Wcale nie musicie być chrześcijanami, by wiedzieć, że portugalska Fatima wiedzie prym wśród najpopularniejszych miejsc pielgrzymkowych w Europie. To portugalskie sanktuarium narodowe dokłada wszelkich starań, by szerzyć szczegóły fatimskiego orędzia.
Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej jest celem licznych pielgrzymek – rocznie odwiedza je około 4 miliony osób. Swoją niezwykłą popularność świątynia zawdzięcza przepięknej architekturze oraz historii objawienia Matki Boskiej, które miało zdarzyć się właśnie w Fatimie.
Według wierzeń, Matka Boska Różańcowa pojawiła się 13 sierpnia oraz 13 października 1917 r. na oczach trójki dzieci, Łucji, Franciszka oraz Hiacynty i poprosiła o wybudowanie na jej cześć kaplicy. W wyniku tego właśnie wydarzenia w 1919 r. w Cova da Iria, dokładnie tam gdzie Matka Boska rozmawiała z dziećmi, powstała pierwsza poświęcona jej kaplica.
Choć początkowo była to niewielka budowla, z czasem rozbudowano ją do ogromnych rozmiarów dzisiejszego sanktuarium, które w końcu zdołało pomieścić zawrotne ilości tłumnie przybywających tam pielgrzymów.
Kaplica Objawień
Cały kompleks składa się z wielu elementów. Głównym punktem sanktuarium jest Kaplica Objawień, wybudowana w 1919 r. Choć w 1922 r. została wysadzona i praktycznie całkowicie zniszczona, odbudowano ją i ponownie otwarto już rok później. W jej strukturze zaszły pewne zmiany, ale jej oryginalny, ludowy charakter został zachowany do dziś.
W kaplicy zwróćcie uwagę między innymi na wyjątkowe organy, stworzone przez światowej sławy niemieckiego organistę Gerharda Grenzinga. Dokładnie w miejscu, gdzie niegdyś znajdował się dąb, na którym dzieci dostrzegły postać Matki Boskiej, dziś zobaczycie jej pięknie wyrzeźbioną reprezentację.

Figura Matki Boskiej Różańcowej z Fatimy wykonana została z cedrowego drewna sprowadzanego z Brazylii. Mierzy 1,04 m, a w Kaplicy Objawień stanęła w 1920 r. W trakcie wyjątkowych okazji na głowę figury zakładana jest korona, będącą podarunkiem od portugalskich kobiet. Korona ta waży 1,2 kg, jest wykonana ze szczerego złota, a upiększa ją 313 pereł oraz aż 2679 szlachetnych kamieni.
Z rzeźbą, a dokładniej jej koroną, związany jest także istotny polski wątek. W 1984 r. papież Jan Paweł II podarował Fatimskiemu Sanktuarium kulę, która dosięgnęła go w trakcie zamachu, dokonanego w 1981 r. Do dziś pocisk ten znajduje się wśród zdobiących tiarę kamieni.
Istotne miejsca objawień
Kaplica Objawień to nie jedyne miejsce, w którym widziano postać Matki Boskiej. Czwarte objawienie upamiętnia Valinhos, miejsce znajdujące się pośród stacji drogi krzyżowej przy Rondzie Południowym w Fatimie. Znajduje się tam niewielka kapliczka wybudowana dzięki węgierskim katolikom, którzy wyemigrowali na zachód.
W innej części sanktuarium znajdziecie Loca do Cabeço, punkt pierwszego i trzeciego objawienia Matki Boskiej. Przy dawnym domu matki chrzestnej małej Łucji znajduje się natomiast studnia, przy której dziewczynka widziała Anioła oraz płaczącego Ojca Świętego.
Architektura Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej
Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej oprócz tego, że było miejscem objawień jest także miejscem modlitwy. Najważniejsza pod tym kątem jest Bazylika Matki Boskiej Różańcowej z Fatimy, zbudowana w całości z miejscowego kamienia wapiennego.
Posiada ona mierzącą 65 m wieżę dzwonniczą, na szczycie której znajduje się krzyż oraz korona wykonana z brązu. Wieża przyozdobiona jest mozaikami, stworzonymi między innymi w watykańskich pracowniach, oraz marmurowymi rzeźbami. Zbudowano ją na planie krzyża łacińskiego i posiada aż 14 ołtarzy bocznych wykonanych z marmuru. Każdy z nich dekorują reliefy z brązu przedstawiające tajemnice różańcowe.

Na ścianach świątyni umieszczono olśniewające, mozaikowe stacje drogi krzyżowej, a w jednej z naw bocznych złożone są szczątki błogosławionych Hiacynty, Łucji i Franciszka. W bazylice znajdziecie prawdziwe skarby, między innymi tabernakulum kute ze szczerego srebra oraz wyjątkowe, posiadające bogatą historię organy.
Wychodząc na zewnątrz, napotkacie wyjątkową kolumnadę, składającą się z 200 filarów, którą urozmaicają rzeźby świętych oraz kolejne stacje drogi krzyżowej. Przed świątynią znajduje się z kolei sporych rozmiarów Plac Modlitwy, będący sercem sanktuarium oraz miejscem obchodzenia większych uroczystości.
Kompleks szczyci się także drugą, mniejszą bazyliką, poświęconą Trójcy Przenajświętszej. Pomysł jej wybudowania zrodził się, gdy pierwsza świątynia nie zdołała pomieścić wszystkich wiernych podczas ważniejszych obrzędów religijnych. Ma ona kształt koła o średnicy 125 m i wewnątrz w większości jest wykonana z tego samego, wyżej wspomnianego kamienia wapiennego.
Fasada bazyliki przyozdobiona jest rzeźbami aniołów, cytatami z biblii oraz scenami poświęconymi apostołom, Trójcy Świętej oraz samemu Chrystusowi. We wnętrzu zachwyci Was ołtarz stworzony w całości z jednego bloku kamiennego. Jego struktura urozmaicona jest marmurem, mozaikami, elementami z brązu, a półokrągła ściana w głębi stworzona jest z ręcznie wykonanej terakoty.
Pozostałe części Sanktuarium
Na terenie Sanktuarium znajduje się też kilka mniejszych kaplic, w których odbywają się nabożeństwa oraz budynki będące centrami formacji duszpasterskiej. Wśród nich znajdziecie domy rekolekcyjne, w których jak sama nazwa wskazuje odbywają się rekolekcje i spotkania duszpasterskie oraz Centrum Pastoralne Pawła VI, którego wystrój jest bogaty w witraże oraz rzeźby mające wysokie walory artystyczne.
Do istotnych punktów znajdujących się na terenie sanktuarium należy też stuletni dąb skalny, będący świadkiem samego objawienia oraz wyjątkowe pomniki. Jeden z nich to wykonany z brązu Pomnik Najświętszego Serca Jezusowego, który wyznacza miejsce, zapewniające spragnionym pielgrzymom źródło pitnej wody.
Muzeum Sanktuarium Fatimskiego
Choć Sanktuarium Fatimskie to głównie miejsce kultu i pielgrzymek, nie powinno Was zdziwić, że ten kompleks stanowi także muzeum. Muzeum Sanktuarium Fatimskiego, otwarte od 1955 r., jest strażnikiem pamiątek związanych z objawieniami oraz podróżami zagranicznymi Figury Matki Bożej Fatimskiej. Zbiory te nie tylko są dziełami sztuki sakralnej, ale mają także ogromną wartość artystyczną, historyczną oraz etnograficzną.
Muzeum obejmuje wystawę stałą, prezentującą eksponaty sztuki złotniczej, naczynia liturgiczne, papieskie szaty, czy słynną koronę. Obok wystawy stałej zobaczycie też zmieniające się co jakiś czas wystawy tymczasowe.
Do zbiorów muzeum należą też ekspozycje mieszczące się poza jego terenem, dokładnie w dawnych domach Łucji, jej matki chrzestnej, Franciszka oraz Hiacynty. Przedstawiają one między innymi codzienne życie w Portugalii w czasach objawień.
Wiedzę zdobytą w muzeum uzupełnicie oglądając bezpłatne filmy dokumentalne związane z Fatimą oraz objawieniami. Takie seanse, organizowane także w języku polskim, oferuje umieszczona w kolumnadzie Bazyliki sala kinowa.
Informacje praktyczne
- Z Lizbony do Fatimy organizowanych jest wiele wycieczek całodniowych i półdniowych. Warto zarezerwować je z wyprzedzeniem, a przy okazji odwiedzić być może także inne ciekawe miasta w okolicy.
- Rezerwuj wycieczkę na GetYourGuide
Hotele w Fatimie
Inne atrakcje w Portugalii
Poznaj inne ciekawe miejsca, atrakcje i zabytki w Portugalii:Dystrykt | Atrakcje turystyczne i Ciekawe miejsca |
Lizbona | Atrakcje w Lizbonie: Oceanarium w Lizbonie, Stadion w Lizbonie (Estádio da Luz), Zamek św. Jerzego, Klasztor Hieronimitów, Panteon Narodowy w Lizbonie, Muzeum Skarbu Królewskiego, Katedra w Lizbonie, Muzeum Narodowe Azulejo, Kolejka linowa w Lizbonie, Zoo w Lizbonie, Wieża Belém, Pałac Narodowy Ajuda, Immersivus Gallery Lizbona, Fundacja Calouste Gulbenklain, Arco de Rua Augusta, Kultowe tramwaje w Lizbonie, Centrum interpretacji historii dorsza, Pilar 7 Bridge Experience, Narodowe Muzeum Powozów, Portugalska Szkoła Sztuki Jeździeckiej, Klasztor Carmo, Muzeum Berardo Collection, Muzeum Fado. Pozostałe atrakcje w dystrykcie Lizbony: Pałac i Park Monserrate, Pałac Narodowy Pena, Castelo dos Mouros, Quinta da Regaleira, Sintra Myths and Legends Interactive Center, Pałac Narodowy w Mafrze, Pałac Królewski i ogrody w Queluz, Dino Parque Lourinhã, Park naturalny Sintra-Cascais, Klasztor Kapucynów w Colares, Pałac Narodowy w SintrzeCiekawe miasta: Lizbona, Sintra, Mafra, Queluz, Lourinhã |
Porto | Atrakcje w Porto: Stadion w Porto (Estadio de Drago) i muzeum FC Porto, Palacio de Bolsa, World of Discoveries, Magiczny ogród Alice Porto, Galeria Immersivus, The Chocolate Story Museum, Museu do Vitral, Serralves Foundation, Muzeum Tkanin i Mody, Jaskinie Calem, Jaskinie Pocas, Piewnice Burmester, Pawilon wodny, Planer Cork, The Bridge Collection, SEA LIFE Porto, Katedra w Porto, Kościół i Wieża Kleryków, region winiarski Vila Nova de Gaia, dolina Douro.Ciekawe miasta: Porto |
Aveiro | Atrakcje w Aveiro: Costa Nova, Kanały Aveiro, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Aveiro, Plaża Barra, Farol de Aveiro |
Beja | Atrakcje w Beja: Katedra w Beja, Muzeum Regionalne w Beja, Zamczysko Castro Verde, Muzeum Regionalne w Castro Verde, Muzeum Archeologiczne w Aljustrel |
Braga | Atrakcje w Braga: Katedra w Braga, Bom Jesus do Monte, Muzeum Biskupa Castro Monteiro, Jezioro Caniçada, Klasztor Tibães |
Bragança | Atrakcje w Bragança: Katedra w Braganca, Zamek Bragança, Muzeum Militarne w Bragança, Parque Natural de Montesinho, Muzeum Archeologiczne w Macedo de Cavaleiros |
Castelo Branco | Atrakcje w Castelo Branco: Katedra w Castelo Branco, Muzeum Tkaniny w Castelo Branco, Serra da Estrela, Muzeum Etnograficzne w Sertã, Jezioro Cabril |
Coimbra | Atrakcje w Coimbrze: Badoca Safari Park, Rezerwat przyrody Berlengas |
Évora | Atrakcje w Évorze: Katedra w Évora, Kaplica Kościelna w Évora, Cromlech Almendres, Akwedukt Água de Prata, Muzeum Archeologiczne w Évorze |
Faro | Atrakcje w dystrykcie Faro: Jaskinia Benagil, Zoo w Lagos, Sand City Lagoa, region Algarve, Zoomarine w Algarve, Plaża Praia da Marinha, Park Rozrywki MiniGolf, Aquashow Park w Quarteira, Ponta da Piedade, PortimãoCiekawe miasta: Albufeira, Lagos, Lagoa |
Guarda | Atrakcje w Guardzie: Katedra w Guarda, Parque Natural da Serra da Estrela, Museu da Guarda, Torre de Menagem, Muzeum Regionalne w Gouvei |
Leiria | Atrakcje w mieście Leiria: Zamek Leiria, Katedra w Leiria, Plaża Nazaré, Klasztor Batalha, Klasztor Alcobaça |
Portoalegre | Atrakcje w Portoalegre: Katedra w Portalegre, Muzeum Tapeçaria w Portalegre, Serra de São Mamede, Castelo de Marvão, Muzeum Archeologiczne w Cabeço de Vide |
Setúbal | Atrakcje w Setúbal: Park Naturalny Arrábida, Klasztor w Alcácer do Sal, Muzeum Archeologiczne w Setúbal, Park Naturalny Sado Estuary, Katedra w Setúbal |
Viana do Castelo | Atrakcje w Viana do Castelo: Katedra w Viana do Castelo, Serra de Arga, Plaża Cabedelo, Muzeum Regionu Międzynarodowego Viana do Castelo, Muzeum Prowincjonalne Viana do Castelo |
Vila Real | Atrakcje w Vila Real: Katedra w Vila Real, Klasztor w São Gonçalo, Park Narodowy Peneda-Gerês, Muzeum Archeologiczne w Vila Real, Muzeum Douro |
Viseu | Atrakcje w Viseo: Katedra w Viseu, Muzeum Grão Vasco, Serra da Estrela, Zamek w Lamego, Casa da Ribeira |
Santarém | Atrakcje w Santarém: Katedra w Santarém, Most Vasco da Gama, Convento de Cristo, Jezioro Castelo do Bode, Park Narodowy do Tejo, Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej |
Region autonomiczny | Atrakcje turystyczne i Ciekawe miejsca |
Azory | Ciekawe miasta: Flores. Wyspy w archipelagu Azorów: Corvo, Faial, Pico, São Jorge, Graciosa, Terceira, São Miguel, Santa Maria |
Madera | Atrakcje na Maderze: Kolejka linowa z ogrodu botanicznego, Naturalny Rezerwat Garajau. Miasta na Maderze: Funchal, Machico, Santana, Porto Moniz, Câmara de Lobos. Inne wyspy w archipelagu Madery: Porto Santo |