Sztukę tego artysty można kochać lub jej nie znosić, ale na pewno nie można obok niej przejść obojętnie. Szczególnie, gdy odwiedzasz Figueres!
Muzeum Salvadora Dalí (hiszp. Teatro-Museo Dalí) zostało wybudowane w 1974 r. na ruinach dawnego teatru (Teatro Municipal de Figueres). Jest to największe na świecie dzieło surrealizmu i zarazem ostatnia tak duża praca w dorobku artystycznym Salvadora Dalí. W przeciwieństwie do większości tego typu miejsc, nie chodzi tylko o to, co się w nim znajduje, ale o cały gmach muzeum, który został od podstaw zaprojektowany przez artystę.
Surrealistyczny świat, do którego zaprasza Dalí, przyciąga uwagę już z zewnątrz. Złote manekiny i ogromne jaja znajdujące się na dachu, a także niesamowita szklana kopuła to tylko mała zapowiedź tego, co czeka nas w środku. Czerwona elewacja pokryta symetrycznymi zdobieniami pokazuje ogromną dbałość o szczegóły, która przyświecała artyście w całej jego pracy twórczej.
Historia Muzeum
Na początku lat 70. XX wieku Ramon Guardiola, ówczesny burmistrz Figueres poprosił Salvadora Dalí o podarowanie jednego z jego dzieł tamtejszemu muzeum Museo de l’Empordà. Na odpowiedź nie trzeba było długo czekać. Artysta zadeklarował, że podaruje Figueres nie jedną swoją pracę, a całe muzeum!
Wierny swojej rodzimej miejscowości sam zaproponował, aby jako siedzibę gmachu wykorzystać dawny teatr. Miał ku temu kilka przekonujących argumentów. Po pierwsze, stwierdził że cała jego twórczość ma bardzo teatralny charakter. Po drugie – budynek znajdował się na przeciwko kościoła, w którym Dalí został ochrzczony. Po trzecie – to właśnie tam został wystawiony jego pierwszy obraz. Burmistrz oczywiście przystał na przedstawioną propozycję, oddając losy budynku w ręce artysty.
A pracy było sporo…
Budynek teatru prawie doszczętnie spłonął podczas pożaru, który wybuchł pod koniec Wojny Domowej. Dach zapadł się prawie całkowicie, a z teatralnej sali zachowały się szczątki korytarzy, sceny i wybiórcze pomieszczenia obok niej. W stosunkowo dobrym stanie zachował się jedynie hol i salon. Dalí był jednak zachwycony tym widokiem i postanowił wykorzystać urok ruin teatru do stworzenia w nim najbardziej surrealistycznych przestrzeni w swoim życiu.
Prace nad muzeum wymagały od artysty dużego zaangażowania, tym bardziej że skupiał uwagę nawet na najmniejszych detalach. Oficjalne otwarcie miało miejsce 28 września 1974 roku, a jednym z jego najbardziej charakterystycznych elementów stała się przeźroczysta kopuła o siatkowej strukturze, która niczym korona wieńczy gmach budynku. Do jej stworzenia artysta zaprosił pochodzącego z Murcji architekta (Emilio Pérez Piñero). Dziś kopuła ta jest nie tylko symbolem Muzeum Salvadora Dalí, ale i całego Figueres.
Zwiedzanie Muzeum Salvadora Dali
Przy wejściu wita nas pierwsze dzieło, Cadillac lluvioso – samochód ze znajdującą się na masce rzeźbą kobiety (oczywiście niecodzienną, w końcu to Dalí). A we wnętrzu? We wnętrzu czeka na nas nie surowy budynek muzeum, ale prawdziwie surrealistyczny świat.
Nazywanie tego co znajdziemy w środku „eksponatami” byłoby sporym uchybieniem. Bo w rzeczywistości nie chodzi tylko o pojedyncze przedmioty, ale o to w jaki sposób zmieniają one rzeczywistość, w której funkcjonują oraz jak ta rzeczywistość wpływa na nie same. Żeby lepiej to zrozumieć, warto odnieść się do analogii kulinarnej – możesz zjeść ryż, krewetki, pojedyncze warzywa i popić to kilkoma łyżkami oliwy lub… możesz przyrządzić z tych składników znakomitą paellę, którą rozpieścisz swoje podniebienie. To proste porównanie, ale zarazem najlepsze, żeby zrozumieć sens Muzeum Salvadora Dalí.
Salvador Dalí jakiego jeszcze nie znasz
Pod nazwą Teatro-Museu Dalí kryją się w rzeczywistości trzy rodzaje przestrzeni. Pierwsze z nich to te zaprojektowane przez samego artystę i „umeblowane” jego dziełami. To właśnie one tworzą integralną surrealistyczną rzeczywistość, która pozwala przez chwilę zobaczyć świat z takiej perspektywy z jakiej widział ją ich twórca.
Druga przestrzeń to Muzeum Sztuki, które obejmuje kolekcję prac pozostawionych przez katalońskiego artystę. Trzecia część to Muzeum Biżuterii Dalí-Joyas – osobny budynek, tuż obok głównego gmachu, prezentujący biżuterię. Ta otwarta w 2001 r. przestrzeń prezentuje 39 prac Salvadora Dali wykonanych ze złota i kamieni szlachetnych, które pochodzą z dawnej kolekcji Owen Cheatham.
Podróż przez nurty artystyczne w Muzeum Salvadora Dalí
Wizyta w Muzeum Salvadora Dalí pozwala poznać cały dorobek artystyczny ojca surrealizmu. Przemierzanie kolejnych sal to podróż od jego pierwszych doświadczeń artystycznych, aż do ostatnich lat życia – od impresjonizmu, przez futuryzm i kubizm, aż do surrealizmu, z którym dziś jest on przez nas głównie kojarzony. Odwiedziny w muzeum pozwalają też obalić stereotyp mówiący o tym, że Dalí był tylko malarzem. Obrazy to jedne z wielu jego prac, jakie tutaj znajdziemy. Setki rysunków, rzeźb, grafik, instalacji, hologramów, fotografii, wspomnianej już wcześniej biżuterii, a także dzieł wykonanych techniką stereoskopii pokazują ogromną wszechstronność, wyobraźnię i niesłychany talent.
W Muzeum Salvadora Dalí znajdziemy też dzieła innych artystów, których twórca zaprosił do współpracy oraz dzieła z jego prywatnej kolekcji, która obejmuje między innymi dorobek takich artystów jak: El Greco, Marià Fortuny, Modest Urgell, Ernest Meissonier, Marcel Duchamp czy Gérard Dou y Bouguereau.
Od 1989 r. (czyli od śmierci artysty) zwiedzający mogą także wejść do wnętrza krypty, w której pochowany jest Dalí. Znajduje się ona w samym centrum muzeum.
Nocne zwiedzanie
Jeśli wybierasz się w sierpniu do Figueres to czeka Cię miła niespodzianka. Właśnie w tym miesiącu co roku Muzeum Salvadora Dalí otwiera swoje drzwi dla odwiedzających także nocą! Specjalne wycieczki z przewodnikiem organizowane między godziną 22:00 a 01:00 to okazja do tego, aby spojrzeć na surrealizm z całkiem innej strony. O ile tylko dopisuje pogoda na wewnętrznym tarasie na wszystkich odwiedzających czeka także projekcja audiowizualna i kieliszek cavy (produkowane w Hiszpanii wino musujące, porównywane czasem do szampana).
Maksymalna ilość chętnych, którzy mogą odwiedzić muzeum podczas jednej nocy, to 500 osób. Bilet na taką wizytę najlepiej zamówić wcześniej przez Internet na oficjalnej stronie muzeum.
CIEKAWOSTKA: Makieta Muzeum Salvadora Dalí znajduje się w parku miniatur Catalunya en Miniatura.
Trójkąt Dalego
Figueres, Púbol i Cadaqués to trzy miasta, które tworzą tzw. Trójkąt Dalego. Warto zobaczyć każde z nich, ponieważ są one w istotny sposób związane z postacią tego artysty:
- Figueres to miasto, w którym artysta urodził się i umarł. Tutaj też znajdziemy opisywane w tym artykule muzeum.
- Púbol – tutaj znajduje się zamek Gali (Castillo de Púbol), który Dali podarował swojej żonie w 1968 roku;
- Cadaqués to miasto związane z dzieciństwem Salvadora Dali (tutaj spędzał wakacje). Rodzinny dom Salvadora Dali odnajdziemy natomiast w Port Lligat.
Informacje praktyczne
- Bilety wstępu do Muzeum Salvadora Dali najlepiej kupić z wyprzedzeniem. Unikniesz wówczas stania w długiej kolejce oraz ominie Cię ryzyko, że wszystkie bilety zostały wyprzedane.
- Godziny otwarcia: zazwyczaj od 9:30 do 17:15. Przez większość poniedziałków w roku muzeum jest nieczynne. W wybrane dni muzeum jest czynne do 19:15. W sierpniu możliwe jest zwiedzanie nocą w godzinach ok. 22:00-01:00.
- Adres: Plaça Gala i Salvador Dalí 5, 17600 Figueres
- Kup bilety na GetYourGuide
Hotele w Figueres
Inne atrakcje w Katalonii
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Katalonia dzieli się na cztery prowincje, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:| Prowincja | Atrakcje turystyczne i Ciekawe miejsca |
| Barcelona | Dzielnica gotycka Barri Gòtic, deptak La Rambla, wzgórze Montjuïc, kolejka linowa Telefèric de Montjuïc, magiczne fontanny Font Màgica, targ miejski La Boqueria, park Laberint d’Horta Park, Teatr operowy Gran Teatre del Liceu, miasteczko Poble Espanyol, Stadion Camp Nou (FC Barcelona), budynek Torre Agbar, oceanarium w Barcelonie, ogród zoologiczny w Barcelonie, ogród botaniczny w Barcelonie, park rozrywki Tibidabo, Pałac Muzyki Katalońskiej, Narodowe Muzeum Sztuki Katalonii, Muzeum Picassa, Muzeum Archeologiczne Katalonii, Park Miniatur Catalunya en Miniatura, Muzeum Egipskie, CosmoCaixa Barcelona, Muzeum figur woskowych w Barcelonie, Muzeum Historii Barcelony, Muzeum Sztuki Współczesnej w Barcelonie, pałac Generalitat (siedziba autonomicznego rządu Katalonii), Bazylika La Mercé, kawiarnia Els Quatre Gats, katedra św. Eulalii, pozostałości świątyni Augustusa, kawiarnia Els Quatre Gats, Muzeum Erotyki, kościół Santa María del Mar, Port Vell, Plaça de Catalunya, Parc de la Ciutadella, Parc de Collserola, Casa Amatller, Palau Güell, Passeig de Gràcia - luksusowa ulica w Barcelonie, Colonia Güell i Krypta Gaudiego, Klasztor Montserrat. Dzielnice i dystrykty Barcelony (El Raval, El Born, Sant Pere, Les Corts). Zabytki Gaudiego: Sagrada Familia, Park Güell, Casa Milà (La Pedrera), Casa Batlló, Pabellones Güell, Bellesguard, Casa Vicens, Casa Calvet, Jardines de Artigas. Popularne miasta: Barcelona, Torrelles de Llobregat, Calella, Hospitalet de Llobregat, Tarrasa, Badalona, Sabadell, Mataró, Santa Coloma de Gramanet, San Cugat del Vallés, Cornellá de Llobregat, San Baudilio de Llobregat, Rubí, Manresa, Villanueva y Geltrú, Viladecans, Casteldefels, El Prat de Llobregat, Granollers, Sardañola del Vallés, Mollet del Vallès, Gavá, Sant Antoni de Vilamajor, Sitges, Santa Susanna, Sabadell, Pineda de Mar, Canet de Mar, Sant Iscle de Vallalta, Arenys de Mar, Santa Margarida de Montbui, Sant Pol de Mar |
| Girona | Muzeum Salvadora Dali, Muzeum Miniatur i Mikrominiatur Micromundi, Muzeum Kiełbasy, Park rozrywki Marineland Catalunya, zamek w Púbol, Garrotxa - Kraina wygasłych wulkanów. Popularne miasta: Girona, Figueres, Besalú, Blanes, Lloret de Mar, Tossa de Mar, Olot, Salt, Palafrugell, San Felíu de Guixols, Roses, Bañolas, Palamós, Santa Coloma de Farnés, Castellón de Ampurias Torroella de Montgrí, La Bisbal del Ampurdán, Ripoll, Castillo de Aro, Calonge, La Escala, Cassá de la Selva, Castellfollit de la Roca, Tamariu, Malgrat de Mar, Cadaqués, Púbol, Sant Feliu de Guíxols |
| Lleida | Popularne miasta: Lleida (Lérida), Tárrega, Balaguer, Mollerusa, La Seo de Urgel, Cervera, Solsona, Alcarrás, Guisona, Almacellas, Santes Creus |
| Tarragona | Park rozrywki PortAventura, rezerwat przyrody Delta del Ebro. Popularne miasta: Tarragona, Reus, Vendrell, Tortosa, Cambrils, Salou, Valls, Calafell, Amposta, Vilaseca, Deltebre, El Vendrell |
 to surrealistyczny gmach dawnego teatru, w którym Salvador Dalí zaprojektował swoje muzeum.){kind=link}