Córdoba w pierwszej kolejności kojarzona jest z Wielkim Meczetem, jednym z najsłynniejszych śladów pozostawionych przez muzułmanów na Półwyspie Iberyjskim. Mało kto pamięta jednak, że 7 km od miasta znajduje się równie ważny zabytek dziedzictwa hiszpańsko-muzułmańskiego.
Medina Azahara to zabytek, który nadal w dużej mierze jest zapominany nawet przez Hiszpanów, nie wspominając o zagranicznych turystach. Wielu Andaluzyjczyków, słysząc tę nazwę, automatycznie pomyśli o muzycznej grupie rockowej z lat 80. zamiast o zaginionym mieście, mającym niegdyś pokazać całemu światu potęgę kalifatu Kordoby. A szkoda, bo w czasach jej świetności zabudowa Mediny Azahara była równie ważna i olśniewająca co meczet w Kordobie, uwielbiany dziś przez wszystkich zwiedzających południe Hiszpanii.
Historia zabytku
Postacią, która stoi za powstaniem tego tajemniczego miasta był Abd ar-Rahman III, który w 929 roku został ogłoszony kalifem Kordoby. Po 7 latach panowania władca rozkazał zbudowanie u stóp łańcucha górskiego Sierra Morena miasta, które olśniewałoby każdego swoim pięknem. Popularna legenda mówi, że kompleks pałacowy i jego otoczenie nie powstałyby gdyby nie pewna historia miłosna. Kalif miał podobno stworzyć miasto specjalnie dla Azahary, niewolnicy z haremu, która skradła serce władcy. Badania natomiast już dawno dowiodły, że w tej romantycznej historii nie ma zbyt dużo prawdy.
W rzeczywistości Medina Azahara miała być po prostu pokazem potęgi i siły kalifatu. Miasto rzekomo było tak piękne, że żaden inny ośrodek na świecie nie mógł się z nim równać. Jednocześnie miało to być podkreślenie świetności Al-Andalus na arenie międzynarodowej. Demonstracją możliwości Abd ar-Rahmana III i jego ludu była nie tylko struktura miasta czy jego dekoracje, ale także wykorzystane materiały, takie jak piaskowiec czy portugalskie marmury i ogrody z fontannami czy stawami.
Upadek i ponowne odkrycie miasta
Prace budowlane mające na celu ciągłe wzbogacanie miasta trwały bez przerwy aż do śmierci kalifa w 961 roku, ale to na okres panowania jego następcy, Al-Hakama II, przypadają lata największej świetności Mediny Azahara. Niestety piękno miasta można było oglądać nie dłużej niż 70 lat. Na początku XI wieku wojny toczone z chrześcijanami, wojna domowa i nieudolne rządy następców tronu doprowadziły do upadku miasta. Medina Azahara została splądrowana, a kamieni, które niegdyś tworzyły mury obronne, użyto do budowy konstrukcji w Granadzie, Sewilli lub samej Kordobie. Ruiny zostały opuszczone, a pamięć o mieście całkowicie wymazana. Aż do połowy XIX wieku.
To wtedy ze starożytnych kronik arabskich odzyskano teksty mówiące o niezwykłej enklawie na zachód od Kordoby. W 1911 roku rozpoczęto prace wykopaliskowe trwające w sumie prawie całe stulecie. Kolejne pokolenia badaczy wydobyły na światło dzienne pozostałości miasta o powierzchni 112 hektarów. Niestety dzisiejsze stanowisko archeologiczne to prawdopodobnie jedynie jedna trzecia wyjątkowego miasta. W trosce o pamięć o tym niezwykłym zabytku w 2018 roku wpisano Medinę Azahara na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Funkcja i zabudowa Mediny Azahara
W czasach swojej świetności miasto było jednak czymś więcej niż popisem. Całość miała pełnić zarówno funkcję administracyjną, jak i mieszkalną kalifatu. Wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu, podzielono miasto na trzy tarasy.
Pałac kalifa
Wzgórze było przede wszystkim prywatną rezydencją rodziny władcy, choć znajdowały się tam także pomieszczenia rządowe. To tam władca przyjmował wizyty i stamtąd zarządzał dworem. Prawdopodobnie znajdował się tam też harem i rozległy taras z widokiem na dolinę rzeki Gwadalkiwir. Największymi gwiazdami kompleksu pałacowego były dwa pomieszczenia: Salón Rico, czyli ociekająca zdobieniami główna sala tronowa i reprezentacyjna Sala Abd ar-Rahmana III, która wręcz onieśmielała swoim przepychem przybywających na audiencje uczestników.
U stóp pałacu
Środkowy taras zajmowały pomieszczenia administracyjne i mieszkania najważniejszych urzędników na dworze. Na najniższym poziomie natomiast rozwijało się samo miasto z własnymi usługami. To tam spędzali większość czasu mieszczanie i żołnierze. Znajdował się tam także meczet, targi, łaźnie i ogrody publiczne. Wykorzystano też stare systemy kanalizacyjne z czasów rzymskich, by doprowadzić do miasta wodę, a wznosząc mosty na istniejących strumieniach połączono Medinę z pobliską Kordobą.
Zwiedzanie stanowiska archeologicznego
Współczesne odkrywanie tajemnic Mediny Azahara podzielić można na dwie części. Pierwszy przystanek zaplanować należy w budynku muzeum. Zaprojektowano go jako wstęp do zwiedzania, który za pomocą prezentacji i samej wystawy muzealnej ma przybliżyć gościom temat funkcjonowania kompleksu. Poznać tu można kontekst założenia Mediny Azahara, szczegóły procesu jej budowy, strukturę miasta i jego losy aż do czasów współczesnych. W budynku muzeum znajdziecie też kawiarnię, punkt informacyjny i księgarnię.
Dalszy punkt to zwiedzanie właściwego stanowiska archeologicznego. Trasa przeprowadzi Was przez obszar pałacowy, Wielki Portyk, czyli monumentalne wejście do rezydencji, a następnie przez cały środkowy taras. Po drodze zobaczyć można meczet Aljama, budynek Bazyliki Górnej, a nawet Salę Abd al-Rahmana III. Spacer po ruinach pozwoli Wam też obejrzeć Dom Yafara, który stanowi przykład rezydencji wysokiego rangą urzędnika, a także Domy Służbowe, w których do dziś zachował się piec do przygotowywania posiłków.
Organizacja wizyty
Jak dostać się do Mediny Azahara? To zależy, czy jesteście zmotoryzowani. Jeśli poruszacie się po Hiszpanii samochodem, to wystarczy, że wyjedziecie z Kordoby na zachód drogą Palma del Rio, a znaki doprowadzą Was wprost na parking obok muzeum. Centrum zwiedzających oddalone jest od właściwego stanowiska o 2 km, ale nie przebędziecie tego dystansu samochodem. Jedynym transportem kursującym na tej trasie jest bus oznaczony jako „Lanzadera” i odjeżdżający co 20 minut. Przystanek autobusu wahadłowego łatwo można znaleźć na parkingu.
WARTO WIEDZIEĆ: Samochód na wakacje możesz wynająć w kilka minut w serwisie RentalCars.
Bez problemu na miejsce powinni się też dostać niezmotoryzowani turyści. Z Kordoby codziennie odjeżdża transport, który zabierze Was wprost pod bramy muzeum. Bilety wstępu kupić można na miejscu, ale dużo wygodniejszą opcją będzie zakup wejściówek przez internet.
Jeśli nie chcecie martwić się ani o transport ani o bilety, to najlepszym pomysłem będzie zarezerwowanie gotowej wycieczki z Kordoby do Mediny Azahara. Tego typu wycieczki wykupić możecie na tej stronie. Często obejmują one towarzystwo przewodnika, a czasem nawet archeologa, który nie pozwoli, by po opuszczeniu obiektu trapiły Was jeszcze jakieś pytania. Znajdziecie tam także nocne wizyty, które dzięki specjalnemu oświetleniu zainstalowanemu na terenie ruin pozwalają jeszcze lepiej wyobrazić sobie dawny, magiczny klimat miasta.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Medina Azahara najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: Ctra. Palma del Río, km 5.5, 14005 Córdoba, Hiszpania
- Kup bilety na GetYourGuide
Medina Azahara na mapie
Najlepsze hotele w Córdobie
Córdoba oferuje wiele wyjątkowych miejsc na nocleg. Oto kilka z najlepszych opcji zakwaterowania dostępnych w tym mieście:
- Eurostars Palace – Ten nowoczesny hotel położony jest w sercu miasta, oferując eleganckie wnętrza oraz basen na dachu z widokiem na Mezquitę. Goście cenią sobie doskonałą obsługę i dogodną lokalizację.
- Hotel Hospes Palacio del Bailio – Znajduje się w zabytkowym pałacu, oferując luksusowe pokoje oraz spa z basenem. Hotel jest chwalony za wyjątkowy urok i bliskość do głównych atrakcji turystycznych.
- NH Collection Amistad Córdoba – Usytuowany w dzielnicy żydowskiej, ten hotel oferuje nowoczesne udogodnienia oraz piękne patio. Goście doceniają jego historyczny charakter i przyjazną atmosferę.
- Hotel Córdoba Center – Położony blisko centrum miasta, ten hotel oferuje przestronne pokoje oraz basen na dachu. Jest idealnym wyborem dla osób poszukujących wygodnego pobytu w Córdobie.
- H10 Palacio Colomera – Ten stylowy hotel mieści się w odrestaurowanym budynku, oferując eleganckie wnętrza oraz taras z widokiem na miasto. Goście chwalą jego centralne położenie i wyjątkowy design.
Każdy z tych hoteli zapewnia wysoki standard obsługi oraz dogodne położenie. Rezerwując nocleg przez stronę Booking, możesz dodatkowo liczyć na atrakcyjne oferty i promocje.
Odkryj Andaluzję
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Andaluzja dzieli się na osiem prowincji, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:
Wybrzeża Andaluzji: Costa del Sol, Costa de la Luz, Costa Almeria.
Zobacz także: Szlak Białych Miast Andaluzji, Darmowe atrakcje w Maladze, Pogoda w Maladze, Pogoda w Sewilli, Gibraltar, Skała Gibraltarska, Magoty Gibraltarskie, Romería de El Rocío, 10 powodów by odwiedzić Andaluzję wiosną, Feria de Abril w Andaluzji, 10 Sekretów rzeki Gwadalkiwir.
