Leżące na granicy Ligurii miasto La Spezia przez wieki rozkochiwało w sobie nie tylko poetów, ale rozmaitego rodzaju artystów i podróżników. Od historycznego starego miasta po oszałamiające krajobrazy wybrzeża, to miasto oferuje połączenie kultury i naturalnego piękna, jakiemu nikt się nie oprze.
La Spezia, znajdująca się w północno-zachodnich Włoszech, to drugie największe miasto Ligurii, zaraz po Genui, stolicy regionu. Położone nad Zatoką Poetów miasto sąsiaduje bezpośrednio ze słynnym Cinque Terre, przez co bardzo często myśli się o nim głównie jako baza wypadowa. Zupełnie niesłusznie, bo często niedoceniana La Spezia ma do zaoferowania swoim gościom bardzo wiele. To miasto, na terenie którego położona jest jedna z najważniejszych baz włoskiej marynarki wojennej i port o ogromnym znaczeniu zarówno historycznym, jak i gospodarczym. Uliczki La Spezia przesiąknięte są historią i sztuką, a takiej atmosfery nie można przegapić podczas podróży po wybrzeżu włoskiej Ligurii.
Historyczne centrum miasta
Historyczne centrum miasta rozciąga się od okolic głównego dworca kolejowego aż do miejskiego portu. Spacer po samym centrum La Spezia umilają stare budynki otaczające wąskie, brukowane uliczki.
Wśród zakątków starówki na każdym kroku czekają na turystów nie tylko kawiarnie i sklepy. W mieście znajdują się także pałace, z których każdy kolejny coraz bardziej zachwyca zdobieniami fasady. Przemierzając centrum warto zatrzymać się na dłużej na Piazza Cavour, na którym codziennie otwiera się lokalne targowisko, czy w publicznym parku, z którego już tylko krok dzieli spacerowiczów od portu. Port w La Spezia to jeden z najważniejszych portów na Morzu Liguryjskim. Przeszedł on do historii zaraz po II Wojnie Światowej, kiedy to na jaw wyszło, że to właśnie tam na statki płynące do Palestyny wsiadały potajemnie dziesiątki tysięcy żydów. Okolice portu to nie tylko doskonałe miejsce na klimatyczny spacer z pięknymi widokami na zatokę Golfo dei Poeti, ale także jedno z najlepszych miejsc na przerwę obiadową. W restauracjach na świeżym powietrzu czekają na turystów świeże owoce morza, ryby i lokalne przysmaki, przyciągające koneserów włoskiej kuchni nieziemskimi zapachami.
Muzeum Archeologiczne w Castello San Giorgio
Nad średniowiecznym miastem od 1252 roku dominuje monumentalna twierdza. Zamek San Giorgio znajdujący się w La Spezia przeszedł w swojej historii wiele przebudów, a forma tej twierdzy przez wszystkie lata jej istnienia regularnie się zmieniała. W 1607 roku, po przeprowadzeniu ostatniej przebudowy systemu obronnego zatoki, Genueńczycy w końcu nadali twierdzy jej ostateczny kształt. Obecnie w zamku św. Grzegorza mieści się tak zwane Museo del Castello, będące Muzeum Archeologicznym.
Wewnątrz zamku stworzono chronologiczną trasę, która prowadzi przez sale wystawowe od najwcześniejszych lat prehistorii do wczesnego średniowiecza. Prezentowane zbiory to nie tylko lokalne znaleziska archeologiczne, ale także materiały o dużej wartości pochodzące z innych terytoriów, takie jak greckie i etruskie wazy oraz skamieniałe szczątki zwierząt z górnego paleolitu. Do najcenniejszych eksponatów, jakie prezentuje Zamek św. Grzegorza należą jednak zalążek steli z Lunigiana, datowany na 5000 lat, i kolekcja rzymskich artefaktów z Luni, która zajmuje całe piętro zamku.
Muzeum Morskie – duma La Spezii
Otwarte w La Spezia Muzeum Technologii Morskiej jest najważniejszym ze wszystkich włoskich muzeów morskich. Zalicza się go także do najstarszych muzeów na świecie. Trasa zwiedzania rozpoczyna się od sekcji poświęconej pochodzeniu całej instytucji oraz długiemu dziedzictwu marynarki wojennej w La Spezia. Ta ekspozycja pozwala odkryć jak marynarka wojenna zainaugurowała w La Spezia największy arsenał, jaki kiedykolwiek zbudowano we Włoszech. Dalszy spacer prezentuje wszelkie szczegóły żmudnej pracy rzemieślników, pracujących nad tworzeniem statków, historii budownictwa okrętowego, a także mówi o niezwykłych dokonaniach włochów w dziedzinie technologii morskiej.
Część trasy poświęcona jest także rozwojowi żeglugi na Morzu Śródziemnomorskim. Wśród licznych eksponatów zobaczyć można starą broń, modele statków z różnych okresów historycznych oraz pomoce nawigacyjne. Najbardziej niecodzienną z wystaw jest jednak umieszczona na pierwszym piętrze muzeum kolekcja poświęcona figurom, umieszczanym na dziobie statków, aby odpędzić pecha lub obnosić się z władzą i bogactwem.
Kolekcje pieczęci w Museo del Sigillo
Zainaugurowane na przełomie wieków, w 2000 r., Civico Museo del Sigillo, czyli Muzeum Pieczęci, powstało tuż po przekazaniu gminie La Spezia wyjątkowego zbioru pieczęci rodziny Capellini. Nie był to jednak przypadkowy zbiór, a najbardziej kompletna kolekcja sfragistyczna, jaką kiedykolwiek zgromadziły osoby prywatne. Muzealne sale chronią około 1500 matryc i odcisków pochodzących od starożytności do współczesności, z Europy, Mezopotamii, Egiptu czy Ameryki Prekolumbijskiej. Kolekcja posiada także pokaźny zbiór pieczęci azjatyckich, będących pierwszymi na świecie tego typu narzędziami. Zwiedzający śledzą rozwój pieczęci w historii cywilizacji podążając chronologiczną trasą zwiedzania.
Za szkłem gablot można zobaczyć takie unikaty jak szkło wykonane przez René Lalique’a oraz złote pieczęcie wykonane przez złotnika carów, Fabergé. Uzupełnieniem Muzeum Pieczęci jest ścieżka dotykowa, zainaugurowana w 2018 roku i skierowana głównie do osób niedowidzących i niewidomych, ale także każdego, kto ceni sobie połączenie naukowego oraz zmysłowego podejścia do tematu.
Muzeum Amadeo Lia
Otwarte w 1996 roku Muzeum Amadeo Lia, położone w bezpośrednim sąsiedztwie Muzeum Pieczęci, prezentuje publiczności kolekcję ponad 1.000 dzieł sztuki zebranych przez Amedeo Lia i reprezentujących złożone i różnorodne zainteresowania kolekcjonera. Zbiór ekspozycji jest w pewien sposób odzwierciedleniem produkcji artystycznej, jaką zajmowano się od epoki przedklasycznej do końca XVIII wieku. Cała trasa zwiedzania podzielona jest na sekcje, z których każda poświęcona jest innej tematyce. W sekcji poświęconej sztuce szlachetnej na szczególną uwagę zasługuje mała ametystowa głowa portretowa oraz klasyczne i barbarzyńskie klejnoty i klamry. Zwiedzających rozkochują także elementy ważnej kolekcji gotyckich przedmiotów z kości słoniowej i emalii oraz sekcja miniatur. Część, która mimo wszystko najbardziej zapada w pamięć to strefa skupiająca się na wieku XVII i XVIII, reprezentowana przez dzieła tak wielkich artystów jak Salvator Rosa, Canaletto, Guardi czy Bellotto.
Pałace w La Spezia
Odkrywając historyczne centrum miasta La Spezia i jego urokliwe uliczki, nie sposób przegapić przystanku przy jednym ze znajdujących się tam pałaców. Skrywają się one w wielu zakątkach, ale do tych najpopularniejszych należą Pałac Fumagalli Federici oraz Pałac Maggiani. Pierwszy z nich jest szczególny ze względu na swoje dość niecodzienne dekoracje. Valerii Scandellari, który jako pierwszy zbadał przeszłość tego budynku, zidentyfikował wygląd tej fasady, ozdobionej koniczynami czy pelikanami, jako przedmiot silnych wpływów masońskich. Z pewnością miał on dużo racji, bo sam projektant tego zabytku był członkiem masonów. Sąsiadujący z Pałacem Fumagalli Federici Pałac Maggiani uważany jest za pierwszy budynek w La Spezie, powstały zgodnie ze stylem Liberty, czyli włoskim odpowiednikiem Art Nouveau. Styl ten silnie akcentują wzory i freski, które zdobią cały pałac, włącznie z częścią wewnętrznej fasady. Dekoracje przedstawiają między innymi postaci kobiece, motywy roślinne i zwierzęce i wszystkie one wykonane zostały przez architekta budynku, Agrettiego.
Katedra Chrystusa Zbawiciela
Nowoczesny budynek tego kościoła zwraca uwagę każdego przechodnia, bo znacznie różni się on od klasycznych świątyń, jakie spotkać można na europejskich ulicach. Katedra Chrystusa Zbawiciela stoi na straży Placu Europy, znajdującego się w centrum miasta La Spezia. Miejsce jej powstania nie jest przypadkowe. Wzniesiono ją w strategicznym punkcie miasta w celu zjednoczenia historycznych dzielnic. Świątynia zaprojektowana została przez architekta Adalberto Liberę pod koniec lat pięćdziesiątych XX wieku i ukończona w 1975 roku. Z zewnątrz niecodzienna, okrągła konstrukcja jest biała i pozbawiona zbędnych zdobień, urozmaicona jedynie skromnym krzyżem.
We wnętrzu tego kościoła da się jednak zauważyć dużo większe bogactwo, choć styl ten nadal zalicza się raczej do nowoczesnych. Dwanaście kolumn wspierających kopułę o średnicy 50 metrów nawiązuje do dwunastu biblijnych apostołów. Nawę centralną kościoła zdobią liczne dzieła sztuki, a wszystkie jej elementy skierowane są w kierunku głównego ołtarza wykonanego z białego marmuru. Kościół Chrystusa posiada także piękną, marmurową podłogę, którą oświetlają promienie, wpadające przez duże okno obwodowe oraz witrażowe okno w centrum kopuły, stworzone przez malarza Vittorio Magnaniego.
Kościół Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny
Katedra w La Spezie to jednak nie jedyny ciekawy pod względem architektonicznym kościół. Choć to nie forma wyróżnia Kościół Wniebowstąpienia Najświętszej Marii Panny, dekoracja jego fasady zdecydowanie pozwala zaliczyć go do niecodziennych kościołów. Pierwsze wzmianki o świątyni pochodzą z 1343 roku, jednak niecałe 100 lat później została ona zniszczona, a jej pozostałości wykorzystywane były jako placówka obronna. Kościół odbudowano w 1443 roku i od tamtego czasu regularnie go powiększano, zmieniając jego strukturę i ozdabiając coraz to nowymi elementami. W czasie II Wojny Światowej świątynia poważnie ucierpiała, a jej ponowna konsekracja miała miejsce w drugiej połowie XX wieku.
Kościół od razu zwraca uwagę imponującą, dwukolorową fasadą w pasy, przypominającą nieco nowoczesną wersję fasady Kościoła Sant’Agostino w Genui. Wśród trzech widniejących na przodzie budynku portali, najważniejszy jest ten centralny, wykonany z brązu i znany jako Drzwi Miłosierdzia. W trzynawowym wnętrzu do dziś zachowało się wiele dzieł sztuki, takich jak „Wniebowzięcie”, obraz Domenico Fiasella, posąg św. Józefa autorstwa Angiolo del Santo i sarkofag Baldassarre Biassa.
Bajeczne Cinque Terre
La Spezia dla wielu turystów jest punktem startowym w podróży do malowniczego Cinque Terre. Nic w tym dziwnego, bo choć La Spezia warta jest wszelkiej uwagi odkrywających Włochy podróżników, ten malowniczy Park Narodowy to prawdziwy raj na ziemi. Wodospad niewielkich i uroczych, kolorowych domków wpadający do krystalicznego morza to widok, który każdy bez wyjątku chce zobaczyć na własne oczy. Wyruszając z La Spezia pociągiem dojedziemy do wszystkich pięciu miasteczek Cinque Terre, przyciągającego turystów z całego świata. Warto także pomyśleć o tak zwanej Cinque Terre Card, którą bez problemu nabyć można na dworcu kolejowym i która umożliwia nielimitowane przejazdy na trasie La Spezia – miasta Cinque Terre.
