Bari, lśniąca perełka włoskiego wybrzeża Morza Adriatyckiego, to miejsce, którego ulice łączą historie z bliższej i dalszej przeszłości z dzisiejszym bogactwem kulturalnym Włoch. To przepełnione smakami i zapachami miasto z otwartymi ramionami czeka na turystów, pragnących poznać klimat południowej Italii, odkrywając różnorodne atrakcje Bari.
Bari to stolica Apulii, południowego regionu, obejmującego cały obcas włoskiego buta. Urocze zakątki tego punktu na mapie to kwintesencja włoskiej kultury. Klimat miasta doskonale oddaje Bari Vecchia czyli stare miasto Bari, królestwo krętych uliczek, pałaców i wyjątkowego klimatu. Wystarczy poszukać przystanku autobusowego by transportem publicznym szybko dostać się z lotniska do centrum Bari i od razu cieszyć się atmosferą, jaką tworzą uśmiechnięci mieszkańcy miasta. Blisko dworca kolejowego znaleźć też można niejeden niskobudżetowy hostel w świetnej lokalizacji. Bari można oczywiście potraktować także jako świetną bazę wypadową i wynajętym samochodem skoczyć do pobliskiego Polignano a Mare, miasteczka słynącego z najpiękniejszych plaż regionu (samochód na wakacje możesz wynająć na tej stronie).
Choć od słonecznego Bari Napoli oddalone jest o całą szerokość Włoch, stolica Apulii także pozwala spróbować doskonałego smaku tradycyjnej, południowej pizzy czy lokalnych makaronów. Nie bez przyczyny podczas zwiedzania Apulii, Bari jest punktem numerem jeden na długiej liście wartych zobaczenia miejsc. Sami zobaczcie dlaczego.
Piazza del Ferrarese
Zwiedzanie Bari Vecchia dobrze jest zacząć od Piazza del Ferrarese, gdzie stara część miasta spotyka się z promenadą, dającą widok na bezgraniczne morze. Plac otoczony z każdej strony budynkami o dużym znaczeniu historycznym do dziś zachowuje oznaki przeszłości, na przykład w formie rowków pozostawionych przez dawne wozy wjeżdżające na teren miasta.
Obecnie Plac Ferrarese to miejsce spotkań. Otulony barami i restauracjami plac nieustannie wypełnia głośny gwar i zapach lokalnych produktów. To tam spotykają się młodzi i starsi, turyści i mieszkańcy Bari i to także ten plac zamienia się w maju w miejsce obchodów dnia św. Mikołaja, patrona Bari.
Muzeum Archeologiczne Metropolii Bari
Ukryty wśród zawiłych uliczek starego miasta Bari, średniowieczny klasztor benedyktyński S. Scolastica jest dziś często odwiedzanym przez turystów miejscem, bo obecnie stanowi on siedzibę Muzeum Archeologicznego Metropolii Bari. Atrakcją samą w sobie jest możliwość obserwacji budynku kompleksu klasztornego, gdyż jego struktura skrywa tysiącletnie nawarstwienie wydarzeń mających miejsce w jego murach, czego dowiódł niedawny projekt renowacji. To czym szczególnie chwali się instytucja to jednak to, co skrywają jej gabloty. Muzealne sale pełne są prehistorycznych eksponatów oraz pozostałości z czasów Starożytnej Grecji. Osobne sale zarezerwowane są także do prezentacji kolekcji szczególnie związanej z życiem klasztornym oraz wystawy ukazującej długoletni rozwój archeologii nie tylko w Bari, ale i w całej Apulii.
Katedra San Sabino w Bari
Zakamarki historycznej części miasta Bari skrywają Cattedrale di San Sabino, jeden z najwspanialszych przykładów romańskiej architektury w Apulii. Katedra została zbudowana między XII a XIII wiekiem na ruinach znajdującej się tam wcześniej bizantyjskiej świątyni. Romańską katedrę trudno przeoczyć, bo od razu uwagę każdego zwraca jej biała, wapienna fasada z charakterystyczną, symetryczną rozetą widniejącą nad portalami. Stonowane wnętrze świątyni podzielone jest na trzy nawy, a jego dekoracje ograniczają się do subtelnych elementów rzeźbionych w wapieniu. Raz w roku we wnętrzu kościoła można zaobserwować przyjemne dla oka zjawisko. W dniu przesilenia letniego światło wpadające przez okna rozety idealnie dopasowuje się do kształtu róży, zdobiącej podłogę nawy głównej. Obok katedry stoi także dzwonnica z wysoką iglicą, która swoim stylem doskonale współgra z fasadą samej świątyni.
Basilica di san Nicola di Bari
W samym sercu starego miasta Bari wąskie uliczki prowadzą do najbardziej znanego kościoła w Bari, Bazyliki św. Mikołaja. Patron kościoła nie jest oczywiście przypadkowy, gdyż świątynia, a właściwie specjalna, podziemna krypta skrywa właśnie jego relikwie. Bazylika, choć utrzymana w romańskim stylu, posiada też elementy nawiązujące do innych nurtów architektonicznych, bo będąc konstrukcją powstałą na miejscu poprzedniej, bizantyjskiej rezydencji, wykorzystuje część materiałów tworzących wcześniejszy budynek. Imponująca bryła bazyliki ma formę krzyża łacińskiego i, tak samo jak Katedra w Bari, przyciąga uwagę białą fasadą z wapienia.
Dużo bardziej różnorodne i bogate jest wnętrze kościoła, gdzie na każdym kroku czekają na zwiedzających niezwykłe dzieła sztuki sakralnej. Wśród tych najbardziej znanych znajduje się krzesło opata Eliasza z wyszukanymi dekoracjami rzeźbiarskimi oraz srebrny ołtarz poświęcony św. Mikołajowi. Prawdziwe arcydzieło zobaczyć można także podnosząc głowę do góry, bo drewniany, złocony sufit pokryty jest pięknymi XVII-wiecznymi obrazami. Co ciekawe, bazylika nawiązuje w swoim wnętrzu także do wątku polskiego. Posiada ona pochodzące z XVI wieku mauzoleum Bony Sforzy, polskiej królowej i władczyni księstwa Bari.
Orecchiette – Kulinarna specjalność Bari Vecchia
Atrakcje Bari nie ograniczają się jedynie do budynków, które zobaczyć można w centrum miasta. Jednym z najciekawszych miejsc, jakie pozwalają poznać autentyczne Bari, jest Strada delle Orecchiette, bo to tak nazywa się potocznie ulicę Arco Basso. Choć znakomity makaron to specjalność całych Włoszech i warto spróbować tego dania w każdym włoskim mieście, zarówno w okolicy Bari jak i na północy kraju, każdy punkt Italii pochwalić się może czymś wyjątkowym.
W przypadku Bari to orecchiette, makaron, który jak wskazuje jego nazwa, kształtem przypomina niewielkie uszka. Niezwykłym miejscem, w którym spróbować można tego typu makaronu jest wspomniana Strada delle orecchiette, ulica, na której widok kobiet z Bari, tworzących za drewnianymi stołami tysiące orecchiette dziennie, miesza się z krzykami zachęcającymi do spróbowania tego specjału. Ta ulica to prawdziwy obraz kultury i okazja nie tylko do obserwacji procesu powstawania domowego makaronu, ale też do zakupu idealnej pamiątki z pobytu w Bari. Kupicie tam makaron zarówno tradycyjny, jak i smakowy, i to w przystępnej cenie.
Piazza Mercantile – Gwarne serce Bari Vecchia
Wśród wielu placów Bari szczególnie wyróżnia się Piazza Mercantile, który choć powstał w średniowieczu, przez wszystkie lata swojego istnienia nigdy nie stracił na znaczeniu. Pierwotnie służący jako miejsce wymiany handlowej, dziś plac ten jest głównym miejscem spotkań towarzyskich i zachowując z jednej strony swoje znaczenie historyczne, obecnie służy jednocześnie mieszkańcom i turystom jako centrum nocnego życia. Trudno przejść przez plac bez zatrzymania się choć na chwilę w jednym z otaczających go barów. To też świetna lokalizacja by skosztować miejscowej gastronomii.
CIEKAWOSTKA: Na placu znajduje się dobrze znana lokalnej społeczności kolumna sprawiedliwości. Dziś to tylko jedynie punkt charakterystyczny Piazza Mercantile, ale dawniej kolumna służyła jako miejski pręgierz, miejsce wymierzania publicznych kar.
Pałace Bari
Wszystkich dawnych pałaców kryjących się wśród uliczek Bari nie sposób opisać. Piękny Palazzo Mincuzzi, znajdujący się blisko dworca; artystyczny Palazzo Fizzarotti, będący idealnym przystankiem między nową częścią miasta, a jego historycznym centrum, czy będący atrakcją starego miasta Palazzo Simi, są bez wątpliwości warte uwagi. Jednak jeden z tych, które przyciągają największą liczbę zainteresowanych, jest Palazzo del Sedile. Stojący przy ruchliwym placu Piazza Mercantile pałac przypomina o dawnej funkcji politycznego i administracyjnego centrum miasta sprawowanej przez ten właśnie plac, bo Palazzo del Sedile było siedzibą Rady Szlachty, czyli odpowiednikiem dzisiejszej Rady Miejskiej. To także tam znajdowała się siedziba kancelarii czy odbywał się sąd królewski. Pochodzący z XVI wieku pałac w 1601 roku doznał wielu zniszczeń, szybko jednak został odbudowany i połączony z widoczną do dziś wieżą zegarową. Na początku XIX wieku siedziba władz miasta została przeniesiona, pałac przekształcono w publiczny teatr, a po wybudowaniu Teatro Petruzzelli sprzedano go prywatnym właścicielom.
Castello Svevo
Wystarczy szybki rzut oka na mapę Bari, by zwrócić uwagę na tę potężną zabudowę. Zamek normańsko-szwabski stoi na skraju starego miasta Bari od 1131 roku i choć pierwsze stojące tam fortyfikacje nie były tak imponujące, długie lata interwencji podczas rządów normańskich, szwabskich czy aragońskich przyczyniły się do dzisiejszego monumentalizmu konstrukcji. Zamek otoczony z trzech stron fosą dawniej z czwartej strony przylegał do morza. Wizyta w murach tej konstrukcji, otoczonej przez cztery wieże, pozwala gościom wejść przez główną bramę ozdobioną herbem Burbonów, ostatnich właścicieli zamku, by przejść przez główny, zamkowy dziedziniec, a stamtąd do doskonale zachowanych sal, w których dziś mieszczą się wystawy czasowe oraz kolekcje sztuki użytkowej. Podczas wizyty można dostać się także do podziemnej trasy, gdzie nadal widoczne są fundamenty brukowanych domów z czasów bizantyjskich.
Corso Vittorio Emanuele II – Granica starego miasta
Długi spacer po starym mieście dobrze zakończyć przechadzką po słynnej ulicy Corso Vittorio Emanuele II, która symbolicznie oddziela zabytkowe Bari od nowszej części miasta. Długa ulica biegnie od położonego przy samym brzegu morza Teatro Margherita aż do popularnego wśród mieszkańców miejsca odpoczynku, ogrodu Garibaldiego. Taka wycieczka to także okazja by poznać znajdujące się po drodze, ciekawe punkty Bari. Na krótki przystanek zasługują znajdujące się po drodze skwer Corso Vittorio Emanuele II, Pałac Fizzarotti, będący obecnie popularnym centrum sztuki czy Teatr Piccini. To przy tej ulicy znajduje się także jeden z najpopularniejszych lokali gastronomicznych w okolicy, Bari Mastro Ciccio. Ta szczycąca się doskonałą lokalizacją restauracja znajduje się na szczycie praktycznie wszystkich rankingów lokali gastronomicznych w Bari.
Magiczne zakątki dzielnicy Murat – Centrum miasta
Chcąc dobrze poznać każdy zakątek Bari, warto nie ograniczać się jedynie do historycznej dzielnicy, a pospacerować wśród prostopadłych uliczek, odkrywając dzielnicę Murat. Jeśli zatrzymaliście się w Bari Vecchia, wystarczy przejść przez Piazza Moro, by znaleźć się w nowej części miasta. Jeśli natomiast chcecie, by dzielnica Murat była Waszym pierwszym przystankiem, najlepiej wysiąść na najpopularniejszej stacji dworca kolejowego, Bari Centrale. Uliczki tej części Bari są bardzo regularne i krzyżują się wśród sklepów, nowoczesnych restauracji, uniwersyteckich siedzib i uroczych placyków i ogrodów, w których można odpocząć od zgiełku i ulicznego gwaru Bari. To także tam znajdują się niezwykłe teatry, z których dumne jest miasto oraz długa ścieżka miejskiej promenady, oferującej wyciszający widok morza.
Teatro Petruzzelli
Stojący w nowej części centrum miasta Teatr Petruzzeli to nie byle jaki budynek, a czwarty co do wielkości teatr w całych Włoszech. Choć pod koniec XIX wieku Bari już posiadało swój publiczny teatr, jego wielkość nie była wystarczająca dla żądnych teatralnych emocji mieszkańców miasta. Odpowiedzią na potrzeby lokalnej społeczności była zainicjowana przez braci Petruzzelli budowa teatru, który otwarty został w 1903 roku. Instytucja od razu zaczęła dobrze prosperować oraz wyróżniać się na tle innych teatrów zarówno ze względu na pojemność, jak i wystawiane tam przedstawienia teatralne. Na jego scenie zobaczyć można było największe klasyki operowego repertuaru oraz najważniejsze premiery międzynarodowej sceny teatralnej. Tak było aż do 1991 roku, kiedy to tragiczny w skutkach pożar zniszczył teatr, a tym samym kulturalne serce miasta. W 2009 roku ponownie otwarto teatr Petruzzelli, wzorując się na jego oryginalnym wyglądzie i dodając jednocześnie najnowocześniejsze udogodnienia techniczne. Dziś budynek można podziwiać podczas jednego z przedstawień albo skorzystać z wycieczki z przewodnikiem, by poznać jego historię i zobaczyć skrywane we wnętrzu bogate zdobienia.
Teatro Margherita – Niezwykły teatr na wodzie
Zbudowany w latach 1912-1914 Teatro Margherita to prawdopodobnie jeden z najbardziej emblematycznych zabytków Bari. Znajdujący się na samym końcu ulicy Corso Vittorio Emanuele II, budynek zwrócony jest w stronę morza i sprawia wrażenie konstrukcji wręcz lewitującej nad wodą. Historia powstawania tego teatru rozpoczęła się równolegle z Teatrem Petruzzeli, w 1910 roku, jednak drewniana konstrukcja Teatru Margherita spłonęła dokładnie rok potem.
Rekonstrukcja mająca miejsce w 1914 roku przyniosła budynkowi sławę pierwszego budynku w całej Europie zbudowanego na palach. Nie funkcjonował jednak zbyt długo z sukcesem, po kilku latach został zamknięty i pozostawiony sam sobie. Dziś Teatro Margherita znów cieszy się popularnością wśród zwiedzających, choć już nie jako instytucja teatralna, a kulturalna, gdyż działa w nim Muzeum Sztuki Współczesnej.
Molo San Nicola w Bari
Spacer promenadą, prowadzącą między błękitnym morzem, a uliczkami miasta, pozwala rozkoszować się wszystkim tym, co Bari ma do zaoferowania. Molo San Nicola nie jest jedynym pomostem w Bari, ale jest naprawdę wyjątkowym miejscem. Mniejsze od sąsiedniego Molo Sant’Antonio, Molo San Nicolo przyciąga tłumy mieszkańców i to nie bez powodu. Nie dość że przypomina im o portowym charakterze miasta, to na dodatek każdego ranka rozkładają się na nim handlarze sprzedający ryby, ośmiornice, małże, czy inne owoce morza. To jedne z głównych produktów spożywczych używanych w barijskiej kuchni, stąd nikogo nie powinny dziwić spotykane tam tłumy. Na targ warto wstąpić jeśli chcecie zobaczyć kawał lokalnej kultury, a jeśli nie boicie się kulinarnych wyzwań, w zaciszu własnej kuchni warto samemu przygotować coś z zakupionych tam morskich przysmaków, oczywiście kierując się wskazówkami sprzedawców, często doskonale znających tajniki miejscowej gastronomii.
Plaże Bari
Choć Bari to bez wątpienia jedno z najbardziej znanych włoskich miast nadmorskich, nie słynie ono szczególnie z bajecznych plaż. Nie oznacza to jednak, że tych plaż jest w zupełności pozbawione. W poszukiwaniu miejskiej plaży warto zajrzeć na najsłynniejsze wybrzeże Pane e Pomodoro, położone w niewielkiej odległości od historycznego centrum Bari. Będąc dość rozległą plażą, wyposażoną w plac zabaw, leżaki oraz doskonałą infrastrukturę, ta część wybrzeża cieszy się wyjątkową popularnością zarówno wśród mieszkańców Bari, jak i przyjezdnych z terenu całych Włoch i Europy.
Nieco dalej od starego miasta znaleźć można też mniej zatłoczoną plażę Torre Quetta, ale jeśli od typowo miejskiej plaży wolicie coś bardziej niecodziennego, warto opuścić samo Bari i wybrać się do Polignano a Mare, znajdującego się nieco ponad pół godziny drogi od stolicy Apulii. To między innymi dla tego miasteczka wielu turystów traktuje Bari jako bazę wypadową. Polignano a Mare słynie z rajskich plaż w niezwykłej scenerii. Spacer tamtejszą promenadą to sama przyjemność, a zaledwie kilka kroków za słynnym pomnikiem Domenico Modugno napotkać można jedną z najpiękniejszych plaż całego regionu.
Bari jako miejsce wypadowe
Wizyta w Bari otwiera bramy także do innych fascynujących miejsc Apulii. Jednym z najsłynniejszych jest pobliskie Alberobello, piękne miasto znane z charakterystycznych, białych, kamiennych domków, pokrytych stożkowatymi strzechami. Choć wspomniane wcześniej Polignano a Mare to bardzo popularny kierunek wśród wczasowiczów, ma ono dużą konkurencję w postaci Monopoli, niewielkiego miasteczka z malowniczym portem i równie pięknymi plażami. Znajdą coś dla siebie także ci, którzy wolą historyczne wycieczki, bo półtorej godziny jazdy od Bari krajobraz Apulii zdobi Castel del Monte, średniowieczne zamczysko wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.