Madryt to ulubione miasto wielu turystów podróżujących do Hiszpanii. W tym mieście znajdziecie mnóstwo atrakcji i sposobów na spędzanie wolnego czasu. Dziś odwiedzimy pałac z XVI wieku, który zaprojektował Juan Bautista de Toledo. Ta wycieczka do przeszłości będzie na pewno niezapomniana!
El Escorial (a właściwie Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial) nazywane jest najważniejszą inicjatywą za czasów panowania króla Filipa II. Podjęcie decyzji o budowie klasztoru było częściowo podyktowane zwycięstwem w bitwie pod San Quentin w dniu św. Wawrzyńca (hiszp. San Lorenzo). Bardziej kluczowym powodem była jednak chęć oddania hołdu oraz spełnienia życzenia ojca. Karol V Habsburg chciał bowiem zostać godnie pochowany razem ze swoją ukochanej królowej, Izabeli Portugalskiej.
Król Filip II polecił więc stworzyć miejsce, które stało się panteonem władców z dynastii Habsburgów i Burbonów. Zagwarantował w ten sposób wieczną pamięć o swoim rodzie. Zadbał też o powstanie w tym samym miejscu klasztoru dla pustelników Zakonu Świętego Hieronima, którzy mieli poświęcić się modlitwie za spoczywających tam zmarłych.
Królewski grobowiec, klasztor i kaplica w jednym
Klasztor zbudowany został w miejscu wręcz wymarzonym – wybrano punkt odosobniony, z doskonałymi warunkami naturalnymi oraz otoczeniem skłaniającym do refleksji i modlitw. Jednocześnie niewielka odległość San Lorenzo de El Escorial od położonego na północny zachód Madrytu umożliwiała szybki i sprawny transport. Zabudowa miała także współgrać z otaczającą go naturą. Nie chodziło jedynie o harmonię, ale także o funkcjonalność, gdyż pola znajdujące się w okolicy pozwalały na rozwój rolnictwa.
Założenie było jedno: El Escorial miał być wyjątkowy! Wyjątkowy pod każdym względem. Zachwyt budziły jego rozmiary oraz wielorakie przeznaczenie. Z woli Filipa II miejsce to miało pełnić funkcję królewskiego grobowca, kaplicy, klasztoru, a także jednej z królewskich siedzib.
Projekt i budowa El Escorial
Tak złożonego projektu podjął się Juan Bautista de Toledo, który ze względu na niezwykłą sympatię Filipa II został później nazwany „królewskim architektem”. Budowę klasztoru rozpoczęto w 1563 roku, a zakończono 21 lat później. Prace wykończeniowe i restauracyjne trwały oczywiście jeszcze przez wiele kolejnych lat.
Chociaż głównym projektem zajął się Bautista de Toledo, a po jego śmierci zastąpił go Juan de Herrera, nie byli oni jedynymi architektami, którzy dołożyli swoją cegiełkę do budowy. Dzięki temu klasztor stał się fuzją wizji wielu architektów. Łączył ich wszystkich jeden cel: jak najlepsze oddanie charakteru, jaki chciał osiągnąć w tym miejscu król Filip II.
WARTO WIEDZIEĆ: W 1984 roku Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie jest to jeden z najważniejszych zabytków w regionie Madrytu oraz w całej Hiszpanii.
Jak wygląda wnętrze klasztoru El Escorial od środka?
Budynek El Escorial wyróżnia się zdecydowaną przewagą linii prostej. Charakterystyczny dla wyglądu zewnętrznego jest zupełny brak bogatych dekoracji. W środkowej części fasady głównej znajduje się wejście do wnętrza zabudowy, a całą ścianę przyozdabia jedynie rząd prostych kolumn. Miedzy nimi znajdziemy herb rodzinny Filipa II oraz rzeźbę przedstawiającą św. Wawrzyńca. Kompleks liczy 330 m2, a jego fasada główna mierzy 207 metrów długości. Robi wrażenie, prawda?
Część klasztorna
Sam klasztor stworzony został na planie krzyża. Przeważającymi tam formami architektonicznymi są kolumny oraz łuki. W centrum tej części El Escorial znajduje się ostatnie dzieło, jakie stworzył dla klasztoru Juan de Herrera, mała świątynia Ewangelistów.
Królewskie patio i Bazylika w San Lorenzo de El Escorial
Nie przejdziecie też obojętnie przez imponujące patio królewskie, prowadzące od wejścia głównego do Bazyliki, która jest punktem obowiązkowym podczas zwiedzania. Świątynia na kwadratowym planie zwieńczona jest kopułą, której inspiracją była Bazylika Watykańska. Wewnętrzne zdobienia doskonale podkreśla wpadające przez okna światło dzienne.
Zgodnie z życzeniem króla cały kompleks zamienił się w panteon rodu królewskiego. Pod ołtarzem głównym Bazyliki w San Lorenzo de El Escorial zobaczymy okrągłą salę zdobioną marmurem i złoconymi elementami. To właśnie tu pochowane są królowe i królowie Hiszpanii – prawie wszyscy. Nie znajdziemy tam jednak szczątków ani Filipa V Burbona ani Fernanda VI. Pierwszy z wymienionych z własnej woli nie chciał być pochowany u boku dynastii Habsburgów, z którymi walczył o koronę Hiszpanii. Ferdynandem VI kierowała z kolei miłość do ukochanej żony, z którą chciał spocząć po śmierci, a której grób nie mógł znajdować się w El Escorial.
Pałace Habsburgów i Burbonów oraz królewska biblioteka
Koniecznie musicie też przyjrzeć się pałacom Habsburgów oraz Burbonów. Zachwycają one licznymi salami. Jedną z nich jest sala bitew, która swoją nazwę zawdzięcza barwnym reprezentacjom zwycięskich bitew Hiszpanii. W innych salach zatrzymywali się królowie wraz z rodzinami podczas wizyty w klasztorze. W El Escorial znajduje się także biblioteka, która gromadzi jedne z najwspanialszych zbiorów bibliotecznych na świecie. Imponująca jest z resztą nie tylko ilość zgromadzonych tam źródeł ale też sam, bogato zdobiony budynek biblioteki.
Muzeum El Escorial
Zawsze otwarte są dla nas także drzwi muzeum, a nawet dwóch. Muzeum architektoniczne ukazuje narzędzia, makiety i plany używane podczas konstrukcji klasztoru. Muzeum poświęcone malarstwu skrywa z kolei obrazy takich twórców jak: El Greco, El Bosco czy José de Rivera. Co ciekawe, w klasztorze znajduje się nawet szkoła, kierowana przez siostry Augustynki, w której do dziś prowadzone są zajęcia.
Ogrody i okolice pałacu w San Lorenzo de El Escorial
Nie da się ukryć, ze Filip II był wielkim miłośnikiem przyrody i ogrodów. Ze strony północnej oraz zachodniej El Escorial otoczony jest szerokimi płaszczyznami, zwanymi Lonjas. Z dwóch pozostałych stron roztacza się strefa ogrodów. Mimo że to zespół klasztorno-pałacowy jest głównym obiektem wizyt, warto poświęcić kilkadziesiąt minut na spacer po tej pięknej strefie zieleni.
Jeśli macie trochę więcej czasu, zróbcie sobie wycieczkę do oddalonego od głównego kompleksu Casita del Infante (Domek Infantki) i Casita del Príncipe (Domek Księcia). Miały one służyć niegdyś jako miejsca do relaksu i odpoczynku dla członków rodziny królewskiej. Jeśli z kolei interesuje was widok panoramiczny na cały kompleks, warto przejść się pobliskim laskiem, prowadzącym do tak zwanego „Krzesła Filipa”, skąd z pewnością zrobicie godne pozazdroszczenia zdjęcia.
WARTO WIEDZIEĆ: Wycieczki do El Escorial możecie realizować na własną rękę lub z przewodnikiem w języku angielskim i hiszpańskim. Przy wejściu do El Escorial można także odebrać audioprzewodnik, dzięki któremu zwiedzanie kompleksu może okazać się jeszcze pełniejszym doświadczeniem.
Informacje praktyczne o El Escorial
- Bilet wstępu do El Escorial najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Godziny otwarcia: od października do marca: wtorek-niedziela w godz. 10:00-18:00. Od kwietnia do września: wtorek-niedziela w godz. 10:00-20:00. W poniedziałki klasztor jest zamknięty.
- Adres: Av Juan de Borbón y Battemberg s/n, 28200 San Lorenzo de El Escorial, Madryt
- Kup Bilety na GetYourGuide
El Escorial na mapie
Odkryj region Madrytu
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Wspólnota autonomiczna Madrytu składa się tylko z jednej prowincji. W jej skład wchodzi jednak wiele miejscowości, które mają do zaoferowania rozmaite atrakcje turystyczne. Oto niektóre z nich:
Zobacz także: Darmowe atrakcje w Madrycie, Fiestas de San Isidro, Pogoda w Madrycie.
