Sycylia znana jest głównie z doskonałej, lokalnej kuchni i fantastycznych plaż Morza Śródziemnego. Jednak najbardziej imponującym i niezwykłym symbolem tej wyspy jest zdecydowanie górujący nad nią wulkan Etna.
Wulkan Etna to jeden z najwyższych, aktywnych wulkanów na świecie. Etna znajduje się we włoskiej prowincji Katania, na północno- wschodnim wybrzeżu wyspy Sycylia, a u jej podnóża leżą tak znane miasta jak Katania czy Taormina. Wulkan ukształtował zarówno historię jak i krajobraz całej wyspy i nieustannie wzbudza ogromny szacunek mieszkańców rejonu. Księżycowy krajobraz, jaki roztacza się na zboczach Etny oraz sama możliwość wejścia pod opieką przewodnika na szczyt aktywnego wulkanu, to atrakcje przyciągające rocznie tysiące spragnionych emocji turystów.
Poznajcie jeden z najbardziej aktywnych wulkanów na świecie
Etna ma wysokość ok 3327 m n.p.m, co czyni ją najwyższym aktywnym wulkanem w Europie. Jego średnica liczy ponad 40 km, natomiast powierzchnię całkowitą szacuje się na ponad 1000 km².
Stożek wulkanu w sumie posiada cztery aktywne kratery: krater południowo-wschodni, krater północno-wschodni, Voragine oraz Bocca Nuova. Te dwa ostatnie dziś już nie są tak wyraźnie oddzielone i tworzą razem krater centralny Etny.
To jednak nie wszystkie z nich, bo dodatkowo Etna na swoich zboczach ma też ponad 250 nieaktywnych kraterów bocznych, a każda kolejna erupcja skutkuje powstaniem nowych. We wnętrzu wulkanu znajduje się gęsta, bogata w krzemionkę lawa, której temperatura sięga nawet 1000°C.
Krótka historia wulkanu Etna
Historia wulkanu Etna zaczęła się setki tysięcy lat temu, a jego powstanie to wynik serii podmorskich erupcji, które oprócz Etny uformowały także równinę Katanii. Choć w kolejnych latach swojej aktywności Etna wybuchała wielokrotnie, siejąc postrach wśród okolicznych mieszkańców, najbardziej tragiczna w skutkach i jednocześnie najbardziej pamiętna erupcja miała miejsce w 1669 roku. Wtedy to nad kraterem pojawiła się fontanna lawy, która zeszła do morza, niszcząc po drodze wszystko co napotkała. Płynąca lawa, zrównała z ziemią kilka wiosek oraz wyrządziła poważne szkody w samym mieście Katania. Wyobrażacie sobie, że magma płynęła przez aż 4 miesiące?
W kolejnych latach, choć wybuchy nie doprowadziły do żadnych większych zniszczeń, w wyniku erupcji Etny powstawały wciąż nowe, poboczne kratery. Od 2013 roku ze względu na aktywność wulkanu oraz jego ogromne znaczenie kulturowe i naukowe, wulkan Etna widnieje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Wejście na szczyt Etny
Ciekawi Was jak wygląda wyprawa prowadząca do samego szczytu Etny? Aż na wysokość ok. 2000 m n.p.m możecie dojechać autobusem lub autem. To tam znajduje się Rifugio Sapienza, skąd wyruszają praktycznie wszystkie wycieczki do krateru. W dalszą podróż w stronę szczytu można wybrać się pieszo bądź kolejką linową Funivio dell’ Etna, która pozwoli Wam w dużo mniej męczący sposób przy odrobinie szczęścia podziwiać roztaczające się wokół niezwykłe widoki. Jeśli jednak wolicie dłuższy spacer, to nic Was nie ominie, bo szlak pieszy także prowadzi do górnej stacji kolejki linowej, choć oferuje nieco inną perspektywę lokalnej panoramy.
By dotrzeć na sam szczyt wulkanu musicie przesiąść się do podstawionego samochodu terenowego bądź przejść ten ostatni odcinek pieszo. Wysokogórskie warunki nie sprawiają, że trasa należy do najłatwiejszych, ale zapierające dech w piersi widoki krateru, rozciągające się ze szczytu są warte odrobiny wysiłku. Pamiętajcie jednak, że zwiedzanie zwłaszcza najwyższych partii Etny powinno odbywać się zawsze w towarzystwie przewodnika. To on zapewni Wam bezpieczeństwo, przestrzeże przed urwiskami, dopilnuje, byście nie zboczyli ze słabo oznaczonej trasy, oraz będzie wiedział, do którego momentu trasy pozwala dojść aktualna aktywność wulkanu.
Inne możliwości poznania symbolu Sycylii
Oczywiście opcja wycieczki do krateru centralnego Etny nie jest jedyną, jaka pozwoli Wam poznać ten wulkan. Sporo turystów przyciąga też możliwość długiej, pieszej wędrówki po malowniczych, dolnych regionach wulkanu, dzięki której skorzystacie z uroków punktu widokowego i doskonale poznacie lokalne doliny oraz bogatą florę i faunę okolic Etny.
A może zainteresuje Was wycieczka jeepem albo długi przejazd krajoznawczy wokół całego stożka wulkanu? Wiele biur podróży i przewodników organizuje też możliwość podziwiania Etny w świetle wschodu bądź zachodu słońca, a szczególnym zainteresowaniem kochających wino turystów cieszy się oferta łącząca odkrywanie sekretów Etny z degustacją trunków w lokalnych winnicach.
Fauna i flora Etny
Ze względu na wyjątkową żyzność gleby wulkanicznej występującej na zboczach Etny, jej okolice są bogate w zróżnicowaną florę. Roślinność jest oczywiście zależna od wysokości zbocza. W niższych partiach Etny spotkać można gaje cytrusowe, różnego rodzaju drzewa owocowe, na przykład bananowce oraz winorośle, z których wytwarzane jest doskonałe wino. Zbocza powyżej 500 m n.p.m. porastają migdały i pistacje, które później zastępują dęby, buki i sosna czarna.
Prawdziwą atrakcją tego obszaru są brzozy etneńskie, których nie znajdziecie w żadnym innym miejscu na ziemi. Po 2100 m n.p.m. zaczyna się strefa półpustynna, gdzie niewiele gatunków roślin ma szansę na przeżycie, ponieważ większość terenu pokryta jest zastygłą lawą. Rośnie tam głównie Spino Santo, niewielki ciernisty krzew.
Obszar Etny jest także bogaty w wiele gatunków zwierząt. Głównie to drobne ssaki, takie jak lisy czy łasice oraz ptaki – dudki, sępy i sokoły. Przy odrobinie szczęścia zobaczycie tam też różne gatunki gadów, w tym gekony, salamandrę oraz wiele owadów, które reprezentują liczne gatunki motyli. Co ciekawe, zauważono, że na terenie Etny występuje też aż osiem gatunków nietoperzy.
Valle del Bove
Wśród wspaniałości, jakie oferuje Etna, można wymienić nie tylko powstałe w wyniku erupcji, imponujące kratery, ale także doliny – ta najbardziej znana to Valle del Bove, czyli Dolina Bawoła. Odkryjecie ją po wschodniej stronie Etny. Wzdłuż pasm doliny, przez lata aktywności wulkanu lawa stworzyła niezwykłe formacje skalne, które dziś nadają jej wyjątkowy charakter. Na terenie Valle del Bove znajduje się także punkt widokowy, który zapewnia niezwykłą perspektywę na księżycową panoramę Etny.
Torre del filosofo
Punktem obowiązkowym dla wielu turystów odkrywających tajniki Etny jest Torre del filosofo. To zabytkowa wieża, znajdująca się na wysokości 2920 m nad poziomem morza, będąca niegdyś punktem obserwacyjnym dla naukowców i filozofów badających aktywność wulkaniczną Etny. I stąd właśnie jej nazwa. Dziś to popularny punkt na ostatnim odcinku trasy prowadzącej na szczyt wulkanu, zwłaszcza, że właśnie stamtąd roztacza się przepiękny widok centralnego krateru. W okolicy Torre del filosofo oprócz krateru zaobserwujecie także robiące wrażenie gorące wyziewy, wydobywające się z wulkanicznych szczelin.
Jak przygotować się do wycieczki na Etnę?
Na szlaku prowadzącym na sam szczyt wulkanu warunki pogodowe są wyjątkowo zmienne, stąd warto być naprawdę dobrze przygotowanym. Oprócz kwestii oczywistych, jak stabilne buty odpowiednie na trekking, warto pamiętać, by założyć długie spodnie i mieć ze sobą ciepłą bluzę lub kurtkę, bo pogoda na szczycie jest nieprzewidywalna. Nawet jeśli w Katanii termometry pokazują bardzo wysoką temperaturę, na wysokości ponad 3000 m n.p.m będzie zdecydowanie chłodniej. Koniecznie weźcie ze sobą także okulary przeciwsłoneczne oraz przekąski, a zimą nie wybierajcie się na szczyt bez czapki i ciepłych rękawiczek.
Wulkan Etna jako ośrodek sportów zimowych
Wulkan Etna, będący idealnym miejscem na wiosenny trekking, w zimie zamienia się w doskonały ośrodek narciarski. Ta opcja przyciąga zarówno turystów jak i Włochów kochających sporty zimowe. Trasy narciarskie otwierają się tak naprawdę w dwóch ośrodkach. Jeden z nich, znajdujący się w pobliżu miasteczka Nicolosi, po południowej stronie wulkanu – to największy ośrodek narciarski na Sycylii. Liczy 10 km tras i znajduje się na wysokości od 1920 m n.p.m aż do 2608 m n.p.m. Drugi natomiast, nieco mniejszy i niżej położony to znajdujący się na północnym zboczu Etny Linguaglossa.
Czy wulkan Etna jest niebezpieczny?
Obserwując kratery wulkanu Etna, nie trudno jest zobaczyć wydobywającą się z wnętrza ziemi lawę. Erupcja tego olbrzyma nie należy do rzadkich, ale choć chmury dymu i popiół wulkaniczny dość często widnieją na sycylijskim niebie, nie jest to zbyt duży powód do strachu. Potencjalne wybuchy według badaczy nie zagrażają życiu Katańczyków.
Prawdziwym zmartwieniem dla mieszkańców prowincji Katania są natomiast powstające w wyniku erupcji trzęsienia ziemi. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie erupcje wulkanu wiążą się z silnymi ruchami sejsmicznymi, a ich możliwość stanowi integralną część życia Włochów. Etna, będąc aktywnym wulkanem, jest nieustannie monitorowana przez Włoski Instytut Geofizyki, którego badacze trzymają rękę na pulsie, dbając o bezpieczeństwo pobliskich wiosek. Z tego też powodu w okresach szczególnie wzmożonej aktywności wulkanu wejście na sam szczyt Etny jest surowo zabronione, o czym na bieżąco informują zajmujący się sprzedażą biletów przewodnicy.
Informacje praktyczne
- Aby poznać różne oblicza wulkanu Etna, warto zarezerwować wycieczkę z przewodnikiem, który opowie o wszystkich sekretach tego miejsca oraz przeprowadzi Cię przez jego najciekawsze zakątki.
- Kup bilety na wycieczkę na GetYourGuide
