Pewna latarnia morska dumnie stoi u wybrzeży Galicji już od dwóch mileniów. Gdy Imperium Rzymskie obejmowało swoim zasięgiem Półwysep Iberyjski, nad Atlantykiem wzniesiony został wyjątkowy symbol miasta A Coruña.
Wieża Herkulesa (hiszp. Torre de Hércules) to jedna z największych atrakcji turystycznych, które oferuje nam A Coruña (hiszp. La Coruña). W mieście położonym w północno zachodniej Hiszpanii, tuż nad Oceanem Atlantyckim znajduje się działająca do tej pory, najstarsza latarnia morska świata. Aby wejść na szczyt około 50-metrowego zabytku, musimy pokonać nieco ponad 240 schodków, jednak uwierzcie, że widok z góry rekompensuje ten wysiłek. Wieża Herkulesa jest tematem wielu legend tworzących wokół niej aurę tajemniczości, a do tego bezpośrednia bliskość bezkresnego oceanu potęguje ten efekt.
WARTO WIEDZIEĆ: W 2009 roku Wieżę Herkulesa wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Starożytne latarnie morskie
Latarnie morskie od tysięcy lat dbają o bezpieczeństwo żeglarzy zawijających do portu, a najsłynniejszą z nich zdaje się być egipska latarnia morska na Faros. Sostratos z Knidos zaprojektował i zadedykował swoją budowlę bogom ocalenia, która została wzniesiona w 279 roku p.n.e. Niestety, jeden z siedmiu cudów świata starożytnego zniszczyło trzęsienie ziemi, mające miejsce w XIV wieku. Dlaczego o tym mówię? Są dwa powody.
To właśnie od Faros w językach romańskich, do których zalicza się hiszpański, utrwaliło się „faro” – słowo oznaczające latarnię morską. Egipska budowla była wyznacznikiem przy wznoszeniu innych konstrukcji tego typu, w tym Wieży Herkulesa. Na szczęście przetrwała choć jedna starożytna latarnia morska, która do tej pory świeci pełnym blaskiem i wyznacza statkom spokojną drogę do wybrzeża.
Historia Wieży Herkulesa
Zgodnie z ustaleniami archeologów, Wieża Herkulesa została zbudowana około drugiej połowy I wieku naszej ery przez Rzymian, którzy włączyli ziemie Półwyspu Iberyjskiego do swojego imperium. Utworzyli nad Atlantykiem port Brigantium oraz latarnię morską o takiej samej nazwie, mającymi zapewniać bezpieczny i sprawny przepływ towarów po rzymskich szlakach handlowych.
Inskrypcja odnaleziona przez naukowców mówi nam, że architektem budowli mógł być Gaius Sevius Lupus, który zadedykował ją staroitalskiemu bóstwu – Marsowi. Tak jak wspomniałam wcześniej, latarnia znana była jako Farum Brigantium, później zmieniano jej nazwy na El Faro, następnie Castillo Viejo, aż w końcu mianowano ją Torre de Hércules.
Po upadku Imperium Romanum, znaczenie Farum Brigantium zaczęło drastycznie spadać. W kolejnych latach przekształcono ją w zwykłą fortyfikację, a dopiero w XVII wieku latarni przywrócono pierwotną funkcję. Kolejne stulecie przyniosło gruntowną renowację pod okiem Eustaquio Gianniniego, dzięki czemu Wieża Herkulesa posiada teraz cechy architektoniczne typowe dla klasycyzmu.
WARTO WIEDZIEĆ: Obecna nazwa latarni morskiej – nawiązująca do mitycznego herosa – wzięła się z legendy, którą przytoczył w swojej kronice król Kastylii, Alfons X Mądry. Dowiecie się o niej już za chwilę.
Legenda o Herkulesie
Teraz, gdy znamy już historyczny kontekst wzniesienia Wieży Herkulesa, spójrzmy na najsłynniejszą legendę na jej temat. Dzięki królowi Kastylii, Alfonsowi X Mądremu, zachowała się opowieść, jakoby latarnię morską wzniósł sam mityczny heros. Jeśli kiedykolwiek słyszeliście o dwunastu pracach Herkulesa, to świadomie lub nieświadomie wiecie, co leżało u podstaw powstania latarni w mieście A Coruña .
W kronice „Estoria de España” władca stwierdza, że po wykonaniu jednego z dwunastu zadań, którym było zabicie olbrzyma Geriona (króla Tartessos), Herkules zapragnął upamiętnić swój triumf. W jaki sposób? Heros zakopał głowę przeciwnika nad oceanem, w miejscu gdzie obecnie ulokowana jest latarnia, a w pobliżu założył osadę, której nadał nazwę „Cruña”. Brzmi znajomo? Nie bez przyczyny! Ta legenda ma wpływ na przypuszczalną genezę nie tylko latarni morskiej, ale i całego A Coruña. Ciekawostką jest fakt, iż w herbie miasta widać Wieżę Herkulesa, pod którą zakopana jest… czaszka króla Geriona!
WARTO WIEDZIEĆ: Podkreślmy, że jest to najbardziej rozpowszechniona wersja legendy, jednak istnieją też inne, o których długo by opowiadać. Bez wątpienia dodają one klimatu tajemniczości temu miejscu i sprawiają, że więcej osób pragnie odkryć wspaniałe miasto Galicji.
Kilka słów o architekturze Wieży Herkulesa
Niestety, nie da się z pewnością stwierdzić, jak Wieża Herkulesa wyglądała w starożytności. Na podstawie prac archeologicznych naukowcy stwierdzją, że pierwotnie została wzniesiona na planie koła, a z zewnątrz otaczały ją stopnie prowadzące na szczyt wieży. Była ona zwieńczona kopułą, posiadała 3 kondygnacje, a na każdą z nich przypadło po 4 pomieszczenia. Blask prowadzący statki do portu zapewniała ogromna kamienna lampa.
Wygląd wieży, który znamy obecnie, jest więc owocem setek lat – lepszych i gorszych. Od momentu, gdy Farum Brigantium była niezwykle ważna dla Imperium Rzymskiego, przez okresy kiedy odchodziła w niepamięć. Pod koniec XVIII wieku nadeszła wielka renowacja przeprowadzona przez Eustaquio Gianniniego, w czasie której zdecydowano m.in. o przeniesieniu schodów do wewnątrz latarni. Zabytek zyskał wówczas drugie życie. Jego surowość, majestatyczność i prostota – cechy charakterystyczne dla klasycyzmu – wraz z sąsiednią potęgą oceanu współtworzą zapierający dech w piersiach krajobraz.
Dlaczego warto odwiedzić Wieżę Herkulesa?
Magia Wieży Herkulesa w dużej mierze opiera się na fakcie, że jest ona jedyną na świecie starożytną latarnią morska funkcjonującą do dziś, jednak tutaj nie kończą się zalety tego zabytku.
Ze szczytu Wieży Herkulesa rozciąga się oszałamiający widok na Ocean Atlantycki oraz całe galicyjskie miasto. Jeśli polujecie więc na spektakularne zdjęcia z podróży, to trafiliście pod właściwy adres. U podnóża zabytku znajduje się Park Rzeźb (hiszp. Parque Escultórico de la Torre de Hércules). To coś w rodzaju muzeum na świeżym powietrzu demonstrujące dzieła sztuki, które nawiązują do historii Galicji oraz legend z nią związanych.
U stóp Wieży Herkulesa odnajdziemy Różę Wiatrów – okrąg o średnicy 25 metrów, który poza ośmioma standardowymi igłami wskazującymi kierunki, charakteryzuje się przepięknymi symbolami ludów celtyckich. Są to m.in. koniczyna (Irlandia), smok (Walia), triskelion (Wyspa Man), oset (Szkocja), kielich (Kornwalia), gronostaj (Bretania), oraz oczywiście przegrzebek reprezentujący Galicję, którą w czasach sprzed podboju przez Imperium Rzymskie zamieszkiwało celtyckie plemię – Gallekowie.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Torre de Hercules najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: Av. Navarra, s/n, 15002 A Coruña, Hiszpania
- Godziny otwarcia: od poniedziałku do niedzieli w godz 10:00-16:00.
- Kup bilety na GetYourGuide
Wieża Herculesa na mapie
Odkryj Galicję
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Galicja dzieli się na cztery prowincje, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:
Zobacz również: Droga św. Jakuba (Camino de Santiago), Procesja Otwartych Trumien As Neves, Rías Baixas.
