopułę bazyliki św. Piotra, a na samym końcu do Grot Watykańskich. Wyjście z nich znajduje się poza świątynią, bezpośrednio na plac św. Piotra, dlatego miejsce to najlepiej zostawić na koniec wizyty.
Do Muzeów Watykańskich, w których znajdziemy Kaplicę Sykstyńską, wejdziemy innym wejściem. Jeśli chcemy zwiedzić cały kompleks, zarezerwujmy sobie minimum trzy godziny. Należy pamiętać, iż w samej kaplicy należy zachować ciszę i nie wolno robić zdjęć.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do bazyliki św. Piotra najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: Piazza San Pietro, 00120 Città del Vaticano, Watykan
- Godziny otwarcia: od 1 października do 31 marca w godz 7:00-18:30, od 1 kwietnia do 30 września w godz. 7:00-19:00. Kopułę można odwiedzać od 1 października do 31 marca w godz 7:30-17:00, od 1 kwietnia do 30 września w godz. 7:30-18:00.
- Kup bilety na GetYourGuide
Bazylika św. Piotra na mapie
Odkryj region Lacjum
