Wyspy Morza Atlantyckiego to jeden z najpopularniejszych wakacyjnych kierunków. Portugalska Madera cieszy się podobną sławą, co hiszpańskie Wyspy Kanaryjskie, a będąc na tej zielonej wyspie wiecznej wiosny nie można zapomnieć o wizycie w przepięknej stolicy – Funchal.
Funchal położone na malowniczych wzgórzach w południowej części wyspy, to stolica i jednocześnie największe miasto Madery, nazywanej wyspą wiecznej wiosny. Miasto zostało założone w XV wieku, kiedy całą wyspę zaczęli zasiedlać portugalscy kolonizatorzy, a jego nazwa pochodzi od portugalskiego słowa funcho, oznaczającego koper, bo to właśnie ta roślina bujnie porastała okolicę, gdy odkryli ją pierwsi osadnicy. Jednak to nie koper jest dziś symbolem wyspy, a strelicja królewska – roślina nazywana rajskim ptakiem, którą w Funchal spotkać można nie tylko w słynnych ogrodach z egzotyczną roślinnością, ale praktycznie na każdym kroku.
Pobyt w Funchal urozmaicić mogą nie tylko spacery po krętych i pagórkowatych ścieżkach, ale także odpoczynek wśród zieleni czy wizyta w jednym z wielu muzeów. Najbliższe lotnisko znajduje się w niewielkiej miejscowości, w pobliskim Santa Cruz, a stamtąd już tylko niecałe 20 km dzieli Was od centrum tętniącego życiem Funchal.
Malownicze centrum miasta
Będąc w Funchal, nie można przegapić długiego spaceru po historycznym centrum miasta. Stolica wyspy może pochwalić się wyjątkowo klimatycznym starym miastem, które jest gęstym labiryntem wąskich uliczek. Warto przysiąść tam na chwilę w jednym z pobliskich barów, chociażby po to, by spróbować tradycyjnej ponchy – trunku na bazie trzciny cukrowej i soku z cytrusów.
Wśród krętych korytarzy szczególnie wyróżnia się jedna ulica, Rua de Santa Maria, która nie tylko jest najstarszą z ulic stolicy, ale też zdecydowanie najbardziej artystyczną. Tam uwagę przechodniów od razu przyciągają widniejące na każdym kroku kolorowe drzwi. Projekt Arte de portas abertas, czyli Sztuka Otwartych Drzwi miał na celu ożywienie i uatrakcyjnienie tej części miasta i zdecydowanie podołał wyzwaniu. Dzięki niemu zwykła ulica zamieniła się w prawdziwą galerię pod gołym niebem i znalazła się wśród najpopularniejszych atrakcji w Funchal. Dawniej odstraszające turystów, stare drzwi na Rua de Santa Maria zostały ozdobione malarskimi dziełami sztuki przez samych mieszkańców miasta, a posłużyły im do tego sfinansowane przez miejskie władze farby.
Katedra w Funchal
Zbudowana na polecenie króla Manuela katedra, znana jako Sé de Funchal, powstała na początku XVI wieku, na miejscu wcześniejszego, parafialnego kościoła Nossa Senhora do Calhau, który przestał być wystarczający dla wciąż rosnącej liczby wiernych. Katedra była najwybitniejszym dziełem okresu manuelińskiego zbudowanym na Maderze, a jej pierwotny wygląd do dziś pozostał praktycznie niezmieniony.
Prosta fasada z gotyckim portalem to jedynie skromna okładka dla zachwycającego wnętrza. Wyróżniają się tam XVIII-wieczne kafelki, XVI-wieczne ołtarze oraz ściany wykonane z kamienia wulkanicznego. Prawdziwą gwiazdą jest jednak niezwykły sufit wykonany z drewna cedrowego z terenu wyspy i ozdobiony złoceniami i inkrustacjami z kości słoniowej. Uznawany jest on za jeden z najpiękniejszych sufitów w Portugalii.
CIEKAWOSTKA: Przed wejściem do świątyni znajduje się pomnik Jana Pawła II, będący pamiątką po jego wizycie w stolicy wyspy.
Muzeum Sztuki Sakralnej
Ci, którzy odwiedzać lubią muzealne sale, zdecydowanie powinni zajrzeć do Muzeum Sztuki Sakralnej, jednego z najstarszych muzeów w stolicy Madery. Muzeum znajduje się w XVI-wiecznym pałacu, będącym dawną rezydencja biskupów Funchal, i prezentuje kolekcję dzieł sztuki z okresu od XV do XIX wieku.
Wśród eksponatów znajdują się obrazy, rzeźby, arcydzieła złotnictwa oraz szlachetnie zdobione tkaniny o ogromnym znaczeniu nie tylko artystycznym, ale także historycznym. Jednym z najwspanialszych, znajdujących się tam okazów jest wykonany ze złota oraz srebra krzyż procesyjny, ofiarowany katedrze w Funchal przez króla Portugalii Manuela I. Podziwiając muzealne gabloty, warto także pamiętać, by zajrzeć na niewielki balkon, na którym zobaczyć można imponujący, wykonany z kafelków obraz, przedstawiający alegorię Wiary, Nadziei i Miłości.
Muzeum Cristiano Ronaldo
Tego punktu na mapie stolicy Madery nie przegapi żaden fan piłki nożnej. Rodzinne miasto Cristiano Ronaldo od 2013 roku może poszczycić się Muzeum CR7 – przestrzenią w całości przeznaczoną jednemu z najsłynniejszych piłkarzy na świecie. To miejsce to nie tylko zbiór eksponatów, ale także podróż przez życie i karierę tego wyjątkowego sportowca. Instytucja składa prawdziwy hołd piłce nożnej jak i człowiekowi, który został inspiracją dla pasjonatów z całego świata.
Gabloty umieszczone w muzealnych salach chronią unikalne trofea, piłkarskie stroje oraz fotografie i filmy przypominające historię kariery Portugalczyka, zarówno jako piłkarza kadry narodowej jak i zawodnika klubowego, a interaktywne ekspozycje pozwalają kibicom wczuć się w emocje towarzyszące wielkim momentom kariery tego piłkarskiego tytana. Ekspozycje nie tylko omawiają niesamowite osiągnięcia Ronaldo na boisku, ale odsłaniając niektóre szczegóły jego prywatnego życia, pokazują również jego charakter i osobiste aspiracje. Wychodząc z muzeum, nie zapomnijcie upamiętnić wizyty zdjęciem z rzeczywistych rozmiarów woskową figurą Ronaldo.
Blandy’s Wine Lodge
Niecodziennym muzeum w Funchal jest Blandy’s Wine Lodge. To muzeum lokalnego wina mieści się w budynku, w którym znajdowała się Madeira Wine Company, jedna z najstarszych winiarni w Funchal. Blandy’s Wine Lodge to serce rodzinnego biznesu winiarskiego, istniejącego od 7 pokoleń. Przechowywanych jest w nim ponad 650 beczek, w których dojrzewają najlepsze wina rodziny przygotowywane za pomocą tradycyjnych metod.
Wizyta w muzeum nie tylko przybliży Wam historię powstania sławnego, maderskiego trunku, ale zaoferuje również o wiele więcej. W Blandy’s Wine Lodge można odkryć ciekawostki dotyczące historii wyspy, obejrzeć przybory używane przy produkcji wina, odwiedzić pomieszczenia w których dojrzewa wino, a także skorzystać z jednej z wielu oferowanych przez muzeum opcji degustacji wina oraz kupić butelki tego trunku, który najbardziej przypadnie Wam do gustu.
Forteca św. Jana Chrzciciela
Śledząc linię brzegową Funchal, trudno nie zauważyć zdobiącego wybrzeże, monumentalnego, żółtego budynku. Ta konstrukcja to nic innego jak Forteca św. Jana Chrzciciela, wybudowana w 1614 roku. Budowla ta miała chronić Funchal przed piratami, którzy we wcześniejszych latach dewastowali zabudowę stolicy wyspy. W 1767 roku fort São Tiago został powiększony i służył wyłącznie do celów wojskowych, a w 1992 roku rząd regionalny Madery zdecydował, że wykorzystywana będzie do organizacji wydarzeń kulturalnych.
Dziś na terenie konstrukcji znajduje się restauracja z tarasem widokowym, ale Forteca jest przede wszystkim siedzibą Muzeum Sztuki Współczesnej, w którym przez cały rok odbywają się wystawy i różnorodne imprezy kulturalne.
Palacio de São Lourenço
Położony w strategicznym punkcie obrony Funchal Palacio de São Lourenco jest jedną z trzech zachowanych do dziś fortec miasta, a przez wielu uznawany jest nawet za jeden z najbardziej imponujących przykładów architektury cywilnej i wojskowej na Maderze. Budowa tego zabytkowego budynku rozpoczęła się w pierwszej połowie XVI wieku i choć początkowo powierzono mu jedynie misję obronną, szybko stał się rezydencją kapitanów.
W 1836 roku podzielono go na dwie części: oficjalną rezydencję gubernatora cywilnego oraz obszar wojskowy, w którym obecnie mieści się kwatera główna strefy wojskowej Madery i muzeum z bogatą kolekcją broni. Sama konstrukcja pałacu jest warta obejrzenia, bo dzięki swojej długiej i skomplikowanej historii łączy w sobie styl wojskowy, manueliński i manierystyczny. Dziś pałac jest oficjalną rezydencją przedstawiciela Republiki Portugalskiej.
Mercado dos Lavradores
Nikogo nie powinny zmylić pozory. Ten rynek to nie tylko znakomite miejsce na zakupy, ale też jeden z najważniejszych turystycznych punktów w stolicy Madery. Mercado dos Lavradores, położony w samym centrum Funchal, powstał w latach trzydziestych XX wieku, a jego budynek to niezwykłe połączenie stylu Art Deco i modernizmu. Przechodząc przez bramę wejściową, ozdobioną tradycyjnymi portugalskimi kafelkami, oczom ukazują się różnorodne stoiska, które rozmieszczone są na dwóch piętrach.
Każdego bez wyjątku zachwyca tam mieszanka kolorów oraz wyjątkowych aromatów. Kupić tam można najświeższe i najbardziej egzotyczne owoce, warzywa i bujne kwiaty, a także przyprawy, ryby, czy mięso. Nierzadko można tam spotkać sprzedawców ubranych w tradycyjne, kolorowe stroje, co sprawia, że Mercado dos Lavradores staje się jeszcze bardziej atrakcyjne dla turystów.
Monte – Funchal widziane z góry
Choć Monte to w teorii miejscowość położona 9 kilometrów od Funchal, uważane jest za jedną z dzielnic miasta. Bez wizyty w tym miejscu nie możecie opuścić stolicy. Wzgórze Monte, mierzące 550 metrów n.p.m., to miejsce sierpniowych obchodów święta patrona Madery oraz jedno z najwspanialszych miejsc do obserwacji okolic i uchwycenia panoramy wyspy w obiektyw aparatu.
Na szczyt góry Monte wjechać można kolejką linową. Taka 15-minutowa przejażdżka dostarcza dodatkowej dawki pięknych widoków. Monte oferuje turystom liczne, warte odwiedzenia miejsca, wśród których najpopularniejsze są zdecydowanie pełne egzotycznej roślinności ogrody. Największą atrakcją jest jednak prawdopodobnie powrót do Funchal, bo oprócz kolejki linowej użyć w tym celu można tradycyjnych Carros de Cesto, czyli specjalnych koszy na drewnianych płozach, które prowadzone przez ubranych w lokalne stroje mężczyzn mkną w dół po stromych uliczkach Monte. Takiej atrakcji z pewnością nie znajdziecie w żadnym innym miejscu!
Ogród Botaniczny
Pomysł na powstanie ogrodu zrodził się jeszcze w XVII wieku, ale na realizację musiał poczekać aż do 1960 roku. Dziś to miejsce jest jednym z obowiązkowych punktów podczas zwiedzania Funchal. Ogród botaniczny, rozmieszczony na powierzchni zajmującej około 5 hektarów, podzielony jest na różne obszary poświęcone konkretnym gatunkom roślin, a wszystkie strefy łączą klimatyczne ścieżki i schludne trawniki. Obiekt jest domem dla ponad 2000 egzotycznych gatunków roślin ze wszystkich kontynentów, z których niektóre posiadają status roślin zagrożonych wyginięciem.
Dodatkową funkcją ogrodu jest prowadzenie badań nad konkretnymi odmianami roślin i próba ich ochrony. Na terenie Ogrodu Botanicznego znajduje się także Muzeum Historii Naturalnej i wyjątkowy zielnik, a miejscem, które przyciąga największą grupę turystów jest punkt widokowy z szeroką panoramą na stolicę Madery i naturalny amfiteatr.
Ogród Monte Palace
Madera nie bez przyczyny nazywana jest krainą wiecznej wiosny. Nawet na terenie samego Funchal znajduje się niejeden ogród. W dzielnicy Monte cieszyć się otoczeniem egzotycznej roślinności można nie tylko w Ogrodzie Botanicznym, ale także w sąsiednim ogrodzie Monte Palace, położonym na powierzchni aż 70 000 m².
Park szczyci się przede wszystkim ogromną kolekcją egzotycznych roślin, pochodzących z całego świata. Zobaczyć tam można między innymi azalie i orchidee z Himalajów, wrzosy ze Szkocji czy wyjątkową kolekcję cykad. Wśród bujnej roślinności łatwo jest także znaleźć liczne gatunki zwierząt. Spacerując alejkami, odwiedzający mogą napotkać piękne pawie, a znajdujące się na terenie ogrodu jeziora stanowią idealne środowisko dla ryb koi oraz białych i czarnych łabędzi. Teren Monte Palace jest także położoną w otoczeniu niezwykłej flory przestrzenią wystawienniczą. Znajdują się tam trzy piętra ekspozycyjne, z których dwa poświęcone są rzeźbom, a na trzecim mieści się unikalna kolekcja minerałów zebranych z całego świata.
Ogrody Quinta do Palheiro Ferreiro
Kolejką linową można dotrzeć również do pobliskiego Quinta do Palheiro. Posiadłość ta od 1885 roku należy do rodziny Blandy, której pokolenia poświęcały lata swojego życia, by udoskonalać otaczające rezydencję ogrody. Owocem tego jest dzisiejszy teren, uważany za mekkę dla miłośników botaniki z całego świata. Warto zajrzeć do znajdującej się tam barokowej kaplicy i rzucić okiem na wspaniały XVIII-wieczny dwór, ale prawdziwą perełką Quinta do Palheiro Ferreiro są same ogrody.
Nie można przegapić wspaniałego wyboru kamelii, mających prawie 200 lat i będących wizytówką parku. Oprócz nich zwiedzić też można ogród różany, ogród wodny oraz tysiące innych gatunków roślin rozmieszczonych w różnych strefach posiadłości. Malowniczo położone na wysokości blisko 500 m n.p.m. ogrody to także doskonały punkt widokowy, na którym bez końca zachwycać się można zapierającymi dech w piersi widokami centrum Funchal.
Najlepsze punkty widokowe w Funchal
Funchal oferuje swoim gościom wspaniałe widoki na każdym kroku. Część z nich najlepiej zobaczyć jest z popularnych wśród turystów tarasów. Zdecydowanie najbardziej obleganym z nich jest Pico dos Barcelos, który z jednej strony pozwala obserwować długą dolinę, będącą naturalnym amfiteatrem Funchal, a z drugiej – spokojne morze otaczające południowe wybrzeże Madery.
Turyści tłumnie zmierzają także na taras nazywany Socorro, zapewniający doskonały widok na cały port Funchal oraz Miradouro Santa Luzia, położony 170 metrów n.p.m. i dający dostęp do szerokiej perspektywy rozwiniętego miasta harmonijnie współistniejącego z naturą. Oczywiście mówiąc o doskonałych punktach widokowych, nie można zapomnieć o wspomnianym wcześniej wzgórzu Monte, które obfituje w tarasy, oferujące świetny widok nie tylko na stare miasto, ale także na całą okolicę Funchal.
Atrakcje w pobliżu Funchal
Choć samo Funchal oferuje zwiedzającym wyspę moc atrakcji, dłuższy pobyt w stolicy warto urozmaicić wypadami do pobliskich, turystycznych punktów. Ogromną popularnością cieszy się między innymi Câmara de Lobos, malownicza, rybacka wioska, będąca niegdyś inspiracją dla malarskiej twórczości Winstona Churchilla. To także w tej wiosce znajduje się poszukiwane przez turystów Cabo Girão, najwyższy klif w Europie, który można oglądać z przeszklonego tarasu.
Obleganym miejscem do wypoczynku jest także Porto Moniz, słynące z naturalnych basenów. A jeśli czujecie, że wzywa Was zew przygody, w porcie Funchal warto wsiąść na pokład katamaranu by wyruszyć w poszukiwaniu delfinów, albo wybrać się na wycieczkę na sąsiednią wyspę, urocze Porto Santo.
