Smakosze kuchni śródziemnomorskiej przyjadą tu dla octu balsamicznego, fani czterech kół dla Muzeum Ferrari, a pasjonaci architektury dla Pałacu Książęcego oraz budynków otaczających wdzięczny plac Piazza Grande.
Modena to miasto położone w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania, oraz stolica prowincji o tej samej nazwie. Miasto, a szczególnie jego urokliwe położenie, zdecydowanie przypadnie do gustu miłośnikom natury. Przy leżącej w dolinie Padu Modenie przepływają rzeki Secchia i Panaro, a w tle panoramy rozpościerającej się w okolicy miasta zaczynają pojawiać się Apeniny.
Wsiadać w auto i obrać ten kierunek powinni także poszukiwacze sztuki i inspiracji, bo muzeów i galerii w tym mieście także nie brakuje. Jeśli po Włoszech nie poruszacie się samochodem, nie ma się czym martwić, bo w Modenie znajduje się stacja kolejowa, na którą bez problemu dostać się można pociągiem z Parmy, Mediolanu, Bolonii czy Werony.
WARTO WIEDZIEĆ: Choć dokładna data założenia miasta nie jest znana, wiadomo, że Modena stała się kolonią rzymską w II wieku p.n.e.
Piazza Grande
Powstały w XII wieku plac, który dopiero w drugiej połowie XVII wieku zyskał miano Piazza Grande, to punkt uznawany za ścisłe centrum Modeny. Od zawsze był on miejscem zarządzania nie tylko władzą lokalną, ale także religijną. Elementem, który zwraca największą uwagę przechodniów jest stojący w rogu placu głaz, zwany Pietra Ringadora.
Ten osobliwy stół choć pierwotnie był miejscem przemów, w późniejszych latach stał się okrutnym narzędziem wymiaru sprawiedliwości, na którym karano dłużników i łotrów. Kamienny stół to jednak nie jedyne przy czym warto się zatrzymać.
Oczy zwróćcie także w stronę imponującego budynku Palazzo Comunale oraz Katedry i jej dzwonnicy, które wraz z całym placem w 1997 roku wpisane zostały na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Katedra w Modenie
Spektakularna katedra w Modenie to najważniejsze miejsce kultu w mieście i prawdziwy klejnot architektury romańskiej. Jej oficjalna nazwa to Katedra Metropolitalna Santa Maria Assunta in Cielo i San Geminiano, chociaż miejscowi znają ją jako „Dom San Geminiano”, a to nie bez przyczyny, bo kościół stoi na miejscu grobu świętego Geminianusa, patrona Modeny.
W jego krypcie znajdują się także relikwie świętego. Budowa katedry nie należała zdecydowanie do szybkich przedsięwzięć. Trwała ona dobre 85 lat, od 1099 do 1105 roku, ale na rezultat warto było czekać. Zachwycają zarówno widoczne z zewnątrz fasada, arkady i imponujące rozetowe okno, jak i znajdujące się w jej wnętrzu płaskorzeźby.
CIEKAWOSTKA: Tuż przy katedrze żadnym oczom nie umknie charakterystyczny budynek dzwonnicy, Ghirlandiny. Ta konstrukcja to jeden z najbardziej atrakcyjnych punktów widokowych, więc warto się wspiąć na jej szczyt by uwiecznić na zdjęciu panoramę miasta.
Palazzo Comunale
Stojąc na Piazza Grande każdy chce dowiedzieć się, czym jest charakterystyczny, długi budynek z marmurowymi kolumnami. Pałac miejski to dziś siedziba władz miejskich, ale przez lata swojego istnienia to niecodzienne połączenie szeregu XVII-wiecznych budynków pełniło różne funkcje. Obecny ratusz i jego strojne pomieszczenia udostępnione są dla zwiedzających, którzy dzięki wizycie mają szansę na poznanie przeszłości budynku oraz historii całego miasta Modena.
Czekają tam na gości między innymi Pokój Gobelinów, Sala Ognia z niezwykle zdobnym kominkiem i dziesiątki innych sal zachwycających obrazami, dekoracyjnymi sklepieniami, fryzami i zabytkowym wyposażeniem. Wielu zwiedzających do wnętrza ratusza przyciąga także chęć zobaczenia na własne oczy jednego z największych symboli miasta. Secchia rapita to słynne wiadro, które przypomina modeńczykom o chwalebnym zwycięstwie odniesionym nad Bolończykami w 1325 roku w bitwie pod Zappolino.
Pałac Książęcy
Tuż przy Piazza Roma, jednym z centralnych placów Modeny, przegapić nie można wystawnego, barokowego pałacu, Palazzo Ducale. Nie tylko pod względem wielkości, ale i przepychu pałac ten uznawany jest za jeden z najbardziej prestiżowych w Europie.
Dziś w jego pomieszczeniach znajduje się Muzeum Wojskowe, ale jest to także siedziba nie byle jakiej, bo pierwszej na świecie Akademii Wojskowej. Mimo, że konstrukcja wykorzystywana jest przez wojskowe instytucje, niektóre jej części bez problemu można zwiedzić. Przejść warto przez używane niegdyś przez księcia i księżną pokoje, zobaczyć dziedziniec oraz pełne dzieł sztuki galerie.
Muzeum Ferrari
Modena uznawana jest za jedną z włoskich stolic motoryzacji, a to dlatego, że to właśnie tam znajduje się rozkochujące w sobie miłośników motoryzacji muzeum Ferrari. Główne skrzypce w muzeum gra prezentacja życia samego Enzo Ferrari oraz rekonstrukcja jego gabinetu, w którym dzięki zdjęciom, filmom i prezentacjom poznać można od podszewki 90 lat życia tego wielkiego pilota i konstruktora.
Bohaterami muzealnych korytarzy są samochody, dokumenty dotyczące historii marki, przedmioty, wspomnienia, materiały audio i wideo. Wewnątrz muzeum oprócz stałej ekspozycji organizowane są także wystawy tymczasowe, zawsze poświęcane tematowi Ferrari bądź ogólnie pojętej historii, teraźniejszości i przyszłości motoryzacji.
Muzeum kart kolekcjonerskich
Kojarzycie słynne albumy kolekcjonerskie z kartami bądź naklejkami piłkarzy? To produkt firmy Panini, założonej przez Giuseppe Paniniego, tego samego, który w 1992 roku przekazał gminie Modena swoją imponującą kolekcję kolorowych kart, będących podstawą do stworzenia Muzeum Kart Kolekcjonerskich. Dziś zajmujące budynek Palazzo Santa Margherita muzeum zawiera ponad 500 000 małych kolorowych odbitek, ale to nie wszystko, co można tam podziwiać.
Zbiór gromadzi też inne przedmioty budzące zainteresowanie kolekcjonerów: druki, pudełka zapałek, pieczęcie listowe, papierowe pieniądze, menu, kalendarze czy albumy kolekcjonerskie. Wśród gablot obejrzeć też można ekspozycję inspirowaną konstrukcją klasycznego albumu, którą można przeglądać dzięki ośmiu wysuwanym drzwiom bocznym oraz wystawy czasowe, poświęcone stale zmieniającym się i bardzo różnorodnym tematom
Palazzo dei Musei
Ta instytucja zdecydowanie nie należy do standardowych. Palazzo dei Musei czyli Pałac Muzeów zbudowany został w XVIII wieku, na miejscu dawnego klasztoru augustianów i służył początkowo jako schronisko dla ubogich. Dzięki księciu Ercole III d’Este w późniejszych latach przekształcono go w instytucję kulturalną Albergo delle Arti, a następnie w rezydencję wojskową oficerów.
Jego przeznaczenie przestało się tak dynamicznie zmieniać w 1881 roku, kiedy to gmina Modeny otworzyła tam Palazzo dei Musei, centrum kulturalne, skupiające różne instytucje. Jeśli nie możecie zdecydować, na jakie muzeum macie ochotę danego dnia, to Pałac Muzeów będzie doskonałym wyborem. Spędzić tam możecie cały dzień przechodząc od galerii do muzeów analizując obrazy, księgi, wykopaliska i inne dzieła świadczące o historii Modeny i jej okolic.
Galleria Estense
Ta fascynująca kolekcja wywodzi się z bajecznych zbiorów rodziny Este, książąt Ferrary. Najwspanialszymi okazami muzealnych sal są dzieła tak znakomitych włoskich i hiszpańskich malarzy jak Titiano Vecellio, Velazquez czy El Greco.
Składających wizytę w galerii oszałamiają jednak nie tylko obrazy. Znajduje się tam także ważna kolekcja grafiki, wyselekcjonowana kolekcja rzeźb, ale też okazy sztuki dekoracyjnej i użytkowej oraz jedna z najbardziej znanych na świecie kolekcja numizmatyczna.
Lapidarium w Modenie
Sarkofagi, stele, kolumny, inskrypcje z czasów rzymskich. To wszystko z bliska zobaczyć można właśnie w Museo Lapidario Estense w Modenie. Kolekcja prezentowana we wnętrzach tej instytucji została zebrana w latach trzydziestych XIX wieku przez księcia Franciszka IV.
Na jednym z dziedzińców, pod szklanym dachem, znajduje się również tak zwane Museo Lapidario Romano, w którym czaruje zwiedzających Ołtarz Vetilia, doskonale zachowany pomnik pogrzebowy z czasów rzymskich, znaleziony kilka lat temu podczas wykopalisk budowlanych, a także piękna, rzymska mozaika.
Muzeum Archeologiczne i Muzeum Sztuki Średniowiecznej
Choć te dwa muzea są osobnymi instytucjami, połączone są w jedną trasę zwiedzania, więc warto poświęcić czas by poznać skarby obydwu tych miejsc. W licznych salach można tam podziwiać dzieła modeńskiej sztuki sakralnej, maszyny naukowe, drogocenne mapy, zabytkowe instrumenty muzyczne, a w specjalnym pomieszczeniu zwanym Sala Gandini, pod sklepieniami pokrytymi freskami znajdują się wspaniałe tkaniny, hafty, koronki, niektóre datowane nawet na XI wiek. Sale Muzeum Archeologicznego poświęcone są artefaktom z Azji, Ameryki Południowej, Afryki czy prekolumbijskiego Peru, a wśród nich znajdują się włócznie, tarcze, biżuteria, narzędzia czy wazy.
Casa Museo Pavarotti
Nie wszystkie największe atrakcje Modeny są częścią historycznego centrum miasta. Listę miejsc, których nie można przegapić urozmaica leżące nieco poza granicami centrum muzeum. Casa Museo Luciano Pavarotti to posiadłość słynnego, włoskiego tenora operowego, w której śpiewak mieszkał przez ostatnie lata swojego życia. Dziś jego dawny dom jest nadal w takim stanie, w jakim pozostawił go maestro i można go w całości zwiedzać.
Znajdują się w nim wszystkie przedmioty, którymi uwielbiał się otaczać i wspomnienia dni spędzonych z rodziną, przyjaciółmi i uczniami, którym udzielał lekcji śpiewu. Muzeum Luciano Pavarottiego otworzyło swoje wrota dla publiczności w 2015 roku i robi wszystko by pamięć o Pavarottim już nigdy nie zaginęła.
Gastronomiczne oblicze Modeny
Większość zakątków Włoch, stanowi kolebkę a to znanego, lokalnego dania, a to produktu wytwarzanego w danych okolicach. Podobnie jest też z Modeną, której nazwę cały świat obserwować może na opakowaniach octu balsamicznego. Ocet balsamiczny z Modeny to jedyny oryginalny produkt tego typu uzyskiwany dzięki specjalnemu procesowi fermentacji z moszczu gronowego. Miłośnicy kultury gastronomicznej mogą dowiedzieć się nieco więcej o tej wizytówce Modeny w pobliskiej miejscowości Spilamberto, a dokładnie w Museo dell’Aceto Balsamico Tradizionale di Modena, jedynym muzeum na świecie całkowicie poświęconym octowi balsamicznemu.
Modena to także ziemia Lambrusco, kochanego przez koneserów wina, musującego trunku, ale też miejsce funkcjonowania słynnej Osteria Francescana, restauracji, która nie tylko zasłużyła na 3 gwiazdki Michelin, ale nieustannie figuruje na podiach rankingów, skupiających najlepsze restauracje na całym świecie. Jeśli tylko macie możliwość spróbowania choć jednego z dań w serwowanych w tej restauracji, zróbcie to! Kolacja w Osteria Francescana to nie zwykły posiłek, a prawdziwa uczta doznań.