Wysoka iglica tego wyjątkowego miejsca widoczna jest praktycznie z każdego punktu historycznej części miasta. Umieszczony w centrum Turynu budynek Mole Antonelliana stanowi dziś siedzibę fascynującego Muzeum Kinematografii, choć nie jest to jedyny powód, dla którego każdy, kto odwiedza Turyn, powinien bliżej poznać ten budynek.
Mole Antonelliana, zbudowany w drugiej połowie XX wieku, jest najwyższym ceglanym budynkiem w Europie oraz punktem orientacyjnym dla turystów przemierzających Turyn. Budynek z charakterystyczną kopułą uważany jest za niekwestionowany symbol Turynu. Choć gdy rozpoczęto jego budowę, planowano umieścić tam zupełnie inną instytucję, nie ma tu mowy o żadnej porażce, bo dziś tłumy stoją w kolejkach, by odwiedzić znajdujące się w jego wnętrzach muzeum, oraz zobaczyć od środka panoramiczną windę prowadzącą na szczyt Mole Antonelliana, skąd roztacza się oszałamiający widok na całe miasto.
Mole Antonelliana projektem synagogi
Burzliwa historia Mole Antonelliana rozpoczęła się, kiedy Alessandro Antonelli, znany XIX-wieczny architekt, na zlecenie gminy żydowskiej zaprojektował nową synagogę, zawierającą wewnętrzną szkołę dla Izraelitów.
Projekt miał być przypieczętowaniem końca dyskryminacji na tle religijnym. Antonelli miał na celu połączenie użytkowości budynku oraz wyjątkowego stylu architektonicznego, którym cechowały się inne synagogi w Europie. Jego wizja krzyżowała neoklasycyzm z lokalną tradycją barokową. Projekt zakładał więc stworzenie dużej dolnej części z cegieł, będących najtańszym materiałem dostępnym w ówczesnych Włoszech, oraz umieszczonej na wysokim bębnie, strzelistej konstrukcji z iglicą.
Powstawanie budynku rozpoczęło się w 1863 roku, ale po sześciu latach, kiedy jego wysokość osiągnęła 70 metrów, wstrzymano prace. Ze względu na liczne dodatkowe koszty, które należało ponieść w celu wzmocnienia budynku o tak znacznych rozmiarach, gmina żydowska postanowiła w trakcie budowy sprzedać Mole Antonelliana miastu Turyn i zbudować inną, mniej okazałą synagogę w dzielnicy San Salvario.
Mole Antonelliana pod okiem władz Turynu
Oficjalnie należący już do miasta Turyn budynek w 1873 roku osiągnął wysokość 90 metrów. Antonelli postanowił jednak trzymać się swojego oryginalnego projektu i zamknąć prestiżowy budynek spiczastym, neogotyckim zakończeniem. Na krótko przed swoją śmiercią uzupełnił iglicę posągiem przedstawiającym „Skrzydlatego Geniusza”, uważanego za symbol rodu Sabaudzkiego. Konstrukcja, ukończona w 1889 roku, zainaugurowana została uroczystą ceremonią, będąc najwyższym murowanym budynkiem nie tylko we Włoszech, ale i w Europie.
Ze względu na niekorzystne warunki pogodowe w XX wieku budynek potrzebował kilku przebudów. W 1904 roku, kiedy Skrzydlaty Geniusz powalony został w wyniku uderzenia pioruna, zastąpiono go pięcioramienną gwiazdą, a 50 lat później konieczna była naprawa zawalonej przez gwałtowny huragan iglicy. II Wojna Światowa także odcisnęła swoje piętno na budynku. Naloty i bombardowania uszkodziły między innymi drzwi i okna budynku, które wymagały gruntownego remontu. Od 1908 roku do lat trzydziestych XX wieku budynek mieścił w swoich salach Muzeum Zjednoczenia Włoch, znane włochom jako Museo Nazionale del Risorgimento Italiano, a w 1996 roku zaczął stanowić siedzibę Narodowego Muzeum Kinematografii.
Architektura Mole Antonelliana
Dziś Mole Antonelliana o wysokości 167,5 metra reprezentuje miasto Turyn na zdjęciach i pocztówkach. Dolna część zbudowana została na planie kwadratu o boku 50 metrów i otoczona jest sześcioma inspirowanymi sztuką klasyczną kolumnami.
Styl Mole Antonelliana to niezaprzeczalna, eklektyczna mieszanka. Fasada, dająca wrażenie surowości, składa się głównie z rozmieszczonych na różnych wysokościach pilastrów oraz mniejszych i większych okien. Konstrukcja jest podstawą dla 80-metrowej kopuły, stworzonej również na planie kwadratu i mającej kształt piramidy. Kopułę tworzą wypukłe, murowane ściany, które wieńczy imponująca, widoczna z każdego punktu centrum miasta, wysoka iglica, zakończona pięcioramienną gwiazdą. Zarys tej charakterystycznej budowli jest niekwestionowanym symbolem Turynu, a jej kontur posłużył nawet jako inspiracja do opracowania logo Zimowych Igrzysk Olimpijskich, które odbywały się w Turynie w 2006 roku.
Narodowe Muzeum Kinematografii
Jedno z najczęściej odwiedzanych muzeów w Turynie to zdecydowanie znajdujące się w budynku Mole Antonelliana Muzeum Kina. To fascynujące miejsce prezentuje aż 1 800 000 eksponatów, które pozwalają zwiedzającym wręcz zanurzyć się w magii kina, zupełnie jak podczas oglądania filmu. Cała kolekcja skupiona wokół szeroko pojętej tematyki kina uważana jest często za jedną z największych i najbogatszych kolekcji nie tylko w Europie, ale i na świecie.
Interaktywna trasa Muzeum Kinematografii pozwala odkryć to, co zwykle dzieje się za kamerą i jest niewidoczne dla odbiorcy. Pomieszczenia tego miejsca skrywają urządzenia, które stanowiły kamienie milowe w narodzinach kina oraz stanowiska, pozwalające doświadczyć iluzji optycznych. Trasa otwierająca się przed grupami turystów jak rozwijająca się taśma filmowa zaprasza do odkrycia sal poświęconych różnym elementom i etapom przemysłu filmowego: od reżyserii i scenografii do obsady aktorskiej, czy imponującej kolekcji plakatów, opowiadających w oryginalny sposób historię kina. Museo Nazionale del Cinema jest także pierwszym włoskim muzeum, które poświęca część swojej wystawy technologii Virtual Reality, a także jej udziałowi w przyszłości przemysłu kinowego.
Taras widokowy
Szczególną atrakcją turystyczną jest możliwość wjechania na sam szczyt budynku, na którym znajduje się taras widokowy. To doskonałe miejsce, by podziwiać wyjątkowy widok na Turyn i majestatyczny krajobraz otaczających go Alp. Na najwyższy poziom Mole Antonelliana zawozi zainteresowanych specjalna panoramiczna winda, która została udostępniona publiczności już w 1961 roku i która umożliwia zwiedzającym oglądanie Turynu z wysokości 85 metrów. Wjazd windą to jednak nie jedyna opcja, by się tam dostać. Odwiedzający mogą również wspiąć się schodami wzdłuż wnęki kopuły, aż do tarasu panoramicznego. Pamiętać jednak należy, że ostatni wjazd panoramiczną windą możliwy jest godzinę przed zamknięciem obiektu.
Kontrowersyjna kwestia Mole Antonelliana
Choć siedziba Muzeum Kina jest budynkiem kochanym nie tylko przez miłośników filmów, ale przez większość odbywających spacery po mieście uczestników zorganizowanych wycieczek, w ostatnich latach Mole Antonelliana stało się przedmiotem wielu dyskusji. W obliczu ciągłej potrzeby rozwoju i modyfikacji panoramy Turynu, głosy wyrażających opinię na temat świetności budynku są podzielone. Niektórzy twierdzą, że aby nadążyć za duchem czasu, miasto powinno pozwolić na budowę wyższych budynków, podczas gdy inni, bardziej konserwatywni, twierdzą, że jeszcze przez długi czas powinien on pozostać najwyższym budynkiem jako historyczny symbol miasta.
Największe kontrowersje wzbudziła budowa kościoła San Paolo, który według początkowego projektu miał być wyższy niż Mole Antonelliana i mierzyć 180 metrów. Tak się jednak nie stało. Projekt został zmniejszony, pozostawiając miano najwyższego budynku w Turynie Mole Antonelliana.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Mole Antonelliana najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: Via Montebello, 20, 10124 Torino TO, Włochy
- Godziny otwarcia: od środy do poniedziałku w godz 9:00-19:00. We wtorki muzeum jest nieczynny.
- Kup bilety na GetYourGuide
