Strona głównaKultura HiszpaniiHiszpańskie ciekawostkiPelota i tradycyjne sporty w Kraju Basków

Pelota i tradycyjne sporty w Kraju Basków

Pelota była znana już w XIII wieku w Kraju Basków, w regionie Nawarry oraz w regionie La Rioja...

Jak wiadomo Hiszpania jest krajem bardzo zróżnicowanym kulturowo. Jednym z regionów szczególnie wyróżniających się pod tym względem jest położony na północy Kraj Basków.

Zapewne słyszeliście już o języku baskijskim, który brzmi całkiem inaczej niż język kastylijski, popularnie zwany po prostu „hiszpańskim”. Być może wiecie też co nieco o niezwykłej kulturze tego regionu i tradycjach całkiem odmiennych od tych, które możemy spotkać w innych częściach Hiszpanii. Ale czy wiecie, że Kraj Basków zaskoczy Was też w dziedzinie sportu? Jeśli nie mówią Ci nic słowa takie jak pelota, aizkolaritza czy barrenador, to znak, że ten artykuł jest właśnie dla Ciebie!

Pelota baskijska

Podobnie jak w całej Hiszpanii, piłka nożna to w Kraju Basków świętość. Ale oprócz futbolu jaki znamy, w bakijskiej hierarchii sportów prym wiedzie także jeszcze jeden sport, którego głównym elementem jest również piłka…

Baskijska pelota, bo o niej mowa, to sport bardzo przypominający squash czy tenis. Gracze kolejno odbijają piłkę o ścianę, mając na względzie fakt, że może ona dotknąć podłoża tylko raz i oczywiście nie może opuścić wyznaczonego pola. Zazwyczaj w rozgrywce uczestniczą dwie lub cztery osoby. W przypadku czterech graczy są to dwie drużyny, gdzie jedna osoba z każdej pary zajmuje przednią, a druga – tylną cześć boiska. Celem gry jest uderzyć piłkę tak mocno, żeby odbiła się jak najdalej, jednocześnie utrudniając przeciwnikowi ponowne odbicie jej.

WARTO WIEDZIEĆ: Korzenie peloty sięgają XIII wieku. Sport ten był wówczas znany w Kraju Basków, w regonie Nawarry oraz w regionie La Rioja.

Pelota baskijska to sport dla twardzieli

Brzmi banalnie? A co powiecie na to, że grając w baskijską pelotę, piłkę można odbijać jedynie ręką zabezpieczoną plastrami? Oczywiście w zależności od wieku graczy piłka ma różną twardość, ale na pewno nie można spodziewać się na boisku lekkiej „szmacianki”. Tutaj taryfa ulgowa nie istnieje, a wszystkie piłki wykonane są ze skóry.

Pelota - Piłki do baskijskiej peloty.
Piłki do baskijskiej peloty.

CIEKAWOSTKA: Choć pelota baskijska nie należy do najłatwiejszych sportów, to wraz z nabieraniem doświadczenia wzrasta też twardość wewnętrznej dłoni graczy. Z czasem staje się ona na tyle twarda, że jest mniej wrażliwa na uderzenia.

Pelota baskijska występuje też w jeszcze jednej, dość ciekawej odmianie. Skórzaną piłeczkę można odbijać również specjalną rękawicą w formie podłużnego koszyka. W taki przymocowany do dłoni, zagięty „kosz” łapie się piłkę jednocześnie rzucając ją znów o ścianę. Charakterystyczny kształt rękawicy sprawia, że piłka wpada w pęd i mocniej uderza o mur.

Nie tylko pelotą żyje Kraj Basków!

O każdym z regionów Hiszpanii usłyszycie wiele stereotypów. Andaluzyjczycy są leniwi, Katalończycy skąpi, a Baskowie? Między innymi właśnie silni i wysportowani. Są też mocno przywiązani do tradycji i swoich korzeni. Dlatego właśnie ich tradycyjne sporty wywodzą się ze wsi a właściwie z prac, wykonywanych w gospodarstwach.

Niektóre z poniżej przedstawionych sportów wydają się może dziwne czy niewiarygodne, ale uwierzcie, że przez Basków, szczególnie w środowisku wiejskim, są traktowane jak poważne sporty. Obecnie w oficjalnym wykazie baskijskich sportów „wiejskich” występuje 18 pozycji. Oto kilka najciekawszych:

Aizkolaritza

Jeden z najpopularniejszych i najbardziej uznanych sportów baskijskich, polegający na rąbaniu drewnianych pni. Wywodzi się on oczywiście z konieczności pozyskiwania drewna opałowego. Pnie o odpowiedniej grubości są uprzednio przygotowywane i często pozbawiane kory. Zawodnicy stają na kawałkach drewna ustawionych w pozycji horyzontalnej i za pomocą siekiery w jak najkrótszym czasie muszą przepołowić kawałek drewna. Uczestnicy używają oczywiście różnych technik – każdy wybiera tę najodpowiedniejszą dla siebie :).

Podnoszenie kamieni

Kolejny ważny i coraz bardziej popularny sport w Kraju Basków to podnoszenie kamieni. Chociaż nie brzmi to jak wielkie wyzwanie, zadanie to nie należy do prostych. Podnoszone ciężary mają różną formę (walce, sześciany, kule…), a każda bryła to inny stopień trudności. Jest to o tyle imponujące, że waga takich kamieni wynosi od 100 aż do 326 kg! Obecny rekord to 329 kg. Taki ciężar zawodnicy musza podnosić z ziemi na swoje ramiona.

Podnoszenie kowadła

Polega na podniesieniu żelaznego kowadła z położonej nisko podstawy aż na określoną wysokość. W tej konkurencji oprócz siły liczy się szybkość, bo chodzi o to, by w danym czasie podnieść kowadło możliwie najwięcej razy.

Barrenador

Ten ciekawy sport wywodzi się z górnictwa. Polega on na utworzeniu otworu w kamiennych blokach za pomocą metalowego pręta. Jest to możliwe dzięki szybkim, rytmicznym uderzeniom narzędziem, którym towarzyszy delikatny ruch okrężny. W taki sposób w kopalniach tworzono kiedyś wgłębienia w których umieszczano laski dynamitu.

Ciągnięcie kamieni

To sport baskijski, którego celem jest przeciągnięcie ciężkiego kamienia w jak najkrótszym czasie. W jednej z odmian tego sportu ciężar ciągną ludzie. Niestety istnieje też bardziej kontrowersyjna odmiana tego sportu, w której kamienie ciągnięte są przez poganiane przez ludzi osły czy woły… W konsekwencji niektóre zwierzęta czasem nawet umierają, co w obecnych czasach wywołuje coraz większy sprzeciw wobec organizowania zawodów w takiej formie.

Tradycyjne sporty w Kraju Basków

Niezwykłych dyscyplin sportowych w Kraju Basków jest oczywiście dużo więcej. Między innymi są to znane nam dobrze przeciąganie liny, zbiór kukurydzy, ścinanie kosą trawy na czas, wyścigi z ciężarami czy podnoszenie stogów siana zawieszonych na linie.

Sporty te często uprawiane są na wsiach w charakterze typowo towarzyskim, rzadziej jako oficjalne zawody. Bardzo ważnym elementem kultury sportowej Basków są też zakłady. Podczas mistrzostw czy zawodów z prawdziwego zdarzenia są to oficjalne zakłady, w których można wygrać sporą sumę. Oczywiście istnieją też one w środowisku bardziej lokalnym lub typowo towarzyskim, gdzie słownie stawia się na swoich faworytów i nierzadko także można wygrać kilka euro.

Odkryj Kraj Basków

Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Kraj Basków dzieli się na trzy prowincje, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:

Zobacz także: Język baskijskiPinchos, Tradycja El OlentzeroFiestas de la Virgen Blanca, Pelota i tradycyjne sporty w Kraju Basków.

Klaudia Komadowska
Klaudia Komadowska
Zaczęło się od kilku hiszpańskich słówek, a skończyło na bezgranicznej miłości do świata hiszpańskojęzycznego. Tak po prostu. Im więcej wiedziałam i poznawałam, tym więcej szczęścia mi to dawało. I nadal daje. A bujna wyobraźnia i artystyczna dusza pozwoliły mi w końcu wierzyć, że płynie we mnie sporo latynoskiej krwi.

ZOBACZ RÓWNIEŻ

POLECANE ARTYKUŁY