Jeśli jakiś krajobraz kojarzy się z obszarem północnej Portugalii to bez cienia wątpliwości są to zapierające dech w piersiach widoki pagórków, porośniętych szpalerami winorośli wokół wijącej się w dolinie rzeki. Nie tylko w Portugalii, ale na całym Półwyspie Iberyjskim trudno o znalezienie ciekawszych dolin niż słynna Dolina Rzeki Douro.
Dolina Douro jest jednym z najsłynniejszych turystycznych punktów na mapie Portugalii. Płynąca na północy kraju rzeka Douro to trzecia najdłuższa rzeka na Półwyspie Iberyjskim. Wpadająca do Oceanu Atlantyckiego wstęga wody otoczona jest terenem, zbudowanym w całości ze skał łupkowych i granitowych, które stworzyły doskonałe warunki, by stanęły tam rzędy winorośli.
Dolina Douro to pierwszy na świecie oficjalny region winiarski, w którym zapanowała ścisła klasyfikacja winnic. Choć teren doliny oficjalnie nie jest parkiem narodowym, ze względu na niezwykły, stworzony przez człowieka, ale podporządkowany naturze krajobraz cały region winiarski górnego Douro w 2001 roku wpisany został na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. To właśnie tam znajdują się najcenniejsze winnice Portugalii i to stamtąd pochodzi najsłynniejsze portugalskie wino – porto.
Porto, owoc Doliny Rzeki Douro
Wino porto zawdzięcza swój charakter specyficznej kombinacji gleby, klimatu i odmiany winogron. W Dolinie Douro uprawia się aż 64 różnych szczepów winogron czerwonych i 46 zatwierdzonych odmian białych winogron, choć nie wszystkie są równie powszechne. Do tych najbardziej znanych odmian należą między innymi Touriga Nacional, Touriga Franca czy Tinta Roriz.
Posiadłości winiarskie w Douro, znane jako „quintas”, to zarówno największe, słynne domy porto, takie jak Fonseca, Taylor czy Croft, jak również wiele doskonałych posiadłości należących do osób prywatnych. Wino Porto to zdecydowanie najpopularniejszy i najbardziej majestatyczny trunek powstający w tamtejszych rejonach, ale oprócz wina porto produkowane są tam także inne – czerwone, białe, a także znane w Portugalii zielone wina. Nie ulega jednak wątpliwości, że to właśnie porto pozostaje powołaniem regionu i źródłem jego uznania za jeden z najlepszych regionów winiarskich na świecie.
Peso da Régua
Największe miasto doliny Douro to Peso da Régua, wywodzące się prawdopodobnie z gospodarstwa Villa Reguela, które zaczęło bardzo dynamicznie się rozwijać w 1756 roku, wraz z utworzeniem Królewskiej Generalnej Spółki Rolnictwa Winnic Alto Douro. To właśnie ta instytucja ustanowiła pierwszy wyznaczony region produkcji wina na świecie. Miejscowość odegrała wiodącą rolę w produkcji i komercjalizacji porto, ponieważ to stąd beczki z winem były transportowane specjalnymi łodziami rabelo do Vila Nova de Gaia, gdzie wino dojrzewało w piwnicach. Peso da Régua w swoim obrębie ma wiele miejsc pozwalających na dokładnie przyjrzenie się dolinie rzeki Douro i jej urokom. Będąc tam, łatwo też ogromnym mostem przekroczyć rzekę Douro, by znaleźć się na jej drugim brzegu i poznać także tę część doliny.
Muzeum Douro
W miejscowości Peso da Régua znajduje się także jedno szczególne dla rzeki Douro miejsce – Muzeum Douro. To terytorialne muzeum zajmuje się przechowywaniem pamięci, kultury i tożsamości regionu winiarskiego Douro. Muzeum mieści się w emblematycznym dla regionu, odrestaurowanym Casa da Companhia Velha, a tuż obok przestrzeni wystawienniczej skorzystać można także z restauracji „A Companhia”, czytelni połączonej z archiwum bibliotecznym i winiarni, w której czeka na gości degustacja lokalnego trunku z widokiem na rzekę Douro
Zaledwie kilka metrów dalej zapoznać się można ze stałą wystawą zainstalowaną w jednym ze starych magazynów. Memória da Terra do Vinho mówi o tożsamości regionu oraz warunkujących ją elementach. Ekspozycja w prosty sposób przedstawia rzeźbę terenu, budowę krajobrazu Doliny Douro, opowiada o tradycji zbiorów i produkcji wina porto.
Pinhão
Kontynuując wycieczkę tym samym brzegiem Douro dotrzeć można do Pinhão. Miejscowość Pinhão uważana jest za geograficzne centrum winiarskiego regionu Douro Superior, najwyższego biegu rzeki, i to właśnie tam znajduje się wiele gospodarstw odpowiedzialnych za produkcję wina Porto. To także tam można znaleźć największy wybór zakwaterowania na terenie Doliny Douro. Najczęściej jest to agroturystyka, która zachwyci szczególnie fanów wina, bo często pozwala swoim gościom poznać od podszewki proces produkcji wina porto.
Będąc w Pinhão, nawet jeśli planujecie podróż samochodem, Waszym oczom nie może umknąć stacja kolejowa, do której dociera linia kolejowa Douro. Wyłożona wyjątkowo drobiazgowo malowanymi płytkami azulejos budowla uznawana jest za najpiękniejszą stację kolejową w całej dolinie Douro i jedną z najpiękniejszych stacji w kraju. Tradycyjne, ozdobne płytki przedstawiają obrazy związane z okolicą: pracę w winnicy i krajobrazy regionu.
Sanktuarium Matki Boskiej Uzdrowicielki
Ze słynnego Pesa de Régua przemieszczając się na drugą stronę rzeki łatwo można dotrzeć do Lamego, miejscowości, znanej z barokowego Sanktuarium Matki Boskiej Uzdrowicielki. Sanktuarium słynie z prowadzących do niego, imponujących schodów z 686 stopniami, które wiodą na sam szczyt wzgórza. Wrażenie robi tam nie tylko barokowa świątynia, ale też otaczający ją, mistyczny las, porastający całe wzniesienie i tworzący Park Santo Estevão.
Oprócz samego sanktuarium, które warto poznać od środka, koniecznie zwróćcie uwagę na znajdujący się przy wejściu grób założyciela sanktuarium, kanonika José Teixeira Pinto, zmarłego w 1784 roku, a także stojącą obok, piękną granitową fontannę. Długą wspinaczkę na górę łagodzą interesujące rzeźby, którym dobrze jest przyjrzeć się nieco dłużej. Niektóre z poziomów wzbogaca fontanna Pelikana, mała, XVI-wieczna kaplica czy widoczny na wielu zdjęciach 22-metrowy obelisk, ozdobiony i podtrzymywany przez mitycznych Atlantów, wznoszący się pośrodku monumentalnej misy z wodą.
Najlepsze punkty widokowe w dolinie Douro
Bez względu na wybrany sposób podróży, odkrywaniu Doliny Douro zawsze towarzyszą widoki jak z bajki. Istnieje jednak kilka punktów, które wśród zwiedzających cieszą się szczególną popularnością. Jednym z nich jest z pewnością Casal de Loivos, balkon umieszczony nad Pinhão, który oprócz wioski zapewnia piękny widok wijącej się w literę „s” rzeki Douro. Koniecznie poszukajcie także Quinta do Noval, posiadłości, która dzięki swojej uprzywilejowanej lokalizacji i doskonale widocznej geometrii winnic, pozostaje wizytówką Douro. Znane w okolicy są także São Leonardo da Galafura, punkt widokowy znajdujący się w pobliżu miejscowości Régua czy São Salvador do Mundo, będący celem wielu pielgrzymek.
Zwiedzanie Doliny Douro pociągiem
Większość tych, którzy planują zwiedzanie Douro pociągiem zaczyna podróż w pobliskim mieście Porto. Tam korzystając z dworca kolejowego São Bento, wsiąść można w krajobrazową linię kolejową. Linia Douro, dająca wiele perspektyw na najbardziej malowniczą dolinę w Portugalii, powstała już na początku XX wieku. Atrakcją przy tym sposobie odkrywania zakątków doliny jest sam pociąg, bo stare lokomotywy i wagony przypominają o tym, jak wiekowa jest linia kolejowa, zapewniająca połączenie między miejscowościami położonymi w obrębie rzeki. Trasa kolejowa obiega region Douro wzdłuż rzecznej wstęgi, od stacji Régua do Tua i rzecz jasna oferuje po drodze niezwykłą panoramę doliny rzeki Douro. Pociąg zatrzymuje się także na słynnej stacji w Pinhão.
WARTO WIEDZIEĆ: Bilety na pociąg oraz na inne środki lokomocji możesz zarezerwować na stronie Omio.
Dolina Douro z pokładu statku
Z sąsiadującego z Porto miasta Vila Nova de Gaia co chwilę odpływają mniejsze i większe łodzie, zabierające pasażerów w podróż po niezwykłej dolinie rzeki Douro. Możliwość oglądania zboczy doliny, które porastają pola uprawne z poziomu rzeki daje zupełnie inną perspektywę całego krajobrazu Alto Douro. Taki sposób zwiedzania będzie idealny dla miłośników wina, bo często rejsy to nie tylko obserwacja otoczenia Doliny Douro, ale także tematyczne posiłki i degustacje win na pokładzie statku czy łodzi.
CIEKAWOSTKA: Podróż rzecznym szlakiem nawiązuje także w pewien sposób do historii Douro. Do końca XIX wieku rzeka była nie tylko wielką drogą dojazdową do interioru Portugalii, ale także jedynym sposobem na transport wina porto w dół rzeki. Trasę tę mogła jednak pokonać jedynie łódź rabelo, specjalnie przygotowana do skomplikowanych manewrów łódź, która dziś stanowi jeden z głównych symboli miasta Porto. Dziś także właśnie tego typu łódka może być Waszym transportem po fascynującej rzece Douro.
Zwiedzanie Douro samochodem
Dolinę rzeki Douro najlepiej jest jednak poznać samochodem. To najłatwiejszy sposób, by oprócz zniewalających widoków na dolinę Douro Superior dokładnie poznać także małe urokliwe miasteczka i móc zatrzymać się na praktycznie każdym punkcie widokowym. Jadąc północnym brzegiem rzeki Douro, oprócz Peso da Régua przystanek warto zrobić w słynnym Pinhão, a poruszając się po południowej stronie doliny, standardowe przystanki w miasteczkach i punktach widokowych warto wzbogacić o wizytę w imponującym zamku Numão.
WARTO WIEDZIEĆ: Samochód na wakacje możesz wynająć w atrakcyjnej cenie w serwisie RentalCars.
A jeśli opcja zwiedzania samochodem nie jest dla Was odpowiednia i szukacie czegoś naprawdę wyjątkowego, Douro możecie zobaczyć także z powietrza. Istnieje możliwość odbycia wycieczki krajoznawczej helikopterem, który wylatując z Porto pozwala uczestnikom zobaczyć historyczne centrum miasta z lotu ptaka oraz napawać się niecodzienną perspektywą zielonych winnic wokół Douro. Bilety na tego typu wycieczki znajdziesz tutaj.
Coś więcej niż Dolina Rzeki Douro – Piwnice z winem
Rzeka Douro oddziela Porto od sąsiedniego Vila Nova de Gaia. To właśnie stamtąd odpływa większość rejsów po dolinie Douro, i to także tam biegiem rzeki Douro dociera większość beczek słynnego wina. Będąc w Vila Nova de Gaia warto zatrzymać się w jednej ze znajdujących się przy głównej promenadzie piwnic wina porto. Taka wizyta to wręcz obowiązkowe uzupełnienie wycieczki po Dolinie Rzeki Douro, bo wszyscy są zaciekawieni tym, co dzieje się ze skąpanymi w słońcu winogronami po tym, jak trafią do beczek.
Jeśli tam wstąpicie, o winie porto przeczytać będziecie mogli w wielu broszurach informacyjnych, ale ci, którzy zdecydują się na wizytę we wnętrzu jednej z piwnic, otrzymają jeszcze większą dawkę ciekawostek. Wizyta odbywa się w formie wycieczki, podczas której wykwalifikowany przewodnik opowiada o historii wina, procesie jego wytwarzania, o Dolinie Douro oraz o klasyfikacji winnic. Wreszcie właśnie podczas tej wycieczki zobaczyć można leżakujące beczki z winem oraz skorzystać z degustacji najwspanialszego wina Portugalii.
