Szereg projektów Gaudiego w Barcelonie nie kończy się na Casa Batlló, Casa Vicens, Casa Calvet czy kościele Sagrada Familia. Oto kolejny klejnot katalońskiego króla modernizmu.
Casa Mila, znana także jako La Pedrera, prawdopodobnie dziś byłaby jedną ze zwykłych, niczym nie wyróżniających się kamienic Barcelony, gdyby nie stworzył jej najsłynniejszy hiszpański architekt modernizmu, Antonio Gaudí. Budynek stojący przy popularnej barcelońskiej alei Passeig de Gràcia to także ostatnie świeckie dzieło artysty, przez wielu uważane za najbardziej dojrzały i doskonały projekt. Skąd nazwa kamienicy, jaka jest jej historia i co w niej takiego niezwykłego?
Jak powstała Casa Mila?
Barcelońska ulica Passeig de Gràcia od początku XX wieku była najważniejszą aleją w mieście. To dlatego zaczęto tam budować emblematyczne budynki, instalować najlepsze teatry i kina oraz najbardziej ekskluzywne sklepy, restauracje i kawiarnie. To także tam najbogatsza burżuazja pragnęła mieć swoje rezydencje.
Tego samego chciał Pere Milà i jego żona Roser. W 1905 roku małżeństwo kupiło tam wieżę z ogrodem, a budowę swojej nowej rezydencji zlecili architektowi Antoniemu Gaudiemu. Kilka miesięcy później, bo już w lutym 1906 r. projekt został zatwierdzony przez miasto i rozpoczęto prace budowlane. Gaudi zdecydował się zburzyć poprzedni budynek i stworzyć nowy, w całości oparty na własnej, jak to zwykło być w jego przypadku, nietuzinkowej wizji.
Budowa i jej komplikacje
Nie obyło się bez problemów i skandali. Gaudí nieustannie zmieniał swoje projekty, zarówno pod względem ostatecznego wyglądu jak i struktury budynku. Kataloński architekt znacznie przekroczył też planowany budżet i nie przestrzegał przepisów Rady Miasta, a budynek pod względem objętości znacznie wychodził poza przyjęte normy.
Ostatecznie Komisja Eixample uznała, że budynek ma charakter monumentalny i nie musi ściśle przestrzegać rozporządzeń miejskich. Casa Mila została ukończona w grudniu 1910 r. Rok później państwo Milàs wprowadzili się do budynku, a w kolejnym roku pozostałe piętra budynku były gotowe do zamieszkania przez chętnych do wynajmu. La Pedrera od 1984 roku figuruje na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, a w 1996 roku została odrestaurowana i otwarta dla publiczności jako centrum kulturalne.
Architektura Casa Milà
Casa Milà jest uważana za najbardziej emblematyczny budynek cywilny Antoniego Gaudíego, a to zarówno ze względu na jego konstrukcyjne i funkcjonalne innowacje jak i ozdobne i dekoracyjne rozwiązania. Gaudiemu zależało na zaspokojeniu potrzeb współczesnego życia, dlatego ściany nośne apartamentów znajdują się jedynie wokół klatek schodowych, a pozostała przestrzeń opiera się na filarach. Co to oznaczało w praktyce?
Miało to dawać właścicielom ogromną swobodę w przystosowaniu mieszkań i pomieszczeń do ich potrzeb. Dzięki takiej konstrukcji mieszkania miały być także lepiej wentylowane i doświetlone. Kamienica składa się tak naprawdę z dwóch bloków mieszkalnych, mających niezależne wejścia, windy i dziedzińce.
La Pedrera z zewnątrz
Obok tej fasady nie sposób przejść obojętnie. Trzy rodzaje kamienia stworzyły ścianę osłonową, która swoją niezwykłą formą przypomina wzburzone morze. To właśnie fasada, a właściwie jej interesująca struktura sprawiła, że przez mieszkańców Barcelony najsłynniejsza z kamienic przy Paseo de Gracia nazywana jest La Pedrera czyli kamieniołom. Tak nieoczywisty kształt rzekomo miała być odpowiedzią Gaudiego na brak interesujących budynków na ulicach Barcelony.
Podziemny garaż
Gaudí doskonale przewidział potrzeby współczesnych mieszkańców budynku. Jego projekt od początku uwzględniał stworzenie garażu dla powozów i samochodów w piwnicy Casa Milá.
Do konstrukcji garażu wykorzystał cienkie żelazne kolumny, co pozwoliło mu zmniejszyć objętość budynku i zyskać przestrzeń do manewrowania nawet większymi pojazdami.
Artystyczne elementy z kutego żelaza
Żelazne elementy to jedna z największych wizytówek tego obiektu. Jeśli chcecie zobaczyć te najbardziej imponujące, zainteresujcie się balkonami. 32 balkony La Pedrera posiadają wyjątkowe balustrady z rzeźbami, przypominające roślinne pnącza. Gaudi do stworzenia wijących się barierek wykorzystał skrawki złomu żelaznego: łańcuchy, płyty i pręty.
Fantazyjny dach
Niemniej uwagi Gaudi poświęcił samemu dachowi Casa Mila. Na szczyt kamiennicy prowadzą naprzemiennie wypukłe i wklęsłe w swojej formie klatki schodowe, a na dachu znajdują się kominy służące za wieże wentylacyjne. Oczywiście im także nie brakuje oryginalnych kształtów i zdobień. W niektórych przypadkach są one wolnostojące, a w innych zgrupowane po trzy lub cztery. Jedna z tych grup kominów jest pokryta zielonym szkłem ze starych butelek, czym Gaudi chciał dodać przestrzeni nieco koloru.
Czym jeszcze zaskakuje La Pedrera? Wewnątrz budynku ciężko nie zwrócić uwagi na elementy wykonane z mozaiki, wykończenia stolarskie czy falujące sufity pełne płaskorzeźb. Nawet okna i drzwi nie mają tam przypadkowej formy. Pozbawione kątów prostych otwory przypominają wejścia do jaskiń, wpisując się świetnie w zamiłowanie Gaudiego do kształtów bliskich naturze.
La pedrera obecnie
Dziś stojący na Passeig de Grácia budynek Gaudiego jak żaden inny łączy w sobie różne funkcje. Przede wszystkim jest to obiekt turystyczny, dostępny dla zainteresowanych w dzień i w nocy. Łącznie zobaczyć można aż 4 500 m2, rozmieszczonych na pięciu piętrach. Umożliwiono wizytę na dachu i poddaszu, ale otwarte do zwiedzania jest też jedno z mieszkań, dziedzińce Passeig de Gràcia i Provença, które zachwycają od razu po wejściu do Casa Milá, oraz główne piętro- dawny dom rodziny Milà, który obecnie służy za salę wystawową.
Nie jest to jednak jedyna przestrzeń ekspozycyjna w budynku La Pedrera, bo cała budowla służy również jako centrum kulturalne. Nieustannie organizowane są tam wystawy i wydarzenia artystyczne. Co ciekawe, w Casa Mila nadal istnieją także mieszkania na wynajem. 3 apartamenty od połowy XX wieku wciąż są wynajmowane przez lokatorów. We wnętrzu budowli znajduje się także siedziba Fundacji Catalunya La Pedrera , a na parterze – biura handlowe oraz kawiarnia.
Fundacja Catalunya la Pedrera
Czym tak właściwie zajmuje się Fundacja Catalunya la Pedrera? Pewnie łatwiej byłoby opowiedzieć o tym, czym się nie zajmuje, bo działalność tej instytucji jest szczególnie szeroka. Nie tylko działa ona na rzecz promocji i utrzymania budynku, na co wskazuje sama nazwa.
Fundacja skupia się przede wszystkim na człowieku i jego możliwościach i chce być impulsem do ludzkiego działania, które pozytywnie wpłynie na społeczeństwo. Stara się to osiągnąć poprzez akcje pomocy starszym osobom w sprawach codziennych, tworzenie miejsc pracy, organizację projektów w trosce o zdrowie, wsparcie talentów i promocję sztuki.
Ciekawostki o Casa Mila
- W trakcie budowy La Pedrery pojawiły się problemy związane z piwnicą i garażem. Jeden z przyszłych sąsiadów państwa Milà zażądał od Gaudiego zmian w projekcie ze względu na swojego Rolls Royce’a, którym nie mógł wjechać do garażu. Architekt zgodził się na tę modyfikację.
- Do budowy niektórych fragmentów posadzki w stojącej w Barcelonie Casa Mila Gaudi wykorzystał modele, które oryginalnie były zaprojektowane dla Casa Batlló.
- Gaudi zaprojektował nie tylko budynek Casa Milà i jego wnętrze, ale także część mebli i akcesoriów (w tym nawet lampy i doniczki!). Troska o wystrój to charakterystyczne dla niego podejście (podobnie było przy Casa Batlló) miało na celu zachowanie integralności tworzonego przez niego projektu.
- Jedna ze scen filmu „Vicky Cristina Barcelona” była nagrywana na dachu La Pedrery.
- Miniaturowy model budynku można znaleźć w katalońskim muzeum miniatur, Catalunya en Miniatura.
Informacje praktyczne o La Pedrera
- Bilety do Casa Mila najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Godziny otwarcia: od 1 marca do 4 listopada przez cały tydzień w godzinach 9:00-20:30 oraz wizyta nocna w godzinach 21:00-23:00. Od 5 listopada do 28 lutego przez cały tydzień w godzinach 9:00-18:30 oraz wizyta nocna w godzinach: 19:00-21:00.
- Adres: Pg. de Gràcia, 92, 08008 Barcelona, Hiszpania
- Kup bilety na GetYourGuide
Casa Mila na mapie
Odkryj Katalonię
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Katalonia dzieli się na cztery prowincje, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:
Wybrzeża Katalonii: Costa Brava, Costa Dorada, Costa del Maresme, Calella.
Zobacz także: Castells (katalońskie wieże z ludzi), Darmowe atrakcje w Barcelonie, Nawiedzone miejsca w Barcelonie, Pogoda w Barcelonie, Trójkąt Dalego, Girona Temps de Flors, La Tomatina, Tradycja Correfoc, Święto Sant Jordi, Czy warto zwiedzać Barcelonę z przewodnikiem?, Barcelona z dzieckiem, Kulinarne atrakcje w Barcelonie, Ekstremalne atrakcje w Barcelonie.
