Na magnesach, torbach i pocztówkach, a także w tle najpiękniejszych zdjęć zrobionych w Portugalii. We wszystkich tych miejscach znajdziecie najpopularniejszy wzór związany z tym krajem – azulejos, czyli tradycyjne, ceramiczne płytki.
Muzeum Azulejo w Lizbonie (port. Museu Nacional do Azulejo) to miejsce, które w szczególny sposób przybliża historię i ciekawostki jednego z najbardziej charakterystycznych symboli Portugalii.
A czym dokładnie są azulejos?
Azulejos to ceramiczne kafelki, których produkcję na Półwyspie Iberyjskim zapoczątkowali Maurowie. Te najbardziej popularne są kwadratowe i utrzymane w kolorystyce biało-niebieskiej. Nierzadko możecie je jednak spotkać w innych kształtach, a także udekorowane z użyciem dużo szerszej palety barw. Pierwotnie azulejos zdobiły powierzchnie motywami roślinnymi bądź geometrycznymi. Po rekonkwiście zaczęły przedstawiać jednak także motywy obyczajowe i historyczne, a także sceny biblijne.
Klasztor Matki Boskiej
Muzeum Azulejos mieści się w byłym Klasztorze Matki Boskiej, założonym w 1509 r. przez królową Eleonorę. Choć klasztorne mury bardzo ucierpiały podczas trzęsienia ziemi w 1755 r., skrupulatnie je zrekonstruowano, dzięki czemu w 1965 r. możliwa była inauguracja muzeum. Ekspozycje są zintegrowane z pomieszczeniami dawnego klasztoru, stąd dzięki architekturze możecie poznać nie tylko historię azulejos, ale też samego budynku. W klasztorze, określonym w 1980 r. jako muzeum narodowe, warto przyjrzeć się barokowym dekoracjom. Zwróćcie też szczególną uwagę na klasztorny kościół, chóry, a także kaplice. W jednej z nich znajduje się jedna z najstarszych szopek w Portugalii.
Ekspozycje w Muzeum Azulejo
Muzeum, rozmieszczone na dwóch poziomach, przedstawia przede wszystkim historię i rozwój portugalskich płytek od XV wieku aż do najbardziej współczesnych produkcji. To pokazuje, że azulejos są ściśle związane z historią kraju, jednocześnie stanowiąc także wciąż żywy element kultury portugalskiej. Spacer zaczniecie od wystawy prezentującej sposób ich wytwarzania, techniki i używane do produkcji materiały. Dalsza część przedstawia ich losy chronologicznie, abyście nie zgubili się w labiryncie informacji. Muzeum kładzie szczególny nacisk na konieczność ochrony tego tak ważnego dla portugalskiej kultury elementu artystycznego. Oprócz kafli wśród zbiorów muzeum znajdują się także eksponaty z ceramiki, porcelany oraz gliniane naczynia z przełomu XIX i XX wieku.
Jednym z najsłynniejszych okazów w kolekcji lizbońskiego muzeum jest wyjątkowa kompozycja z kafelków, przedstawiająca szczegółową panoramę Lizbony jeszcze przed tragicznym trzęsieniem ziemi. Jest ona złożona z ponad 1300 elementów, a wykonano ją w 1738 roku. Ma 23 metry szerokości i ułożona jest z biało-niebieskich płytek, umieszczonych w okręgu wokół całego pomieszczenia. Stanowi ona nie tylko niepowtarzalne dzieło sztuki, ale także ikonograficzny dokument. Istotnym elementem wystawy jest też panel Nosa Senhora da Vida, uznawany za jedno z najwspanialszych dzieł uwiecznionych na azulejo. Przedstawia on adaptację obrazu “Pokłon pasterzy” w formie tryptyku.
Stwórz własne Azulejo!
Jeśli Wasze poszukiwania idealnego wzoru wśród zbiorów muzeum zakończą się niepowodzeniem, może sami spróbujecie taki stworzyć? Oprócz szerzenia historii kafelków muzeum chętnie pokazuje też w praktyczny sposób część procesu ich wytwarzania. Robi to, oferując wyjątkowe warsztaty malowania płytek. Zarówno dzieci jak i dorośli mogą samodzielnie ozdobić kwadratowe azulejo, by stać się właścicielem niepowtarzalnego egzemplarza i mieć wyjątkową pamiątkę z wizyty w muzeum. Jeśli jednak zdolności manualne nie są Waszą mocną stroną, możecie oczywiście kupić jedną z reprodukcji w muzealnym sklepie.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Muzeum Azulejo w Lizbonie najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Adres: R. Me. Deus 4, 1900-312 Lisboa, Portugalia
- Godziny otwarcia: od wtorku do niedzieli w godz. 10:00-13:00 i 14:00-18:00. W poniedziałki zamknięte.
- Kup bilety na GetYourGuide
