Niby wciąż na Półwyspie Iberyjskim, ale jednak trochę inaczej. Niby wciąż w Hiszpanii, ale trochę mniej słonecznie. Niby wiemy co nieco o tym regionie, ale tak naprawdę wiemy bardzo niewiele…
Kraj Basków (hiszp. País Vasco, bask. Euskadi) to ta część Hiszpanii, która turystom z Polski nie jest aż tak dobrze znana. Czy to z powodu trochę mniej atrakcyjnych warunków pogodowych czy stereotypów jakie krążą wokół tego regionu – faktem jest, że nie przyjeżdżamy tu tak często, jak do Andaluzji, Katalonii czy Madrytu. Mam jednak nadzieję, że to się zmieni po przeczytaniu tego artykułu, ponieważ jest to region równie atrakcyjny i ciekawy co inne części Hiszpanii.
Główne miasta – San Sebastián, Bilbao i Vitoria
Mówi się, że ten region ma trzy stolice. Jest to oczywiście tylko metafora, ponieważ oficjalna stolica Kraju Basków to Vitoria. Dwa pozostałe miasta to San Sebastián, które uważa się za kulturową wizytówkę regionu oraz Bilbao – centrum gospodarki i biznesu. A dlaczego warto odwiedzić każdą z tych miejscowości? Oto kilka powodów:
Vitoria-Gasteiz – Stolica Kraju Basków
Vitoria (w języku baskijskim Gasteiz) bywa przez turystów niedoceniana. A szkoda, bo szczególnie ci, którzy lubią historię, kulturę i sztukę, mogliby znaleźć tu nawet swoje miejsce na Ziemi.
Wśród miejsc, które warto odwiedzić na uwagę zasługuje tutejsza starówka pełna najstarszych w całym mieście zabytków. Vitoria posiada też dwie katedry – Starą i Nową, a każda z nich prezentuje wspaniały kunszt architektury sakralnej. Jeśli wolisz sztukę współczesną, odwiedź Atrium – Centrum Współczesnej Sztuki Baskijskiej, które prawie w całości znajduje się pod ziemią!
Vitoria to także miasto, które zapisało się na ekologicznej mapie Starego Kontynentu. W 2012 roku otrzymało tytuł Zielonej Stolicy Europy, co było efektem dużej ilości obszarów zielonych, a także pięknych krajobrazów, które możemy zobaczyć w tym miejscu.
Jeśli z kolei masz ochotę przekonać się, jak wyglądają tutejsze fiesty, znakomitą okazją do tego będą Fiestas de la Virgen Blanca (4-9 sierpnia). Jest to cykl świąt, których najbardziej emblematyczną postacią jest Celedón. Spada on z nieba na zgromadzony na placu tłum, obwieszczając tym samym rozpoczęcie świętowania.
San Sebastián – Zwiedzanie, zabytki i… plaże!
Miłośnicy kina wiedzą, że najlepszą porą na odwiedzenie San Sebastián (w języku baskijskim Donostia) jest wrzesień. Właśnie wtedy odbywa się tutaj Międzynarodowy Festiwal Filmowy, który przyciąga największe gwiazdy dużego ekranu.
Powodów, aby odwiedzić San Sebastián jest jednak znacznie więcej. Stara część miasta wciąż pamięta czasy jego powstania w XII wieku. Warto zobaczyć zabytki i miejsca takie jak: Basílica de Santa María del Coro, Plaza de la Constitución, Museo San Telmo, Teatro Vicoria Eugenia, pałac Palacio de Miramar. Jednym z ciekawszych miejsc jest także park rozrywki Monte Igueldo. Został otwarty w 1911 roku i jest klasycznym przykładem lunaparku z początku XX wieku.
Dużą zaletą San Sebastián jest jego lokalizacja na baskijskim wybrzeżu (Costa Vasca). Co prawda położenie w północnej Hiszpanii niesie ze sobą pewne ograniczenia (mniej słonecznych dni, niż na południu kraju, np. w Andaluzji), ale jeśli swój urlop planujecie latem, to obowiązkowo odwiedźcie jedną z tutejszych plaż. Do tych najpopularniejszych należą rozciągające się wzdłuż wybrzeża: Playa de la Concha, Playa de Ondarreta, Playa de la Zurriola i Playa de la Isla Santa Clara.
Bilbao – Największe atrakcje turystyczne
Bilbao to największe miasto w Kraju Basków. Najbardziej emblematyczną atrakcją jest tutaj Muzeum Guggenheima, które całkowicie odmieniło oblicze tej części Hiszpanii. Mowa o tzw. efekcie Bilbao, czyli gwałtownym ożywieniu kulturalnej sfery miasta, która z jednej strony miała ogromny wpływ na jego popularność wśród turystów, a z drugiej – pozwoliła na bardzo szybki rozwój i dalsze inwestycje.
Oprócz Muzeum Guggenheima w Bilbao znajdziemy także kilka innych ciekawych miejsc. Stare Miasto obfituje w zabytki sakralne (katedra, bazylika, kościoły…). Sam spacer po tej części Bilbao można już uznać za atrakcję samą w sobie. Miłośnicy kuchni baskijskiej i lokalnych produktów mogą udać się do znajdującego się w pobliżu Mercado de la Ribera. To jeden z największych targów w Europie, gdzie oprócz możliwości zakupienia świeżych produktów, poznamy lokalne smaki w jednej z tutejszych restauracji. Nie zapomnijcie skosztować pysznych pinchos (w języku baskijskim pintxos), które są gastronomiczną wizytówką Kraju Basków!
Ciekawym zabytkiem w Bilbao jest też Most Biskajski (Puente de Vizcaya), który znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. W czasie jego powstania (pod koniec XIX wieku), był to pierwszy most gondolowy na świecie, który wywarł ogromny wpływ na architekturę tego typu obiektów na całym świecie. Fani piłki nożnej mogą wybrać się na stadion Estadio San Mamés, natomiast zakochani z pewnością docenią spacer po tak romantycznych miejscówkach jak Plaza Nueva czy Parque Casilda Iturrizar.
Będąc w Bilbao, warto wybrać się też poza miasto i odwiedzić znajdującą się na północy wysepkę Gaztelugatxe. Z lądem łączy ją tylko krótki odcinek drogi położonej na skałach. Poza niewątpliwym urokiem i magią tego miejsca, możemy zwiedzić znajdującą się tam niewielką kapliczkę Ermita de San Juan z IX-X wieku.
Kraj Basków – Kultura i ciekawostki
Kraj Basków jest obrośnięty wieloma stereotypami. Mieszkańcom tego regionu Hiszpanii przypisuje się często nieprzyjazny charakter i separatystyczne dążenia. Stereotypy to jednak niekoniecznie to, czym należy się kierować, oceniając innych ludzi, dlatego o tym, jak jest naprawdę, warto przekonać się na własnej skórze. Do tego tematu można podejść też z dystansem, co często robią nawet sami Hiszpanie. Przekonasz się o tym, oglądając zabawną komedię „Hiszpański temperament” (inny tytuł: „Jak zostać Baskiem”).
Język baskijski (bask. euskera)
Choć jego pochodzenie wciąż nie jest do końca znane, to wielu uczonych uważa, że język baskijski to najstarszy język świata. Nie jest on spokrewniony z żadną językową rodziną indoeuropejską. Dodatkowym utrudnieniem jest fakt, że brakuje źródeł pisanych z dawnych okresów czasu, które mogłyby pomóc w dokładnych zbadaniu tego języka.
Mimo to popularność języka baskijskiego nie maleje. Posługują się nim nie tylko Baskowie, ale czasem także mieszkańcy innych regionów Hiszpanii. Pojedyncze słowa na stałe wpisały się w kulturę całego kraju, czego dowodem może być ich używanie przez największe hiszpańskie gazety, takie jak El País czy El Mundo.
Lauburu – symbol Kraju Basków
Lauburu to symbol Kraju Basków, który podczas zwiedzania tego regionu Hiszpanii niejednokrotnie rzuci nam się w oczy przy różnych okazjach. Często bywa wykorzystywany jako ozdoba na budynkach (np. jako płaskorzeźba), ubraniach czy pamiątkach. Jeśli rozłożyć go na czynniki pierwsze to jest to krzyż o zaokrąglonych i skręconych ramionach. Ten sam symbol wykorzystywany był także przez Celtów, Germanów i Wizygotów. W Hiszpanii znajdziemy go także w takich regionach jak Galicja czy Aragonia, jednak to właśnie w Kraju Basków jest on najbardziej rozpowszechniony.
Bardziej wnikliwi mogą dopatrzeć się w Lauburu powiązań ze swastyką. I faktycznie jest to dość słuszne nawiązanie, choć od razu warto podkreślić, że nie ma nic wspólnego z nazizmem. Sama swastyka była bowiem znana na długo przed pojawieniem się Hitlera. Do dziś jest obecna w wielu kulturach na całym świecie (np. w Azji jest symbolem szczęścia). A to, że przez wielu kojarzona jest z nazizmem, to niestety efekt tego, że Adolf Hitler zaadaptował ten symbol jako swoiste logo szerzonej przez niego ideologii. Logo na tyle skuteczne, że pewnie jeszcze przez wiele stuleci będzie nam się kojarzyć wyłącznie z tym niechlubnym dla wszystkich okresem historii.
Odkryj Kraj Basków
Każdy region Hiszpanii dzieli się na prowincje. Ich nazwy często pokrywają się z nazwami głównych miast wchodzących w ich skład. Kraj Basków dzieli się na trzy prowincje, a każda z nich ma do zaoferowania inne atrakcje turystyczne i ciekawe miejsca:
Zobacz także: Język baskijski, Pinchos, Tradycja El Olentzero, Fiestas de la Virgen Blanca, Pelota i tradycyjne sporty w Kraju Basków.
