Niegdyś czasy świetności starożytnego Herkulanum przerwała niszczycielska siła wulkanu, a dziś jego sławę przyćmiewają pobliskie Pompeje. Mimo niefortunnego losu tego miejsca nie możecie się zniechęcać, bo spacer po ruinach miasta zapewnia emocjonującą podróż w czasie.
Herkulanum zgodnie z legendą zostało założone przez mitycznego herosa, Herkulesa, podczas jego drogi powrotnej z Iberii. Wskazuje też na to sama nazwa miasta, choć naukowo dowodzi się, że założone zostało ono przez Osków.
W ręce Rzymian Herkulanum dostało się w III w. p.n.e. i już od początku zaczęło pełnić rolę popularnego nadmorskiego kurortu wśród najbogatszych rodzin w Kampanii. W 62 roku miasto doznało zniszczeń spowodowanych trzęsieniem ziemi, a proces jego odbudowy przerwała kilkanaście lat później jeszcze większa tragedia. W 79 r. erupcja pobliskiego Wezuwiusza zniszczyła życie toczące się w Herkulanum. Chmura wydobywających się z wnętrza wulkanu gazów nie dała mieszkańcom szans na przeżycie, a samo miasto zostało pokryte wulkanicznym błotem. Zakonserwowane pod grubą warstwą materiału odkopane zostało dopiero w 1709 r.
W obecnych czasach doskonale zachowane zabudowania stanowią jedno z najważniejszych i najlepiej zachowanych stanowisk archeologicznych w Europie, na którym wykopaliska trwają do dziś. Niestety wiadomo już, że część starożytnej architektury nie ujrzy nigdy światła dziennego, gdyż na ruinach powstały dzisiejsze zabudowania współczesnego miasta Ercolano.
Dlaczego Herkulanum ucierpiało mniej niż Pompeje?
Choć to Pompeje zagarniają dziś dla siebie całą sławę, między innymi ze względu na większą powierzchnię, to w Herkulanum znajdziemy dużo lepiej zachowane starożytne zabudowania. Zginęło też tutaj nieco mniej osób. Skąd wzięły się te rozbieżności? Wiejący podczas wybuchu wulkanu wiatr kierował się w stronę Pompejów, dzięki czemu mieszkańcy mniejszej miejscowości mieli więcej czasu na ucieczkę. Co więcej, Herkulanum w przeciwieństwie do Pompejów nie zostało obsypane żarzącymi się kamieniami czy ognistym popiołem, a wulkanicznym mułem. To dzięki temu do dziś możemy tam zobaczyć piętrowe budynki, a nawet drewniane elementy w dobrze zachowanym stanie.
Ofiary tragicznej erupcji
Podczas procesu odkrywania Herkulanum długo sądzono, że prawie wszyscy mieszkańcy zdołali uciec przed tragedią. Nie znaleziono bowiem prawie żadnych ludzkich szczątków. To myślenie zmienili naukowcy w 1981 r., kiedy to odkopano wiele szkieletów ludzkich na plaży oraz w hangarach przybrzeżnych. Jako, że dawniej miasto było nadmorskim kurortem to właśnie ze strony morza mieszkańcy czekali na ratunek. Niestety nadchodząca ze strony wulkanu fala gorąca nie dała im szans na przetrwanie, czego dowodzą pozostałe po ludzkich postaciach formy.
Co zwiedzać w Herkulanum?
Pierwszą odnalezioną w 1709 r. budowlą starożytnego Herkulanum był Teatr Rzymski. Bogata scena wyłożona była marmurem o różnych barwach i dekorowana rzeźbami z brązu. Odnaleziono tam też między innymi termy, wyraźnie podzielone na część damską i męską oraz lokalną jadłodajnię.
Jako że Herkulanum było domem głównie dla zamożnych Rzymian, nie brak tam bogatych, wystawnych willi. Willa Papirusów to jedna z najznakomitszych rezydencji na tym stanowisku archeologicznym. Sławę przyniosła jej odnaleziona w jej wnętrzu biblioteka, zawierająca ponad 2 tysiące papirusowych zwojów! Choć odkrycie tak wiekowych pism jest wielkim sukcesem, odczytanie ich nie należy do najprostszych, gdyż próba ich odwinięcia może skutkować natychmiastowym zniszczeniem materiału.
Willa Papirusów nie jest oczywiście jedyną odnalezioną tam rezydencją. W parku archeologicznym zobaczycie też pozostałości Domu Alcove, Domu Geniusza czy Domu Argosa, którego nazwa wzięła się od wyjątkowo zdobnego fresku, przedstawiającego mitologicznego olbrzyma. Każdy z wyżej wymienionych domów był pełen izb, w których przeważały szyk i elegancja a zarazem przepych i bogactwo zdobień.
Herkulanum zachwyca przede wszystkim wyjątkowo dobrze zachowanymi freskami, malowidłami naściennymi w oryginalnych kolorach i wszechobecnymi mozaikami zdobiący budynki. Materiałem, jakiego zdecydowanie nie zobaczycie w Pompejach jest drewno. W Herkulanum drewniane elementy zachowały się dzięki szczelnej pokrywie z błota, która skutecznie zakonserwowała detale.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Herkulanum najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: Corso Resina, 187, 80056 Ercolano NA, Włochy
- Godziny otwarcia: od poniedziałku do niedzieli w godz 9:30-19:30.
- Kup bilety na GetYourGuide
