Południowe wybrzeże Hiszpanii nie bez powodu nazywane jest Wybrzeżem Słońca. Promienie docierają tam w końcu przez ponad 300 dni w roku. A jednym z najlepszych sposobów, by je docenić, jest sprawdzenie, jak pięknie odbijają się one w śnieżnobiałej zabudowie pewnego magicznego miasteczka.
Frigiliana to niewielkie, ale jakże niezwykłe miasteczko położone w górach Sierra de Almijara, w południowej Hiszpanii. To jedno z mających już niemalże światową sławę pueblos blancos, czyli porozrzucanych po wybrzeżu Costa del Sol wiosek, będących zlepkiem białych miejskich domków. Frigiliana uważana jest za najpiękniejszą z nich i to nie tylko przez miejscowych, ale także przez chodzących szlakiem białych wiosek turystów.
Trzy kultury w jednym miejscu
Okolice dzisiejszej Frigiliany były zamieszkiwane już od czasów starożytnych. Najbardziej widoczne ślady zajmowania tych terenów pozostawili po sobie Fenicjanie i Rzymianie. Nawet nazwę dzisiejszej wioski zawdzięcza się właśnie nim (prawdopodobnie Rzymianie nazwali ją „Frexinius ana”, czyli „gospodarstwo Frexiniusa”, które przekształciło się później w aktualną „Frigilianę”). Dużo większe piętno na wyglądzie Frigiliany odcisnęły jednak mieszkające tam później kultury. Miasteczko w różnych okresach było w rękach żydów, muzułmanów i chrześcijan, natomiast w ostatniej dekadzie XV wieku Frigilianie udało się zintegrować te trzy kultury, zajmujące wzgórze w tym samym czasie.
Takie historyczne współistnienie ludów różnych wiar upamiętnia dziś Festiwal Trzech Kultur, który bez wahania można nazwać największym wydarzeniem kulturalnym w okolicy. Festiwal odbywa się co roku w ostatnim tygodniu sierpnia, a w jego ramach zwykle organizuje się koncerty, degustacje, targ rękodzieła, spektakle teatralne, warsztaty i innego rodzaju pokazy uliczne.
Frigiliana – co zobaczyć w historycznym centrum?
Każdy, nawet najmniej zorganizowany spacer po wiosce będzie świetnym sposobem na poznanie jej klimatu, a przy okazji zakochanie się w niej na zabój. Ścisłym historycznym centrum jest tam górna część Frigiliany, dawna mauretańska osada El Barribarto. Swoją drogą to jedna z najlepiej zachowanych historycznych dzielnic pochodzenia arabskiego w całej Hiszpanii. Chaotyczny labirynt bielonych, pochyłych uliczek poprowadzi Was pośród kwiatów, pomalowanych na kontrastowe kolory drzwi i ceramicznych tabliczek opowiadających o historii miasta.
Przede wszystkim jednak uliczki te zaprowadzą Was do porozrzucanych wszędzie punktów widokowych. I nie ważne, który z nich wybierzecie, rozciągające się u stóp Frigiliany piękne widoki wręcz zmuszą Was do wyciągnięcia aparatu. Jako że wioska położna jest ponad 300 m n.p.m., przy sprzyjającej pogodzie z tarasów widokowych można nawet dostrzec wybrzeże północnej Afryki. W zakątkach miasta kryją się też inne warte Waszej uwagi miejsca. Wśród nich wyróżnia się np. renesansowy kościół Iglesia de San Antonio z XVI wieku, powstały na ruinach meczetu, albo pozostałości mauretańskiego zamku, znanego jako zamek Lízar.
Fabryka miodu trzcinowego
Wciąż myślicie, że do produkcji miodu potrzebna jest praca pszczół? W takim razie już Was wyprowadzam z błędu. We Frigilianie znajduje się jedyna fabryka miodu tworzonego z trzciny cukrowej w Europie. Miód tworzony jest przez fabrykę miodu trzcinowego Nuestra Señora del Carmen, której siedzibą jest znajdująca się na końcu Calle Real konstrukcja – Palacio de los Condes.
Budynek ten reprezentuje przejście Frigiliany z arabskiej wioski do chrześcijańskiego miasta po rekonkwiście (to właśnie wtedy zaprzestano produkowania jedwabiu i rozpoczęto masową uprawę trzciny cukrowej). Zazwyczaj wnętrze fabryki jest zamknięte dla zwiedzających, ale na parterze budynku mieści się wyjątkowo piękny sklep z ręcznie robionymi, typowymi dla regionu pamiątkami, a także z miodem trzcinowym.
Fontanny Frigiliany
Ważne punkty starego miasta Frigiliany wyznaczają dwie szczególne fontanny. Pierwsza z nich zaopatrywała miejscową ludność w wodę od 1640 roku. Charakterystyczna fontanna z 3 wylewkami i herbem miasteczka początkowo nosiła nazwę Fuente Nueva (Nowa Fontanna), ale upływ czasu sprawił, że dziś jest to Fuente Vieja (Stara Fontanna).
Nie pomylcie jej jednak z inną fontanną posiadającą 3 kraniki. Fontanna Trzech Kultur znajduje się na najpopularniejszym, tętniącym życiem Placu Trzech Kultur, na drugim końcu ulicy Calle Real. Wykonana jest ona z marmuru, a zdobi ją gliniana płyta z symboliką trzech kultur, których dzieje odbiły się w historii miasta: chrześcijańskim krzyżem, hebrajską gwiazdą Dawida i muzułmańskim półksiężycem.
Ogród Botaniczny
W 2010 roku w miasteczku otwarto też nietypowy Ogród Botaniczny. Nietypowy, bo skupia on w jednym miejscu przede wszystkim te rośliny, które w ciągu ostatnich stuleci w jakiś sposób były przydatne mieszkańcom Frigiliany. Zobaczycie tam między innymi rośliny lecznicze i spożywcze, takie jak oregano, rozmaryn, drzewa oliwne czy trzcina cukrowa, ale nie tylko. Rosną tam także np. esparto, używane do produkcji obuwia czy palmettos, rośliny, z których tworzono przede wszystkim kosze, ale także specjalne opakowania na suszone figi.
Muzeum Archeologiczne
Przekroczenie bram tego miejsca to jednocześnie rozpoczęcie podróży po historii Frigiliany. Muzeum Archeologiczne ma za zadanie rozpowszechnianie dziedzictwa kulturowego i historycznego całej gminy. I rolę tę udaje mu się całkiem dobrze spełnić. Ponad 120 wystawionych tam eksponatów pochodzi z okresu od neolitu do końca XVI wieku, choć większość z nich to pozostałości średniowiecza i okresu arabskiego. Wystarczy tylko zerknąć na wystawę, by przekonać się o wspomnianym wcześniej, historycznym współistnieniu trzech kultur.
Instytucja mieści się w Casa del Apero, tradycyjnym XVII-wiecznym domu, który na potrzeby muzeum został całkowicie odrestaurowany. Z wizyty w Muzeum Archeologicznym zapewne będą zadowoleni także miłośnicy sztuki, bo w budynku znajduje się również przestrzeń poświęcona sztuce współczesnej.
Piesze wycieczki i aktywności na świeżym powietrzu
Frigiliana wraz z kilkoma pobliskimi wioskami stanowi część parku przyrody Sierra Tejeda-Almijara. Park należy do najważniejszych naturalnych enklaw górskich w okolicy, a zarówno jego naturalny krajobraz jak i porastająca go roślinność tworzą środowisko idealne do organizacji pieszych wędrówek.
Z Frigiliany wychodzi 9 tras spacerowo-wspinaczkowych, a wśród nich znajdują się trasy odpowiednie dla trekkingowców o każdym stopniu zaawansowania. Krótsze trasy, takie jak ta prowadząca do Lomas del Chillar czy Cruz de Félix, spodobają się rodzinom z dziećmi czy turystom z mniejszą wprawą, a najdłuższa z nich, prowadząca do Venta Cebolleros, sprosta oczekiwaniom wprawionych we wspinaczce śmiałków. Nie ważne którą wybierzecie, wszystkie one pozwolą Wam w pełni doświadczyć spokoju i naturalnej harmonii parku.
Zwiedzanie okolicy
Będąc we Frigilianie zdecydowanie warto poświęcić czas także na jej bliższe i dalsze otoczenie. Królującej w okolicy Malagi prawdopodobnie nie trzeba nikomu przedstawiać. Szczególnie, że jeśli to południowe wybrzeże jest Waszym docelowym kierunkiem to prawdopodobnie właśnie tam lądować będzie Wasz samolot. Stolica prowincji emanuje niezwykłym urokiem, dla którego warto zostać tam na parę dni zanim zaczniecie odkrywać mniejsze wioski w sąsiedztwie.
Jedna z opcji, by dotrzeć do Frigiliany to wypożyczenie w Maladze samochodu (możecie zrobić to tutaj), ale jeśli nie planowaliście takiego wyjścia, to na tej stronie możecie zarezerwować sobie przyjemną wycieczkę ze z Malagi do Frigiliany.
Wiele zorganizowanych wycieczek pozwala też połączyć wizytę we Frigilianie z przystankiem w oddalonym o 6 km mieście Nerja. Warto z tej opcji skorzystać nie tylko ze względu na przyjemne plaże wioski. Położone bezpośrednio na wybrzeżu Costa del Sol miasteczko jest niezwykle malownicze, dzięki czemu wiele turystów umieszcza je na pierwszym miejscu na liście ulubionych zakątków południowego wybrzeża. Możecie tam zejść do fascynującej jaskini albo wspiąć się na Balkon Europy i spojrzeć na zarysowany na horyzoncie kontur Afryki.
Odkryj Andaluzję
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Andaluzja dzieli się na osiem prowincji, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:
Wybrzeża Andaluzji: Costa del Sol, Costa de la Luz, Costa Almeria.
Zobacz także: Szlak Białych Miast Andaluzji, Darmowe atrakcje w Maladze, Pogoda w Maladze, Pogoda w Sewilli, Gibraltar, Skała Gibraltarska, Magoty Gibraltarskie, Romería de El Rocío, 10 powodów by odwiedzić Andaluzję wiosną, Feria de Abril w Andaluzji, 10 Sekretów rzeki Gwadalkiwir.
